Yerel bir ağ kurmak, iki ya da daha fazla bilgisayarın birbirlerine bağlanması anlamına gelmektedir. Bu bölümde öncelikle yerel ağlar hakkındaki önemli ayrıntılara yer verecek; daha sonra da adım adım ağ kurmayı öğreteceğiz.
İnsanlar "yerel ağ" terimini duyduklarında çok zor ve karmaşık bir yapı hayal ediyorlar. Belki büyük şirketlerin ağları için bu durum doğru olabilir; ancak evimizde ya da ufak bir ofiste kuracağımız yerel ağ çok daha basittir. Bu yüzden, yerel bir ağ kurmanın öyle tahmin edildiği kadar güç bir işlem olduğunu düşünmeyin. Tabii konu büyük şirketler olduğunda durum biraz farklı. Çok sayıda bilgisayarın bağlanacağı bir yerel ağ kurmak, ancak profesyonellerin altından kalkabileceği bir işlemdir. Biz burada evinizde ya da küçük bir ofiste kurulan ve sadece birkaç bilgisayardan oluşan küçük ağlara göz atacağız.
Peki ama yerel ağlar ne işimize yarar? İşte küçük bir yerel ağın evimizde ne işe yarayabileceğine dair birkaç güzel örnek...
Yerel Ağ'ın Faydaları
YEREL AĞ'IN FAYDALARI
• Veri transferi: İki bilgisayar arasında yapılacak yoğun veri transferleri için disketleri kullanmak akılcı değildir. Disketler böyle bir işlemde hem çok küçük, hem de çok yavaş kalırlar. Belki kapasitesi daha büyük olan taşınabilir depolama cihazları bu durumda bir çözüm olabilir, lomega'nın Zip sürücüleri bu tip cihazlara verilebilecek güzel bir örnektir. Fakat sık sık veri transferi yapmak gerektiğinde, taşınabilir cihazlar da yavaş kalmaya başlayabilirler. En basiti iki bilgisayarı birbirine bağlamak ve veri transferini bu şekilde gerçekleştirmektir. Yani herhangi bir ekstra üniteye ihtiyaç duymadan, verileri bir sabit diskten diğer bir sabit diske kolayca aktarmanız mümkün.
• Paylaşım: Diyelim ki evinizde iki adet eski bilgisayar var. Yeni bir bilgisayar aldığınızda eskilerini atmanız gerekmez; çünkü eski bilgisayarlar hala işinize yarayabilirler. İlk akla gelen kullanım şekli, bilgilerinizi yedeklemek için eski bilgisayara baş vurmanız olacaktır. Bir ağ kurduğunuzda bu üç bilgisayar kendi aralarında her türlü bilgiyi paylaşabilirler ve işlerinizi kolaylaştırabilirler.
• Oyunlar: Bilgisayarda oyun oynamayı sevmeyen bir kullanıcı yoktur. Fakat oyunları hep bilgisayara karşı oynamak, bir süre sonra can sıkıcı olmaya başlayabilir. Kuracağınız yerel ağda ne kadar çok bilgisayar varsa, aynı anda o kadar çok oyuncu oyunlara katılabilir ve eğlence de o kadar artar. Sık sık duyduğumuz "multiplayer" terimi de, ağ üzerinde çok sayıdaki oyuncunun oynayabildiği oyunlar için kullanılmaktadır.
• İnternet erişimi: Bilgisayarlar arasında kurulacak bir yerel ağ sayesinde internet erişimi de paylaştırılabilir. En hızlı bilgisayar modem ile internete bağlanır; diğerleri ise bu bilgisayarın bağlantısını kullanarak aynı anda bilgi otoyoluna giriş yapabilir. Bu durumda sadece tek bir bağlantıdan birden fazla kullanıcı yararlanma imkanı bulacaktır.
Yerel Ağların Kısa Tarihçesi
YEREL AĞLARIN KISA TARİHÇESİ
Sonradan internetin de doğuşuna neden olacak olan yerel ağ düşüncesi, ilk olarak 6Û'lı yılların sonlarında Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığı'nın desteğiyle ortaya çıktı. Amerikalılar, çeşitli askeri üslerin güvenli bir şekilde haberleşmeleri için yeni bir sisteme ihtiyaç duydular ve bu sistemin geliştirilmesi görevini önemli üniversitelere verdiler. Konu üzerinde çalışan uzmanlar da, öncelikle iki bilgisayar arasında bilgi paylaşımını mümkün kılacak bir ağ sistemini geliştirmek için kolları sıvadılar. İlk deneme fiziksel olarak birbirine yakın iki bilgisayar arasında gerçekleştirildi. Başarı elde edilince de çalışmalar daha çok ve birbirlerinden daha uzak bilgisayarları bağlamak üzerine yoğunlaştı ve ağ teknolojilerinin önü açılmış oldu.
Genellikle ethernet adıyla bilmen özel bir protokol üzerine kurulmuş olan klasik ağlar, günümüzde büyük şirketler tarafından yoğun olarak kullanılmaktadır. Bu tip ağlarda birden fazla sunucu bilgisayar yer alabilir; ancak kullanıcı, bu sunucuların hepsini tek bir makine gibi algılar. Sunucu genelde çok büyük, çok güçlü ve internete bağlı bir bilgisayardır. Diğer bilgisayarlar bu sunucuya bağlanır ve hem orada kayıtlı olan verileri, hem de internet bağlantısını paylaşırlar.
Büyük ve güçlü bir sunucu gerektiren yerel ağ bağlantıları, sadece çok büyük şirketler için uygundur. Başka bir deyişle iki ya da üç bilgisayarın dahil olduğu bir ağ için gelişmiş bir sunucuya ihtiyaç duyulmaz. İki bilgisayarı bağlamak için ihtiyaç duyacaklarınız, sadece iki adet ağ bağdaştırıcı kart ve yeteri kadar ağ kablosudur. Bu aksesuarların yardımıyla birbirlerine bağlanan bilgisayarlar yazıcı, sabit disk ve modem gibi donanımları rahatlıkla paylaşabilirler.
Yerel ağ kurmak için yardım alacağınız çeşitli yöntemlerden bahsetmek mümkün. Bu bağlantıların başında ise doğrudan bağlantı dediğimiz ve iki bilgisayarı birbirine bağlamaya yarayan yöntem geliyor. Daha fazla bilgisayarı bağlamak içinse ağ bağdaştırıcılardan ve özel kablolardan yardım almanız gerekecek.
Doğrudan Bağlantı
DOĞRUDAN BAĞLANTI
Paralel girişler kullanılarak gerçekleştirilir. Bir zamanların en çok tercih edilen bağlantı yöntemi olan doğrudan bağlantı, uzun süre boyunca veri transferi için kullanıldı. İki bilgisayarın paralel girişlerin yardımıyla birbirlerine bağlanabilmesi için "laplink" adı verilen özel bir kablo gerekmektedir.
Seri girişleri kullanarak da küçük bir ağ oluşturabilirsiniz. Ancak bu girişlerin hızı daha düşüktür ve sadece küçük dosyaların transferi için kullanılabilirler. Paralel giriş ise daha yüksek hız sunduğu için daha büyük dosyaların transferine imkan tanır.
İkiden Fazla Bilgisayar İçin
İKİDEN FAZLA BİLGİSAYAR İÇİN
İkiden fazla bilgisayarı birbirlerine bağlamak istiyorsanız, gerçek anlamda bir yerel ağ kurmak üzeresiniz demektir. Bu iş için, öncelikle her bilgisayarda ağ bağdaştırıcı adı verilen (bazı durumlarda "ethernet" kartı olarak da adlandırılır) özel kartlar bulunmalıdır. Ayrıca yeteri kadar ağ kablosuna da sahip olmanız gerekir. Bu kabloları bilgisayar malzemesi satan mağazalardan temin edebilirsiniz. Kabloların ucunda, modem kablolarında gördüğümüz jaklara benzeyen özel jaklar bulunmaktadır.
Son olarak "hub" adı verilen özel bir donanıma daha ihtiyacınız olacak. "Hub"ın görevi, bilgisayarlardan gelen ağ kablolarını tek bir merkezde toplamaktır. Yani ağın merkezini aslında "hub" oluşturmaktadır.
Ağ bağdaştırıcı kartları ve özel ağ kablolarını kullanarak sadece iki adet bilgisayarı birbirlerine bağlama şansına da sahipsiniz. Üstelik bu işlem için ekstra bir "hub"a da ihtiyacınız olmaz. Yapmanız gereken, sadece kablonun iki ucunu iki bilgisayarın ağ bağdaştırıcı kartlarına bağlamak. Ancak bu noktada dikkat etmeniz gereken küçük bir detay var. Eğer sadece 2 bilgisayarı bağlayacaksanız, kabloyu satın alırken bu durumu belirtmeyi unutmayın. Çünkü 2 bilgisayarı bağlamak için kullanılacak ağ kablolarının yapısı, ikiden fazla bilgisayarın bulunduğu ağlar için gereken kablolardan çok daha farklıdır.
Kablosuz Bağlantı
KABLOSUZ BAĞLANTI
Bilgisayarları birbirine bağlamak için kablo kullanmak şart değildir. İlk kablosuz bağlantılar dizüstü bilgisayarlarda kızıl ötesi ışınlar kullanılarak gerçekleştirilmişti. Bunun için "Irda" (Infrared Data Association) girişi kullanılmaktaydı. Günümüzdeki dizüstü bilgisayarlar ise çok daha hızlı bağlantılar için radyo frekanslarını kullanmaktadırlar.
Bluetooth ve Wireless Lan (standart 802.11b) gibi bağlantılar Wi-Fi (Wireless Fidelity) olarak anılmaktadırlar. Bu kablosuz ağı kurabilmek için tüm bilgisayarların radyo frekansları ile haberleşmelerini sağlayacak özel USB adaptörleri kullanılabilir. Fakat kablosuz bağlantı için USB adaptörlerinin dışında alternatifler de vardır. Hatta yeni nesil dizüstü bilgisayarlar, bu tip bağlantılar için gereken donanımı kendi içerilerinde de bulundurabilirler.
Programlar
PROGRAMLAR
Bilgisayarları birbirlerine bağlamak için aslında özel bir programa ihtiyacınız yok; Windows işletim sistemleri temel programları zaten bünyelerinde barındırmaktadırlar. Ancak dilerseniz, daha gelişmiş özel bir program edinme yolunu da tercih edebilirsiniz. Yerel ağ kurulumunda en sık kullanılan program ise "Laplink" adını taşımaktadır. Bu program özellikle basit kurulumu, hızı ve kullanım kolaylığı ile dikkat çekmektedir.
Yerel Bir Ağ Kuruyoruz
YEREL BİR AĞ KURUYORUZ
Windows XP'nin küçük sihirbazları, ağ kurulum işlemini büyük oranda kolaylaştırmaktadır. Bu sihirbazlar sayesinde çok tecrübeli olmayan kullanıcılar bile yerel ağlar konusunda harikalar yaratabilirler. Örneğin ağ kablosunu ve iki ağ bağdaştırıcı kartı kullanarak birbirilerinin yakınında bulunan iki bilgisayar kolaylıkla bağlanabilir. Üstelik bu sırada çok karmaşık ayarlarla uğraşmak zorunda da kalmazsınız. Ayarları yapmak için sihirbaz pencerelerinde sorulan sorulara yanıt vermeniz yeterli olacaktır.
1- Öncelikle iki bilgisayarı uygun bir kablonun yardımıyla birbirlerine bağlayın. Daha sonra Denetim Masası'nı açmalı ve "Ağ ve İnternet Bağlantıları" seçeneğine tıklamalısınız. Karşınıza gelecek pencereden "Ev ya da küçük işyeri ağınızı kurun ya da değiştirin" satırını seçin.
2- Karşınıza dosyaların, klasörlerin, yazıcıların ve internet bağlantısının paylaşılmasını sağlayacak olan kurulum penceresi gelecektir. Bu pencerede yazanları dikkatli bir şekilde okuyun ve "İleri" düğmesine tıklayarak sıradaki adıma geçin.
3- "İleri" düğmesine tıkladığınızda, karşınıza yeni bir uyarı penceresi gelecek ve devam etmeden önce bazı küçük detayları kontrol etmenizi isteyecektir. Uyarıları okuyun ve "Heri" düğmesine tıklayın.
4- Şimdi yapmanız gereken, bağlantı yöntemini seçmek. Bu penceredeki ilk seçenek genellikle en çok tercih edileni ve çoğu kullanıcı için uygun olanıdır. Siz de bu seçeneği işaretleyin ve "İleri" düğmesine basın.
5- Sıradaki pencerede, ağ üzerinde paylaştırılacak olan internet bağlantısını seçmeniz istenecektir. Seçiminizi yapın ve "İleri" düğmesine tıklayın.
6- Bu adımda, bilgisayarın adını ve tanımını girmeniz gerekmektedir. Buraya gireceğiniz bilgiler, sizin ağ üzerinde tanınmanızı sağlayacaklar. Tekrar "İleri" düğmesine basın.
7- Ardından aynı ağ içindeki bilgisayarların kullanacakları çalışma grubunun ismini yazmalısınız. Bu isim, aynı zamanda yerel ağınızın ismi olacaktır ve diğer bilgisayarların ayarı için de kullanılacaktır.
8- "Heri" düğmesine tıkladıktan sonra, o ana kadar yapmış olduğunuz tüm ayarlar karşınıza gelir. Herhangi bir hata durumunda "Geri" düğmesini kullanarak değişiklik yapabilirsiniz.
9- Bir kez daha "İleri" düğmesine tıklayın. Bundan sonrası bilgisayarınızın görevi. Sistem, gerekli olan dosyaları yüklemeye başlayacaktır.
10- Gerekli dosyaların yüklenmesi sona erdiğinde, Windows XP size bir ağ kurulum disketi oluşturmak isteyip istemediğinizi sorar. Bu disket, diğer bilgisayarların ayarı konusunda çok işinize yarayabilir.
11- İşte ağınız tamamlandı bile... Şimdi diğer bilgisayarları da benzer şekilde ayarlayın ve yerel ağın sunduğu kolaylıklardan yararlanmaya başlayın.
Bilgi: USB ve Yerel Ağlar
BİLGİ: USB VE YEREL AĞLAR
Seri veya paralel girişleri kullanarak İki bilgisayarı birbirine
bağlayabileceğinizden bahsettik. Ancak aynı İşlemi USB girişlerinin yardımıyla gerçekleştirebileceğinizi de unutmamanızda yarar var. Üstelik USB girişleri, seri ya da paralel girişlere oranla çok daha hızlı bir şekilde veri transferi yapmanızı sağlayabilirler.
Bilgi: 4 Alternatif
BİLGİ: 4 ALTERNATİF
İki ya da daha fazla bilgisayarı birbirine bağlamak İçin temel olarak dört farklı alternatif bulunmaktadır. Seri, paralel veya USB girişlerini kullanarak İki bilgisayarı doğrudan bağlamak İstiyorsanız, "laplink" adı verilen özel bağlantı yöntemini kullanabilirsiniz.
Ancak ağ bağdaştırıcı kartlara yönelmeniz, ağınızın hızı ve istikran açısından çok daha İyi bir seçim olacaktır. Bu tip kartlar, evde ve iş yerlerinde sıklıkla tercih edilirler. Son olarak kablosuz bağlantı yöntemlerini de yabana atmamanızı öneririz. Bu tip bağlantılar hem hızlı veri transferi yapmanızı sağlarlar; hem de kablo trafiği ile boğuşmanızı engellerler.