Dosya Yönetim Programları

Verilerinizi düzenli tutmak ve sabit diskte bulunan dosyalar topluluğuna hızlı bir şekilde erişmek istiyorsanız, özellikle bu iş için geliştirilen dosya yönetim programlarından yardım almanızı öneririz.

Geçen konularda kısaca bahsettiğimiz dosya yönetim programlarının tarihçesi, aslında işletim sistemlerin doğusuyla birlikte başlar. Dosyalar üzerinde işlem yapabilmek için karmaşık DOS komutlarına mahkum olduğumuz zamanlarda; kopyalama, taşıma ve yeniden isimlendirme gibi işlemleri kolaylaştıran grafik arayüzlü programların geliştirilmeleri gerçek bir devrim şeklinde değerlendirilmişti. Dosya yönetim programları, kısa süre içerisinde çoğu kullanıcı için sabit diski yönelmenin ve bakımını gerçekleştirmenin tek alternatifi haline geldiler. Bu yüzden, bu tip programların DOS için üretilen ilk ve en ünlü araçlar arasında sayılmalarını da normal karşılamak gerekli. Peki ama bugünkü durum ne? İşte popüler dosya yönetim programları ve sundukları...

Öncü Program: Norton Commander

ÖNCÜ PROGRAM: NORTON COMMANDER

İlk dosya yönetim programı Norton Commander'dır. Program, DOS komutlarıyla boğuştuğumuz günlerde yardımımıza yetişti ve tek bir tuş ile dosya kopyalama, taşıma ya da silmenin kolay bir şekilde gerçekleşmesini sağladı. Ayrıca bu program ile ilk kez olarak, yan yana iki klasörden oluşan görünüm (bugün artık tüm dosya yönetim programlarında standart hale gelmiştir) ortaya çıktı. Bu görünümün en büyük avantajı, ilk klasörden kolayca bir dosya seçebilmemiz ve tek bir tuşa basarak ikinci klasöre kopyalayabilmemiz ya da taşıyabilmemizdi. Yani bugün Windows Gezgini'nin kullandığı ve hepimizin alışık olduğu bu basit işlemin doğuşunu biraz da Norton Commander'a borçluyuz.

Norton Commander kullanıcıları, istedikleri bir programı başlatmak konusunda da bir adım öne geçmeyi başardılar. İşaretçiyi program simgesinin üzerine yerleştirip "Enter" tuşuna basmak, programın çalışması için yeterliydi. DOS'ta bir programı başlatmak içinse önce doğru klasörü bulmamız, daha sonra ".exe" uzantılı dosyayı belirlememiz ve komut satırına dosyanın adını yazmamız gerekliydi. Tabii tüm bu adımlar, önemli bir zaman kaybını da beraberinde getiriyordu.

Dosya özelliklerinin değiştirilmesi (gizli, sistem, arşiv, vs.) ya da programların başlatılması gibi işlemler bugün size basit ve tanıdık gelebilir. Ancak Norton Commander'ın ortaya çıktığı ilk zamanlarda bu özelliklere erişebilmek neredeyse İmkansızdı. Dosya yönetim programlarının geliştirilmesiyle birlikte tüm bu İmkanlara da sahip olma şansını yakaladık.

Sonra Windows Geldi

SONRA WINDOWS GELDİ...

Windows'un ve grafik arayüze sahip olan diğer işletim sistemlerinin ortaya çıkışıyla birlikte, dosya yönetim programlarının başarısı da yerinde sayıyormuş gibi görünmeye başladı. Çünkü Windows'un içersinde zaten benzer bir dosya yönelim programı bulunuyordu. Ancak tecrübeli bilgisayar kullanıcıları, uzman dosya yönelim programlarında bulunan gelişmiş özelliklerin işletim sistemi tarafından kullanıma sunulan standart özeliklere oranla çok daha fazla olduğunu hemen fark ettiler.

Dosyaların yönetimi için hazırlanmış olan programların günümüzde bile büyük ilgi görmeleri, aslında bu durumun bir sonucu olarak değerlendirilebilir. İşletim sistemlerinin büyük bir hızla geliştiği günlerde, dosya yönetim programları da gelişimlerini sürdürdüler. Örnek olarak Windows XP'de yer alan Windows Gezgini'ni düşünün. Bu küçük uygulama, artık Zip dosyaları ile kolayca çalışabilmemizi veya kişisel web sayfası dosyalarını farklı bir bilgisayara yüklememizi sağlayabiliyor. Başka bir deyişle Windows Gezgini, neredeyse bir FTP programı kadar donanımlı hale gelmeyi başardı. Ama bu yenilikler, çok İyi tanınan ve DOS zamanların dan beri asla durmadan gelişmeye, sürekli yeni özellikleri kullanıma sunmaya devam eden dosya yönetim programları tarafından daha önce zaten denenmiş ve gerçekleştirilmiş özelliklerden kopya edilmiştir. Yani uzmanlaşmış dosya yönetim programlarının, işletim sistemlerine dahil edilen standart uygulamalara oranla her zaman için birkaç adım ileride olmaları son derece doğaldır.

Profesyonel dosya yönelim programları, günümüzde ileri seviye arama özellikleri sunuyorlar. Ayrıca şifre ile dosya ve e-posta mesajlarının güvenliğini sağlayabiliyorlar ve geniş hesaplama özellikleri ile birlikle geliyorlar. Başka bir deyişle bu programlar, aklınıza gelebilecek her türlü kolaylığa ve imkana sahip olmanız amacıyla geliştiriliyorlar. Tüm bu özellikleri gelecekte piyasaya sürülecek olan işletim sistemi sürümlerinde de görebileceğiz. Tabii bu arada dosya yönetim programlarına da birçok yeni özellik kazandırılacağı kesin.

Modern Dosya Yönetim Programları

MODERN DOSYA YÖNETİM PROGRAMLARI

Dosya yönetimi için geliştirilen yeni nesil programlar, bilgisayarın kullanımı sırasında doğabilecek tüm gereksinimlere tatmin edici şekilde cevap verebilirler. Örneğin bir klasör içerisindeki ".bmp" uzantılı tüm dosyaları bir kerede seçebilir ya da ".jpg" uzantılı dosyaları hızlı bir şekilde silebilirsiniz. Bu tip programların işletim sistemlerinin içerisinde yer alan benzerlerine oranla avantajları kullanım rahatlığıdır. Çoğu işlem tek bir tuş kullanarak gerçekleştirilebilmektedir.

Tüm işlemler, kişiselleştirilebilen bir ortamda, programa uygulanacak farklı "stil" seçeneklerinin geniş bir yelpazesi yardımıyla tamamlanabilir. Dosyaların görünümünü ağaç ya da liste şeklinde düzenlemek ve farklı görünüm kombinasyonlarını aynı anda kullanmak mümkündür. Tüm bunlara ek olarak, kaliteli bir dosya yönetim programı ile internet üzerindeki klasörlere RP yoluyla bağlanabilir, dosya simgelerine tıklayarak gerekli olan programları açabilir (örneğin ".txt" dosyalarını Not Defteri ile değil de Word ile açma ayarını yapmak gibi) ve ".zip", ".rar", ".arj" gibi sıkıştırılmış dosyaların içeriğine ulaşabilirsiniz.

File Maven Pro

FILE MAVEN PRO

Windows XP altında çalışan File Maven Pro, çok çeşitli ve faydalı fonksiyonlarla zenginleştirilmiş klasik bir dosya yönetim programıdır. Bu programın ana penceresi de, diğer tüm dosya yönetim programları gibi iki farklı bölüme ayrılmıştır. Kullanımı ise Windows Gezgini'ne göre çok daha kolaydır. Örneğin dosyaların kopyalanması ve taşınması, File Maven Pro ile çocuk oyuncağıdır.

Program, sadece birkaç tıklama ile tüm dosyalara ulaşmanıza ve gelişmiş arama özellikleri ile aranan dosyaları hızlı bir şekilde bulmanıza olanak sağlar. Tüm bunlara ek olarak, File Maven Pro'da gelişmiş bir dosya görüntüleyicisi, basit bir metin editörü, dosyaları bölmek ya da birleştirmek için kullanabileceğiniz özel bir uygulama ve dosyaları sıkıştırmaya yarayan özel bir araç da bulunmaktadır.

File Maven Pro'nun 2.12 versiyonunda dosyaların taşınması ve kopyalanması için "sürükle ve bırak" desteği, kontrol işlemlerini kolaylaştırmak için daha anlaşılabilir hale getirilen diyalog pencereleri ve kendiliğinden açılan sıkıştırılmış dosyalar (".zip" uzantılı) yaratma İmkanı yer alıyor. Geliştirilmiş arama özelliği ise, daha önceden elde edilmiş sonuçları yeniden görme İmkanı sağlıyor. Son olarak yazdırma özelliklerinin de güçlendirildiğini belirtmekte yarar var.

Programın deneme sürümünü, Briggs Softworks'ün resmi sitesinden (www.briggsoft.com) indirebilirsiniz.

Easy Explorer

EASY EXPLORER

Easy Explorer, Windows XP işletim sistemi ile birlikte kullanılan ve son derece basit bir arayüze sahip olan gelişmiş dosya yönetim programlarından birisidir. En önemli özelliği, MP3 dosyalarının ve fotoğrafların kolay bir şekilde yönetilmelerini sağlayabilmesi.

Programın rakiplerine oranla biraz daha hızlı çalıştığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Eğer dilerseniz, Easy Explorer'ı otomatik yedekleme ihtiyaçlarınız için kullanmanız da mümkün. 15 klasörü aynı anda açabilen ve arama motoru sayesinde dosyaları büyük bir hızla ve kolayca bulabilen program, disk birimleri üzerinde raporlar üretmek ve bu raporları yazdırmak gibi ek özellikler sunmayı da ihmal etmiyor. Ayrıca özel bir uygulamanın yardımıyla günlük işlemlerinizi otomatikleştirmeniz bile mümkün.

Easy Explorer penceresi, ilk bakışta Windows Gezgini penceresine benzetilebilir. Gerçekten de, programı ilk kez başlattığınızda kendinizi Windows Gezgini kullanılıyormuş gibi hissedebilirsiniz. Bu iki programın görünümleri birbirlerine çok benzer.

Ancak bu duruma bakıp da yanılmamalısınız. Easy Explorer daha çok pencere ve klasör açılabilir ya da dosyaları daha hızlı bir biçimde yönelebilir. Windows için geçerli olan tüm fare kullanım özellikleri, Easy Explorer'a da aynı şekilde yansıtılmıştır.

Sık kullandığınız programları tek bir tuşla veya basit bir menü maddesinin yardımıyla kolaylıkla açabilirsiniz. Konfigürasyon kayıt editörü ise, bilgisayarın karmaşık ayarlarına aşina olanlar için son derece güzel bir sürpriz olabilir.

Programı PiQuest'in resmi web sitesini ziyaret ederek (www.piquest.com) indirmeniz mümkün. Ancak burada Easy Explorer'ın iki farklı sürümü ile karşılaşacağınızı bilmenizde de büyük yarar var. Easy Explorer XP, dosyaların yönetimi için güçlü bir çözüme ihtiyaç duyan ev kullanıcıları için ideal bir programdır. Easy Explorer XP Gold Edition ise, Easy Explorer XP'ye oranla çok daha gelişmiş özellikler içermektedir ve tecrübeli kullanıcılar tarafından tercih edilir.

AccelMan

ACCELMAN

AccelMan, dosya yönelim programlarının tüm standart fonksiyonlarını (kopyalama ve dosyaların taşınması gibi) ve daha pek çok ilginç özelliği kullanıcılara sunmayı başarıyor. Bahsettiğimiz özellikler arasında klasörlerin karşılaştırılmaları, dosya ve klasörlerin daha kolay bulunabilmeleri için işaretlenmeleri, her gerçekleştirilen işlemin hafızada tutulması, en son kullanılan klasörler arasında yapılan gezinti listesinin hafızaya alınması, metin ve dosyalar üzerinde güçlü arama özellikleri, grafik editörü, dosya oluşturma tarihine göre hızlı seçim gibi çok ilginç başlıklar yer alıyor.

Arama sonuçları, pencerenin sol bölümünde türlere göre gruplanmış olarak görüntülenir. Bu sonuçları görüntüleyen pencerenin yardımıyla dosyaları normal listeler gibi yönetebilirsiniz. AccelMan ile HTML dosyalarının önizlemesini oluşturmak da mümkündür.

Kullanıcılar, masaüstü ve araç çubuğu düzenini konuyla ilgili menülerin ayarlarını içeren modülleri kullanarak değiştirme şansı bulabilirler. Başka bir deyişle program, kişiselleştirilmiş bir grafik arayüz oluşturmanıza izin verir. AccelMan içerisinde, önceden hazırlanmış 9 adet arayüz örneği bulunmaktadır. Bunlar; "2x Explorer", "Explorer Universal", "Default", "Image browser", "Play list builder", "Power Manager", "Simple Explorer", "Universal" ve "Norton Commander" isimleri ile kullanıcıya sunulurlar.

AccelMan'in grafik görüntüleyicisi, 30'dan fazla dosya formatını destekler ve resim işleme işlemleri için temel araçlar sunar. Bu araçlardan yardım alarak temizleme, silme, renkleri değiştirme ve renk ile doldurma gibi basit işlemleri gerçekleştirmeniz mümkün. Notlar bölümündeki kopyalama fonksiyonu ise, görüntülenen resmin bir kısmı üzerinde yapılan çeşitli değişiklikleri not olarak dosyaya eklemenizi sağlar. Program, ayrıca güçlü bir sunum yeteneğine de sahip.

AccelMan'in ana penceresini kullanarak herhangi bir resmin masaüstüne duvar kağıdı olarak atanmasını da sağlayabilirsiniz. Desteklenen grafik formatları arasında ".jpg", ".bmp", '.gir, ".tiff", ".tga", ".psp", ".psd", ".png" ve ".eps" gibi önemli formatlar yer alır. AccelMan programını FlexigenSoft'un resmi web sitesinden (www.flexigensoft.com) indirebilirsiniz.

Total Commander

TOTAL COMMANDER

Total Commander'ın son sürümü, ilginç fonksiyonlarla donatılmış ve oldukça gelişmiş bir dosya yönetim programıdır. Programın deneme sürümünü indirmek için "www.ghisler.com" adresini ziyaret etmeniz yeterli.

İki bölüme ayrılmış olan grafik arayüz, genel olarak F tuşları denilen fonksiyon tuşlarını tüm önemli işlemler için kısayol olarak kullanır. Araç çubuğu üzerinde, soldan ikinci sırada bulunan küçük simgeye tıklandığında, çok faydalı bir özelliği çalıştırabilirsiniz. Bu özellik, bilgisayarın incelenen sabit diski üzerinde mevcut tüm klasörleri bir "ağaç" yapısında görüntülemeyi ve hatta yazdırmayı sağlar.

Araç çubuğu üzerinde, pencerenin iki ayrı bölümündeki klasörleri farklı şekilde görüntülemeye yarayan simgeler yer almakladır. Tüm klasörler ve içerikleri, bu simgeler sayesinde ayrıntılı olarak incelenebilir. Diğer önemli bir özellik ise, yine araç çubuğu üzerinde göreceğiniz sarı "Pack" tuşu ile aktif hale getirilebilir. Bu özellik; ".arj", ".rar", ".tar", ve ".zip" gibi çeşitli formatlarda dosya ve klasör sıkıştırmayı sağlar.

Araç çubuğu üzerinde, kullanıcı tarafından belirtilen listedeki RP sitelerine doğrudan bağlanmayı sağlayan özel bir düğme de bulunmaktadır. Tüm bunlara ek olarak, Total Commander ile Not Defteri veya WordPad gibi uygulamaları tek bir tuş ile çalıştırmanız da mümkündür.

Total Commander'ın sunduğu çok güçlü bir başka özellik ise, dosya gruplarını yeniden isimlendirmeyi sağlayan araçtır. Menü çubuğundaki "File" menusunun altında yer alan "Multi-Rename Tool" sayesinde pek çok dosyanın adını tek bir hamlede dilediğiniz gibi değiştirebilirsiniz. Program, sizin belirlediğiniz bir ismin sonuna "001", "002" ve "003" gibi rakamlar atar ve adlandırma işlemini bu şekilde gerçekleştirir. Ayrıca isimlere tarih ve saat bilgileri ekleyebilir, isimlerin hepsini büyük harf ya da küçük harfe çevirebilir ve hatta dilerseniz sadece ilk harfin büyük olmasını sağlayabilirsiniz.