Ay’a yolculuktan Anıtkabir’e: Apollo 11 ekibinin unutulmaz ziyareti

NASA tarafından yürütülen Apollo 11 görevi, insanlık tarihinin dönüm noktalarından biri olarak kabul edilir. 16 Temmuz 1969’da başlayan bu tarihi misyonda Neil Armstrong, Buzz Aldrin ve Michael Collins görev aldı.

20 Temmuz’da Ay yüzeyine başarıyla iniş gerçekleştirilirken, Armstrong ve Aldrin yüzeyde örnek topladı ve bilimsel ölçümler yaptı.

Görev, 24 Temmuz 1969’da ekibin güvenli bir şekilde Dünya’ya dönmesiyle tamamlandı. Armstrong’un “İnsan için küçük, insanlık için büyük bir adım” sözü tarihe geçti.

Ay’a giden yol

Başkan John F. Kennedy, ülkesinin mutlaka Ay’a insan göndermesi gerektiğini belirterek Apollo programının temelini attı. Pek çok başarısız denemeden ve kayıplardan sonra, nihayet Apollo 11 bu hedefi gerçekleştirdi.

16 Temmuz 1969’da milyonlarca insanın canlı yayında izlediği fırlatma, Florida’dan başarıyla gerçekleşti.
Üç gün süren zorlu yolculuğun ardından Apollo 11 Ay yörüngesine girdi ve 20 Temmuz’da insanlık tarihinde ilk kez bir insan Ay yüzeyine ayak bastı.

Mürettebat, Ay’da 21,5 saat geçirdikten sonra Dünya’ya döndü. Bu görev, sadece ABD’nin değil, tüm insanlığın ortak gururu haline geldi.

Türk mühendislerin katkısı

Apollo 11’in başarısında iki Türk mühendisin de önemli rolü vardı: Arsev Eraslan ve İsmail Akbay.
Her ikisi de Mustafa Kemal Atatürk’ün “Bir gün insanoğlu Ay’a gidecektir” öngörüsünü gerçeğe dönüştürürcesine, NASA’nın Apollo projesinde aktif görev aldılar.

Bu katkı, Türk mühendislik tarihine altın harflerle yazıldı.

İddiaya göre, Atatürk'ün eğitim için yurt dışına gönderdiği ilk uçak mühendisi Türk Necdet Eraslan'ın oğlu Arsev Eraslan'ın yazdığı manuel yazılım programı olmasaydı Apollo 11'in bilgisayarı bozulduğunda Ay'dan Dünya'ya geri dönemeyeceklerdi.

Apollo 11 ekibinin dünya turu ve Türkiye ziyareti

Başarılı dönüşün ardından Neil Armstrong, Buzz Aldrin ve Michael Collins dünya turuna çıkarak pek çok ülkeyi ziyaret etti. 

29 Eylül 1969’da başlayan bu tur kapsamında Türkiye de ziyaret edilen ülkeler arasındaydı.

20 Ekim 1969’da ABD Başkanı Richard Nixon’ın özel uçağıyla Ankara’ya gelen ekip, halkın coşkulu karşılamasıyla karşılandı.

Üstü açık Cadillac ile şehir turu atan astronotlar, Anıtkabir’e giderek Mustafa Kemal Atatürk’ün mozolesine çelenk bıraktılar.

Bu ziyaret, “barış için bilim” ilkesini savunan iki farklı dönemin kahramanlarını sembolik olarak buluşturdu.
Ziyaretin ardından dönemin Başbakanı Süleyman Demirel, Apollo 11 ekibine Nutuk hediye etti.

Neil Armstrong’un Türkiye’ye son ziyareti

Neil Armstrong’un Türkiye’ye tek gelişi bu değildi.

2010 yılında Çukurova Üniversitesi tarafından düzenlenen “Uzay Efsaneleri: İmkansız Mümkündür” başlıklı söyleşiye katılmak üzere Adana’ya geldi.

Yanında astronotlar Gene Cernan, Jim Lovell ve televizyon sunucusu David Hartman da bulunuyordu.

Etkinlik, üniversite rektörü Prof. Dr. Alper Akınoğlu ve ABD Adana Konsolosluğu tarafından düzenlendi.
Armstrong, Ay’da yürürken hissettiklerini şu sözlerle ifade etti:

“Çocukken böyle bir şeyi hayal bile edemezdim; gelecek öngörülemez ama umut doludur.”