Bataryanızın ömrünü farkında olmadan nasıl kısaltıyorsunuz?
Her gün kullandığımız elektronik cihazlarımızın ve özellikle de cep telefonu ya da tabletlerimizin en büyük sorunu, bataryanın sağlıklı kalabilmesi. Ama ne yazık ki pek çok kişi, farkında olmasa da, yanlış işler yaparak pil sağlığınız hızla bozabiliyor. İşte yapmamanız gerekenler...
Günümüz teknolojisinde bir telefonun veya tabletin ömrünü belirleyen en kritik faktörün bataryası olduğu söylenebilir. Lityum iyon gibi yeni pil teknolojilerinin ortaya çıkışıyla cihazlarımız hem daha hafifledi hem de daha yüksek enerji yoğunluklarına ulaştı, bu da daha uzun pil ömrü demek. Lityum iyon piller, eski tip pillere (Nikel-Kadmiyum gibi) özgü olan ve pilin her şarjda son tam dolum seviyesini “hatırlaması” anlamına gelen “hafıza etkisi” sorununu da ortadan kaldırıyor. Bu sayede cihazlarımızı istediğimiz zaman şarj etme özgürlüğüne sahibiz.
Ancak bu gelişmelere rağmen, batarya bakımı konusunda, yani cihazınıza ve içindeki pile nasıl davrandığınız konusunda dikkatli olmak gerekiyor. Çoğu kullanıcı, cihazını bilmeden yıpratan bazı alışkanlıklara sahip olduğunun farkında bile değil.
İşte tabletinizin veya telefonunuzun bataryasını farkında olmadan mahveden yaygın hatalar ve yapmanız gerekenler.
Batarya ömrünü kısaltan üç büyük hata
1. Sürekli şarjda tutmak (Şarj seviyesini aşırı uçlarda kullanmak)
Cihazınızı sürekli şarjda bırakmak, yeni cihazlara zarar vermiyor gibi görünse de uzun vadede risk taşıyor. Modern cihazlar %100’e kadar şarj olup elektriği kesmek üzere tasarlanmıştır, ancak bazı uzmanlar bunun sürekli “damla şarj” döngüsünü tetiklediğini söylüyor. Bu durum ısı üreterek batarya üzerindeki kimyasal stresi artırabilir.
Buradaki en temel kural, bataryanın içindeki hücreler üzerindeki kimyasal stresi azaltmak için şarj seviyesini %20 ile %80 arasında tutmaktır. Pili tamamen doldurmaktan veya tamamen boşaltmaktan kaçınarak, teorik olarak hücrelerin ömrünü ve kapasitesini uzatmış olursunuz. Önemli olan diğer bir nokta ise şarj boşalmasının ne kadar küçük olduğudur. Ne kadar az boşaltma olursa, pil o kadar uzun ömürlü olur. Sık ve tam boşalmalardan kaçınmak en önemli alışkanlıktır.
2. Cihazı batarya boşalmış halde bırakmak
Günlük kullanmadığınız bir tableti veya telefonu unutmak kolaydır. Onu bir kenara bırakır ve sonunda bataryasının tamamen bitip kapanmasını sağlarsınız. Bunu yaptığınızda, batarya hücrelerine potansiyel olarak zarar veriyor olabilirsiniz.
Lityum iyon pillerin tamamen boş bırakılmaması ve her zaman bir miktar şarja sahip olması gerekiyor. Bu nedenle, uzun süre boş bırakmak büyük bir sorundur ve pili tamamen bitene kadar kullanmak da zararlıdır. Batarya başlangıçta ne kadar sağlıklı olursa olsun, uzun süre şarjsız bırakılırsa pilin ölme riskini alırsınız. Günlerce, haftalarca veya aylarca şarjsız kalmak, bataryaya ek stres yükler ve bu da içerideki hücrelere zarar verir.
Bu durumdan kaçınmanın en iyi yolu, cihazınızın şarjını her zaman %20'nin üzerinde tutmaktır. Ayrıca, cihazı uzun süre, yani haftalar veya aylar boyunca kullanmayacağınızı biliyorsanız, bataryada hala şarj varken onu tamamen kapatın. Cihaz kapalıyken bataryayı o kadar hızlı tüketmez. Ek olarak, cihazı ara sıra açıp şarj etmek için bir hatırlatıcı ayarlamayı da unutmayın.
3. Yanlış veya hasarlı şarj aleti kullanmak
Cihazınızın kutusundan şarj cihazı çıkmasa bile, genellikle cihazı şarj etmek için hangi tip şarj cihazını veya kabloyu kullanmanız gerektiği kullanım kılavuzunda açıkça belirtilir. Yanlış türde bir şarj cihazı kullanmak, cihazınız veya bataryası üzerinde olumsuz etkilere yol açacaktır. Ucuz veya uygunsuz şarj cihazları, değişken voltaj seviyeleri verebilir, güç çekişini düşürebilir ve aşırı yüklenme, aşırı ısınma gibi güç sorunlarına neden olabilir.
Şarj cihazının kendisinin ötesinde, hasarlı veya yıpranmış bir USB veya şarj kablosu kullandığınızda da bu tür güç sorunları ortaya çıkabilir. Cihazınızı şarja takmadan önce kabloda görünür bir hasar olup olmadığını kontrol edin. Şarj bildirimlerinin aralıklı olarak göründüğünü, yani kablonun kesintili güç sağladığını fark ederseniz de kablonuzu incelemelisiniz. Hızlı güç dalgalanmaları, bataryaya, bileşenlerine ve hatta telefonunuzun iç donanımına ek stres yükler, bu da uzun vadede hasara neden olabilir. İleride, lityum iyondan daha fazla enerji depolayan su bazlı piller gibi yeni tasarımlar piyasaya sürülürse, bu tür endişelerimiz azalabilir.