Dava belgeleri sızdı: Meta, gençlere verdiği zararı yıllar önce tespit etmiş

ABD’deki bazı okul bölgeleri tarafından Meta, Google, TikTok ve Snapchat’e karşı açılan toplu davaya ait sansürsüz mahkeme belgeleri, Meta’nın ürünlerinin zararıyla ilgili önemli bilgileri bilerek gizlediği iddialarını ortaya koyuyor. Belgelerde, şirketin yaklaşık beş yıl önce “Project Mercury” adlı bir iç araştırma yürüttüğü belirtiliyor.

Araştırma olumsuz sonuç verince durduruldu iddiası

Dava dosyasına göre Meta, Facebook ve Instagram’ın kullanıcıların ruh sağlığı üzerinde olumsuz etkileri olduğunu gösteren bulgularla karşılaşınca araştırmayı sonlandırdı.

Araştırmada sosyal medya kullanımına bir hafta ara veren kişilerin depresyon, kaygı, yalnızlık ve sosyal karşılaştırma duygularında belirgin bir azalma yaşadığı tespit edildi.

Ancak iddialara göre Meta, bu sonuçları kamuya açıklamak yerine araştırmayı durdurdu ve iç yazışmalarda “sonuçların medya söylemi nedeniyle yanıltıcı olabileceğini” öne sürdü.

Tütün endüstrisi benzetmesi

Reuters’ın aktardığına göre projede görev alan Meta çalışanları, şirket yönetimini bulguların sosyal karşılaştırma üzerinde doğrudan etkisi olduğuna dair uyardı. Hatta çalışanlardan biri, şirketin tutumunu “zararlarını saklayan tütün endüstrisine” benzetti.

Kongre’yi yanıltma iddiası

Eğer iddialar doğrulanırsa, Meta’nın Kongre’ye verdiği bilgilerle çelişmiş olacağı belirtiliyor. Şirket daha önce, ürünlerinin genç kızlara zarar verip vermediğini ölçebilecek bir yönteme sahip olmadığını söylemişti.
Ancak belgeler, Meta’nın aslında bu etkiyi değerlendirebilecek verilere sahip olduğunu öne sürüyor.

Genç kullanıcı güvenliği için zayıf önlemler

Dava dosyasındaki iç yazışmalar, Meta’nın genç kullanıcıları korumak için geliştirdiği özelliklerin bilinçli olarak etkisiz bırakıldığı iddiasını da içeriyor.

Hatta bazı özelliklerin şirketin büyümesini olumsuz etkileyebileceği gerekçesiyle engellendiği belirtiliyor.

Bir başka çarpıcı iddia ise insan ticaretiyle bağlantılı hesapların platformdan kaldırılmasında uygulanan eşik.

Meta’nın, bu tür kullanıcıları kaldırmadan önce 17 kez tespit edilmesini beklediği öne sürülüyor.

“Zararlı içerik etkileşimi artırıyor” bulgusu

Meta’nın çocukları daha iyi koruması için yıllardır baskı altında olduğu biliniyor.

Fakat dava dosyası, şirketin genç kullanıcı etkileşimini artırmak adına zararlı içerik sunmanın etkili olduğunu tespit ettiğini ancak buna rağmen gelir kaygısıyla bu stratejiyi sürdürdüğünü iddia ediyor.

Belgelerde ayrıca CEO Mark Zuckerberg’in 2021 yılında çocuk güvenliğinin bir öncelik olmadığını söylediği ve kaynakların metaverse çalışmalarına yönlendirilmesini istediği de yer alıyor.

Meta iddiaları reddediyor

Meta sözcüsü Andy Stone, ortaya çıkan iddialara karşı çıkarak bunların “seçilmiş ifadeler” ve “yanlış yorumlar” olduğunu savundu.

Stone, Project Mercury’nin metodolojik sorunlar nedeniyle durdurulduğunu, gençlere yönelik güvenlik önlemlerinin ise etkili olduğunu belirtti.

Ayrıca şirket politikalarının, insan ticaretiyle bağlantılı hesapların bildirilir bildirilmez kaldırılmasını gerektirdiğini vurguladı.

Dava süreci devam ediyor

Söz konusu dosyaya ilişkin duruşma, 26 Ocak 2026 tarihinde Kaliforniya Kuzey Bölge Mahkemesi’nde yapılacak. Meta, davada kullanılan iç belgelerin dosyadan çıkarılması için de talepte bulundu.