Dijital dünyada güvende kalmanın 12 basit yolu
İnternette güvenli kalmak için 12 etkili adım: güçlü şifrelerden VPN kullanımına kadar, çevrimiçi tehditlere karşı alınabilecek basit ama güçlü önlemler.
İnternet, tıpkı büyük bir şehir meydanı gibi; herkesin kişisel bilgilerini paylaştığı, aynı zamanda dolandırıcılık ve veri hırsızlığı için fırsatlarla dolu bir ortam. Ancak çevrimiçi güvenlik sanıldığı kadar karmaşık değil. Birkaç basit adım ve ücretsiz araçla dijital dünyada çok daha güvende olabilirsiniz.
1. Güvenlik güncellemelerini hemen yükleyin
Cihazlarınızdaki yazılım güncellemeleri, güvenliğinizin ilk hattıdır. Güncelleme bildirimi aldığınızda ertelemeyin; hemen yükleyin. Bu güncellemeler, yazılımdaki açıkları kapatarak hacker’ların sizi hedef almasını önler. Özellikle güvenlik odaklı yamalar, siber saldırılara karşı en güçlü savunmanızdır.
2. Güçlü şifreler kullanın
Zayıf veya kolay tahmin edilebilir şifreler, veri ihlallerinin en yaygın nedenlerinden biridir. Doğum tarihi, evcil hayvan ismi gibi kişisel bilgileri şifre olarak kullanmayın. Uzun, rastgele karakterlerden oluşan şifreler tercih edin.
Unutmak istemiyorsanız, bir şifre yöneticisi kullanarak tüm şifrelerinizi güvenle saklayabilir, otomatik olarak doldurabilirsiniz.
3. İki aşamalı doğrulamayı (2FA) aktif edin
En güçlü şifre bile bir veri sızıntısıyla ortaya çıkabilir. Bu durumda iki aşamalı doğrulama (2FA) ek bir güvenlik katmanı sağlar. Giriş yaparken telefonunuza gelen kod veya biyometrik doğrulama sayesinde hesabınızı koruyabilirsiniz. Artık birçok platform, parolasız geçiş anahtarları (passkey) kullanarak bu işlemi daha güvenli hale getiriyor.
4. Verilerinizi yedekleyin
Fidye yazılımları cihazınızı kilitleyip dosyalarınızı kurtarmak için sizden para talep edebilir. Bu tür saldırılardan korunmanın en kolay yolu düzenli yedekleme yapmaktır.
Uzmanlar 3-2-1 kuralını önerir:
-
3 farklı yedekleme,
-
2 farklı ortamda,
-
1 tanesi ana sistemden fiziksel olarak uzak bir yerde olmalı.
5. Sosyal mühendislik tuzağını tanıyın
Birçok siber saldırı teknik beceriden çok, insan psikolojisini hedef alır. Dolandırıcılar kendilerini banka, devlet kurumu ya da güvenilir kişi olarak tanıtabilir.
E-postalarda veya mesajlarda acil işlem ya da panik yaratma dili varsa, durun ve araştırın. Gönderen adresini, tasarımını ve mesajın doğruluğunu kontrol edin.
6. Bağlantılara tıklamadan önce kontrol edin
Phishing saldırılarında genellikle sahte bağlantılar kullanılır. Şüpheli bir e-posta ya da bağlantı aldığınızda, bağlantıya tıklamadan önce fareyi üzerine getirip gerçek URL’yi kontrol edin.
Ayrıca ücretsiz URL denetleme araçları (örneğin NordVPN’in aracı) kullanarak bağlantının güvenli olup olmadığını öğrenebilirsiniz.
7. Kişisel bilgilerinizi fazla paylaşmayın
Sosyal medyada özel hayatınıza dair çok fazla bilgi paylaşmak,
dolandırıcıların işini kolaylaştırır. Tatil tarihleriniz,
çocuklarınızın isimleri veya evcil hayvanınız gibi bilgiler kimlik
avı saldırılarında kullanılabilir.
Bu tür içerikleri sınırlayın ve özellikle “çocukluk lakabını öğren”
gibi zararsız görünen testlere dikkat edin.
8. VPN kullanın
Sanal özel ağlar (VPN), IP adresinizi gizleyerek çevrimiçi kimliğinizi korur. VPN, internete sizin yerinize kendi sunucusu üzerinden bağlanır ve verilerinizi şifreler.
Bu sayede üçüncü taraflar hangi sitelere girdiğinizi göremez ve halka açık Wi-Fi ağlarında bile daha güvenli gezinebilirsiniz. Ücretsiz ve güvenilir VPN’ler arasında Proton VPN öne çıkıyor.
9. Düzenli virüs taraması yapın
İnternetten dosya indirirken zararlı yazılımlar fark etmeden cihazınıza bulaşabilir. Güncel bir antivirüs programı, indirme sırasında şüpheli dosyaları tespit eder ve gerekirse karantinaya alır.
Windows kullanıcıları için Windows Defender yeterli olsa da, ek bir anti-malware yazılımı ek koruma sağlar.
10. E-posta maskeleri ve gizli arama motorları kullanın
Yeni hesaplar açarken gerçek e-posta adresinizi kullanmak, gereksiz posta ve veri sızıntısı riskini artırır.
E-posta maskesi hizmetleriyle geçici bir adres oluşturabilir, gelen iletileri gerçek e-postanıza yönlendirebilirsiniz.
Ayrıca Google yerine DuckDuckGo gibi gizlilik odaklı arama motorlarını kullanarak arama geçmişinizin izlenmesini engelleyebilirsiniz.
11. Verilerinizi internetten sildirin
Birçok veri aracısı (data broker), kişisel bilgilerinizi toplayıp satar. Ancak çoğu, talep ettiğinizde bu verileri silmekle yükümlüdür.
Bu işlemi kolaylaştırmak için DeleteMe veya Incogni gibi veri kaldırma hizmetlerinden yararlanabilirsiniz.
12. Fiziksel güvenliği unutmayın
Siber güvenlik sadece dijital önlemlerden ibaret değildir. Cihazlarınızı kamusal alanda açık bırakmak, hırsızların zararlı yazılım yüklemesine fırsat verir.
Telefonunuzu biyometrik kilitle koruyun, cihazlarınızı gözetimsiz bırakmayın ve iş yerinde güvenli alanlara izinsiz kişileri sokmamaya özen gösterin.