Elon Musk’ın mavi tiki: Güven simgesi, nasıl ücretli rozete dönüştü?
1 Nisan 2023’te başlayan yeni modelle birlikte, X artık mavi rozeti yalnızca aktif ve uygunluk kriterlerini karşılayan ücretli kullanıcılara vermeye başladı. Peki ama bir güven simgesi olan mavi tik, nasıl oldu da ticari bir sembole dönüştü?
Sosyal medya platformu X, yıllardır tartışmalara konu olan mavi onay işaretine dair politikasını bir süre önce tamamen değiştirdi. 1 Nisan 2023 itibarıyla yürürlüğe giren yeni sistemle birlikte, eski doğrulama programı sona erdi. Artık mavi tik sahibi olmak isteyen kullanıcıların X Premium aboneliği satın alması ve belirlenen uygunluk kriterlerini karşılaması gerekiyor.
Eskiden mavi rozet, yalnızca kamuya mal olmuş kişiler, gazeteciler, devlet yetkilileri ve benzeri önemli hesaplara veriliyordu. Bu sistemin amacı, kullanıcıların gerçek ve güvenilir kaynaklarla sahte hesapları ayırt edebilmesini sağlamaktı. Ancak yeni düzenlemeyle birlikte bu anlayış tarihe karıştı. Artık mavi tik, bir statü sembolü olmaktan çıkarak, ücretli bir hizmetin parçası haline geldi.
Peki, X’te mavi tik nasıl alınabiliyor?
X Premium aboneleri mavi onay işaretini alabilmek için birkaç temel koşulu yerine getirmek zorunda. Hesabın tamamlanmış olması, yani bir profil fotoğrafı ve görünen isme sahip olması ilk şart. Ayrıca hesabın son 30 gün içinde aktif olması ve bir telefon numarasıyla doğrulanmış bulunması gerekiyor.
Platform, sahte ya da yanıltıcı bilgilerin önüne geçmek için, kullanıcı adında, profil fotoğrafında veya görünen isimde kısa süre önce yapılmış değişiklikleri de incelemeye alıyor. Bu tür hesaplar, doğrulama süreci tamamlanana kadar beklemeye alınıyor.
Doğrulama sonrasında verilen mavi tik kalıcı değil. X, kendi hizmet şartları ya da platform kuralları ihlal edildiğinde rozeti geri alma hakkını saklı tutuyor. Kullanıcı bilgilerinde yapılan değişiklikler ya da güvenlik şüphesi uyandıran davranışlar, rozeti geçici ya da kalıcı olarak kaybetmeye neden olabiliyor. Ayrıca uluslararası yaptırımlara tabi kişiler, X Premium aboneliği satın alamıyor.
Güven simgesiydi, ücretli rozete dönüştü
Yeni sistem, kullanıcılar arasında farklı görüşleri de beraberinde getirdi. Bir zamanlar "doğrulanmış kişi" olmanın bir göstergesi olan mavi tik, artık ücretli bir özellik olarak her isteyenin erişebileceği bir hale geldi. Bu durum, bazı kullanıcılar için platformun daha adil ve erişilebilir hale geldiği anlamına gelse de, diğerleri için güvenilirlik algısının zedelendiği bir dönemin başlangıcı oldu.
Avrupa Komisyonu da bu değişimle ilgili endişelerini açıkça dile getirdi. Komisyon, sistemin kötüye kullanım riski taşıdığını ve bazı kullanıcıları yanıltabileceğini belirtiyor. Artık kötü niyetli kişiler, sadece abone olarak mavi rozet sahibi olabilir ve bu da kullanıcıların "gerçek" ile "sahte" hesapları ayırt etmesini zorlaştırabilir.
X'in doğrulama modeli, sosyal medya platformlarının nasıl şekil değiştirdiğini açıkça ortaya koyuyor. Güvenilirlik ve prestij odaklı bir sistemden, gelir modeli odaklı bir yapıya geçilmesi, dijital dünyada doğrulama kavramının da yeniden tanımlandığını gösteriyor. Kullanıcıların, artık sadece bir rozete bakarak bir hesabın güvenilir olup olmadığını anlaması mümkün değil. Bu da platformda bilgiye temkinli yaklaşmanın her zamankinden daha önemli hale geldiği anlamına geliyor.