Microsoft’tan Windows 11 konusunda geri adım: Başlat menüsü ve Explorer’ı çökerten sorun açıklandı
Microsoft, Windows 11’in temel bileşenlerini etkileyen XAML kaynaklı yaygın hataları resmen kabul etti. Başlat Menüsü, Görev Çubuğu ve Explorer gibi öğelerde dört aydır süren sorunlara geçici çözümler yayımlandı.
Microsoft için son bir–iki hafta tam bir sınav niteliğindeydi. Şirket, bugün Microsoft 365 kullanıcılarını etkileyen ve dosyaların açılamamasına neden olan bir kesinti sorununu çözdüğünü duyurdu. Bu tür aksaklıklar artık neredeyse “rutin” hâle gelmeye başladı.
Oyun performansını vuran güncelleme krizi
Windows tarafında ise tablo daha da karışıktı. Nvidia, son Patch Tuesday güncellemesinin oyunlarda performans düşüşüne yol açtığını açıklayarak suçun Microsoft’ta olduğunu duyurdu. GPU üreticisi, sorunu telafi etmek için acil bir düzeltme (hotfix) sürücüsü yayınladı.
Bu durum, Windows’un yeni “etken (agentic) işletim sistemi” vizyonunun tanıtılmasının ardından, şirketin Windows bölümünün aldığı büyük eleştirilerin hemen ardından geldi.
Windows 11’in kalbinde yaygın arızalar
Olumlu sayılabilecek gelişme ise Microsoft’un gelen tepkileri dikkate alması oldu. Şirket, Windows 11’in temel özelliklerinin çoğunda sorunlar bulunduğunu kabul eden yeni bir destek makalesi yayımladı. Açıklamaya göre sorunların kaynağı XAML bileşenlerinde ve bu hatalar; Başlat Menüsü, Görev Çubuğu, Dosya Gezgini ve Ayarlar gibi Shell yapısındaki birçok öğeyi etkiliyor.
Daha da ilginci, Microsoft bu sorunu ancak Kasım 2025’te resmen kabul etse de hata aslında Temmuz 2025 Patch Tuesday güncellemesi (KB5062553) ile ortaya çıkmıştı. Yani dört aydır devam eden bir problemden bahsediyoruz. Ayrıca Windows 11 25H2 sürümü, 24H2 ile aynı altyapıyı kullandığından yeni güncelleme de etkilenmiş durumda.
Sorunun kaynağı: Provisioning ve XAML paketleri
Microsoft’un açıklamasına göre, bir cihaz Temmuz 2025 sonrası yayınlanan aylık 24H2 güncellemeleri kurularak yapılandırıldığında (provisioning), aşağıdaki uygulamalar ilk oturum açışta sorun yaşayabiliyor:
-
StartMenuExperienceHost
-
Search
-
SystemSettings
-
Taskbar
-
Explorer
Bu durum özellikle şuralarda ortaya çıkıyor:
-
Cihaz güncelleme aldıktan sonra ilk kullanıcı oturumunda
-
Sanal masaüstü altyapısı (VDI) gibi, geçici oturumlarda uygulama paketlerinin her girişte yeniden yüklenmesi gerektiğinde
Ayrıca Microsoft, XAML bileşenlerini içeren şu paketlerdeki hataların da sorunu tetiklediğini belirtiyor:
-
MicrosoftWindows.Client.CBS
-
Microsoft.UI.Xaml.CBS
-
MicrosoftWindows.Client.Core
Gözlemlenen arızalar
Microsoft’un raporladığı hata örneklerinden bazıları şöyle:
-
Explorer.exe çökmesi
-
ShellHost.exe çökmesi
-
StartMenuExperienceHost’ın çalışmaması
-
Ayarlar uygulamasının açılmaması
-
Görev çubuğunun görünmemesi
-
Diğer XAML tabanlı görünümlerin başlatılamaması
-
ImmersiveShell’in devre dışı kalması
Geçici çözümler
Microsoft kalıcı çözüm üzerinde çalışıldığını söylese de iki geçici yöntem paylaştı.
1. SIHost hizmetini yeniden başlatmak
Shell Infrastructure Host (SIHost.exe) yeniden başlatılarak eksik paketler geri yüklenebiliyor. Bunun için şu PowerShell komutları öneriliyor:
Add-AppxPackage -Register -Path 'C:\Windows\SystemApps\MicrosoftWindows.Client.CBS_cw5n1h2txyewy\appxmanifest.xml' -DisableDevelopmentMode
Add-AppxPackage -Register -Path 'C:\Windows\SystemApps\Microsoft.UI.Xaml.CBS_8wekyb3d8bbwe\appxmanifest.xml' -DisableDevelopmentMode
Add-AppxPackage -Register -Path 'C:\Windows\SystemApps\MicrosoftWindows.Client.Core_cw5n1h2txyewy\appxmanifest.xml' -DisableDevelopmentMode
2. Explorer’ın erken başlamasını engelleyen giriş script’i
Microsoft ayrıca, gerekli paketler hazır olmadan Explorer’ın açılmasını engelleyen bir PowerShell oturum açma betiği de paylaştı:
@echo off
REM Register MicrosoftWindows.Client.CBS
powershell.exe -ExecutionPolicy Bypass -Command "Add-AppxPackage -Register -Path 'C:\Windows\SystemApps\MicrosoftWindows.Client.CBS_cw5n1h2txyewy\appxmanifest.xml' -DisableDevelopmentMode"
REM Register Microsoft.UI.Xaml.CBS
powershell.exe -ExecutionPolicy Bypass -Command "Add-AppxPackage -Register -Path 'C:\Windows\SystemApps\Microsoft.UI.Xaml.CBS_8wekyb3d8bbwe\appxmanifest.xml' -DisableDevelopmentMode"
REM Register MicrosoftWindows.Client.Core
powershell.exe -ExecutionPolicy Bypass -Command "Add-AppxPackage -Register -Path 'C:\Windows\SystemApps\MicrosoftWindows.Client.Core_cw5n1h2txyewy\appxmanifest.xml' -DisableDevelopmentMode"
Sorunun detayları ve araçlar Microsoft’un KB5072911 destek makalesinde yer alıyor.