NASA'nın Prada hamlesine, Avrupa Uzay Ajansı'ndan yanıt geldi: Decathlon
NASA, Artemis III görevi için aşırı Ay sıcaklıklarına dayanıklı, gelişmiş bir giysi için Prada'nın malzeme ve dikiş uzmanlığına güveniyor. Diğer yanda ESA, Decathlon'un spor inovasyon uzmanlığını konfor ve hızlı giyim gerektiren araç içi aktivitelere taşıyor.
On yıllardır ABD ve Avrupa arasında çekişmeli bir şekilde devam eden uzay yarışı, son zamanlarda biraz daha modaya yönelik ve eğlenceli bir hal alıyor. NASA’nın uzay giysileri kısmen İtalyan moda devi Prada tarafından geliştirilirken, Avrupa Uzay Ajansı ESA astronotları ise, Decathlon'a başvuracak.
Genellikle uygun fiyatlı spor malzemeleri satmasıyla bilinen bu marka, araç içi aktivite için tasarlanmış yeni bir uzay giysisi prototipi geliştirdiğini duyurdu. “EuroSuit” adı verilen bu koyu gri elbise, fırlatma ve iniş gibi görevlerin “kritik” aşamalarında giyilmek üzere tasarlandı ve en önemlisi, iki dakikadan kısa sürede, yardımsız giyilip çıkarılabiliyor.
Bu yeni prototip, önümüzdeki yıl Uluslararası Uzay İstasyonu’na gidecek olan ESA astronotu Sophie Adenot tarafından görev sırasında test edilecek. Ana akım bir spor mağazası, NASA’nın elbiselerinin arkasındaki ikonik İtalyan moda deviyle kıyaslandığında çok farklı bir duruşa sahip. Ancak Decathlon, bu fırsatın, spor inovasyon uzmanlığını insanlı uzay uçuşunun aşırı ortamına aktarma yeteneğini gösterdiğini söylüyor.
EuroSuit’ten Artemis macerasına: Tasarımdaki farklar
Decathlon’un EuroSuit prototipi, mükemmel uyum sağlayan kafes yapılı kask tasarımı gibi bazı yeniliklere sahip. Omuzlar, dirsekler ve dizlerdeki genişleyen “körükler”, kapalı ortamlarda maksimum hareket kabiliyetini sağlıyor. Ergonomik çekme kollarına sahip hava geçirmez fermuarlar, giysinin kolayca açılıp kapanmasına imkan tanıyor. Ayrıca, mikro yerçekiminde astronotların vücutlarının doğal olarak uzamasını dengelemek için elbisenin boyu ayarlanabiliyor. Bu IVA elbiseleri için bir ilk olan, iki dakikadan kısa sürede yardımsız giyilebilme yeteneği, uzay aracı acil durumlarında tepki sürelerini önemli ölçüde hızlandırabilir.
Sophie Adenot, UUİ’de giysiyi giyip çıkarmak, küçük nesneleri manipüle etmek ve yerleşik dokunmatik tabletini kullanmak dahil olmak üzere bir dizi test dizisini gerçekleştirecek. Onun geri bildirimleri, hava geçirmez sızdırmazlık, yangın direnci, nefes alabilen atmosfer kontrolü, dahili iletişim ve baş üstü gösterge arayüzleri gibi temel sistemlerle tamamlanmış tam operasyonel EuroSuit’in geliştirilmesine zemin hazırlayacak.
Decathlon İleri İnovasyon Başkanı Sébastien Haquet, “EuroSuit, inovasyon sınırlarımızı geleneksel uzmanlık alanlarımızın ötesine taşıma yeteneğimizi somutlaştırıyor” diyor.
Decathlon, bu giysinin tasarımında Fransız ulusal uzay ajansı CNES, Spartan Space adlı bir girişim ve Uzay Tıbbı ve Fizyolojisi Enstitüsü ile birlikte çalıştı. CNES’ten Sébastien Barde, Avrupa’nın insanlı uzay uçuşunda daha fazla özerklik elde etme hedefi doğrultusunda, CNES’in araç içi giysilere odaklanmaya karar verdiğini belirtiyor.
NASA ve Prada'nın Ay elbisesi
Geçen yıl ise NASA, Ay’a yapılacak bir sonraki görevde giyilecek uzay giysisinin tasarım ve malzemeleri konusunda danışmanlık yapmak üzere Prada ile ortaklık kurduğunu duyurmuştu. Ünlü moda şirketi, ekibinin uzay giysisi için özelleştirilmiş malzeme ve özelliklerin yanı sıra, performansını artırabilecek dikiş yöntemleri önerme konusunda yardımcı olduğunu söyledi.
Ay’ın yüzeyinde yürüyecek bir sonraki insanlar tarafından giyilecek olan bu elbise, Ay’ın güney kutbunda kalıcı olarak gölgelenen bölgelerdeki en soğuk ve aşırı sıcaklıklara dayanabilecek şekilde tasarlanıyor. Hem erkek hem de kadın astronotlara uyum sağlayacak şekilde tasarlanan giysi, gelişmiş esneklik ve hareket kabiliyetiyle en az sekiz saat hareket etmelerine olanak tanıyor. Diğer özellikleri arasında değişken giysi basıncı, karbondioksit “temizleme” sistemi, taşınabilir yaşam destek sistemi sırt çantası ve ısıyı yansıtması için parlak beyaz bir dış katman yer alıyor. Ayrıca bu tasarımda, astronotların çevre görüşünü iyileştirmek için kask ve vizörde gelişmiş kaplamalar ile özel eldivenler bulunuyor.
Bu giysi, en erken Eylül 2026’da gerçekleşecek olan NASA’nın Artemis III görevi için kullanılacak. Bu, 1972’deki Apollo 17’den bu yana insanların Ay'a ilk kez geri dönüşü olacak ve bilimsel çalışmalar yapılırken Ay yüzeyinde bir hafta sürecek bir keşfi içeriyor.