Robotlar Mars’ta hayatta kalabilir mi? Uzmanlardan gerçekçi yanıt

Elon Musk’un iddialı planına göre, insansı robotlar bir gün Mars’a gidip orada insanlık için zemin hazırlayacak. Ancak uzmanlara göre bu vizyon, şu an için hayalden öteye geçemiyor.

Florida Eyalet Üniversitesi’nde Optimal Robotik Laboratuvarı’nın başında bulunan robotik uzmanı Christian Hubicki, Forbes’a verdiği röportajda Musk’ın robotlarının “kendi başlarına bırakıldıklarında kısa sürede hurdaya dönüşeceğini” söyledi.

“İnsansı robotlar düşer, kırılır ve kodları çöker. Şu anda bu robotlar, Dünya’da bile tamamen otonom çalışacak kadar güvenilir değil; Mars’ta ise hiç değil,” diyor Hubicki.

Tesla’nın geleceği robotlara bağlı

Musk son dönemde Tesla’yı yalnızca bir otomobil üreticisi olmaktan çıkarıp robotik ve yapay zekâ odaklı bir şirkete dönüştürmeye çalışıyor.

Bu stratejinin merkezinde de yakın zamanda tanıtılan Robotaxi hizmeti var. Musk, bu sistemin Tesla’nın değerini trilyonlarca dolar artıracağını öne sürüyor. Ancak gerçek şu ki, şu ana kadar bu araçlar hâlâ insan denetimi olmadan güvenli biçimde sürüş yapabilmiş değil; birkaç kazaya da karıştılar.

Optimus: Mars’a gidecek robot mu, yoksa yavaşlayan bir prototip mi?

Musk’ın bu denklemdeki ikinci büyük adımı ise insansı robot Optimus. Musk, gelecek yıl ayda 100.000 adet Optimus üretileceğini iddia ediyor.

Fakat robotik endüstrisi henüz böyle bir ölçek üretim seviyesine ulaşamadı; hatta bu tür robotların gerçekten geniş bir pazara sahip olup olmayacağı bile belirsiz.

Geçtiğimiz ay paylaşılan bir tanıtım videosunda Optimus’un performansı oldukça sınırlıydı: basit sorulara cevap verirken gecikiyor, cümle ortasında takılıyor ve yürürken dengesiz adımlar atıyordu.

Musk’ın Mars hayali: “Yıldızlara bilinci taşımak”

Musk, Optimus’u yalnızca Dünya için değil, Mars için de tasarladığını söylüyor. Hedefi, “bilinci yıldızlara taşımak” olarak tanımladığı büyük vizyonunun bir parçası.

Nisan ayında yaptığı açıklamada, 2026 yılı sonuna kadar Optimus robotlarını Starship roketleriyle Mars’a göndereceğini ve bu robotların gezegenin yüzeyini keşfederek kolonileşme sürecine öncülük edeceğini söyledi.

Ağustos ayında da bu iddiasını tekrarladı:

“İlk insanlı uçuş yaklaşık 5,5 yıl içinde olabilir, Mars şehri ise 20-30 yıl içinde kendi kendine yetebilir,” diye yazdı Musk.

Ancak bu, pek çok uzman için yalnızca bir “boru hayali” olmaya devam ediyor.

Uzmanlar: “Mars’ta robotu kurtaracak insan yok”

Hubicki’ye göre esas sorun, robotların uzay ortamında kendi kendine tamir olamayacak kadar kırılgan olması.
NASA’nın geçmişte kullandığı “Robonaut” adlı insansı robotlar bile yalnızca İnsanlı Uzay İstasyonu’nda (ISS) test edildi; çünkü arıza yaptıklarında hemen yanlarında müdahale edebilecek insanlar vardı.

“ISS’de insanlar robotu hemen onarabiliyor. Ancak Mars’ta kimse olmayacak, yedek parça göndermek de neredeyse imkânsız,” diyor Hubicki.

Alternatif çözümler: Mars için yılan robotlar

Hubicki’ye göre insansı robotlar bir gün uzay araştırmalarında kullanılabilir, ancak önce Ay gibi daha yakın bir hedefte test edilmeleri daha mantıklı.

Ayrıca, farklı gezegen koşulları için çok daha uygun tasarımlar da geliştiriliyor. Örneğin NASA mühendisleri, Satürn’ün uydusu Enceladus’un buzlu yüzeyinde hareket edebilmesi için yılan biçiminde bir robot üzerinde çalışıyor. Bu robotlar, tünellerde sürünerek buz altı okyanuslara ulaşabilecek şekilde tasarlanıyor.

Ancak Hubicki, insansı formu zorlamanın işleri daha da karmaşıklaştırdığını vurguluyor:

“İnsansı robotların güvenilirliğinde büyük bir sıçrama olmazsa, Mars’a gönderilen bir robot orada uzun süre işlevsel kalamaz,” diyor.

Mars hayali, gerçek teknolojinin gerisinde

Elon Musk’ın vizyonu büyük olsa da, şu anki teknoloji seviyesinde insansı robotların Mars’ta kendi başlarına varlık göstermesi neredeyse imkânsız.

Uzmanlara göre, insan benzeri formda ısrar etmek yerine, farklı gezegenlerin koşullarına uygun yeni robotik tasarımlar geliştirmek çok daha mantıklı bir yol olabilir.