Aynı görünüyorlar ama aynı değiller: USB-C ve USB4 arasında ne fark var?
Görünüşte birbirinin aynısı olan USB kablolar, performans açısından ciddi farklar barındırabiliyor. Sık kullanılan bağlantı türlerinin arkasındaki teknik ayrıntılar, doğru kablo seçiminin düşündüğünüzden daha önemli olduğunu gösteriyor.
Günümüzde teknolojik cihazların sayısı arttıkça, onları birbirine bağlayan kablolar da çeşitlendi. Artık çoğumuzun evinde ya da iş yerinde, hangi cihaza ait olduğunu unuttuğumuz kablolarla dolu bir çekmece bulunuyor. Özellikle USB kablolar söz konusu olduğunda, dışarıdan tamamen aynı gibi görünen modellerin aslında birbirinden oldukça farklı özelliklere sahip olması, kafa karışıklığını da beraberinde getiriyor.
Bu karışıklığın en yaygın örneklerinden biri, üzerinde "USB Type-C" ve "USB4" etiketleri bulunan kablolar. İlk bakışta aynı uç tasarımına sahip bu kablolar, teknik olarak birbirinden farklı standartları temsil ediyor. Peki ama bu fark tam olarak ne anlama geliyor?
USB Type-C neyi ifade ediyor?
“USB Type-C” terimi, bir kablonun ya da bağlantı noktasının fiziksel tasarımını tanımlar. Yani bu ifade, kablonun ne kadar hızlı veri aktarımı yaptığına ya da ne kadar güçlü şarj sunduğuna dair doğrudan bilgi vermez. Type-C, yalnızca çift yönlü (ters takılabilir) ve oval biçimli bir bağlantı ucunu ifade eder.
Bugün pek çok yeni cihaz, USB Type-C bağlantı noktasına sahip. Akıllı telefonlar, dizüstü bilgisayarlar, tabletler, hatta bazı monitörler bile bu bağlantıyı kullanıyor. Bu sayede tek bir kablo ile hem şarj etmek, hem veri aktarmak, hem de video çıkışı sağlamak mümkün oluyor. Ancak, görünümde benzer olan bu kabloların her biri aynı işlevleri sunmuyor.
USB4: Performans standartlarında yeni seviye
"USB4" ise yalnızca bir kablonun ucunu değil, tüm teknolojik altyapısını tanımlıyor. 2019 yılında tanıtılan bu standart, 40 Gbps’ye kadar veri aktarım hızına ulaşabiliyor. Bununla birlikte daha güçlü şarj desteği sunarken, Thunderbolt 3 ile de geriye dönük uyumluluk sağlıyor. Bu da USB4 kabloları, özellikle yüksek performans isteyen kullanıcılar için cazip hale getiriyor.
Ancak burada önemli bir detay var: USB4 kablolar her zaman USB Type-C uç kullanır, fakat her USB Type-C kablo USB4 standardını taşımaz. Yani bir kablonun ucunun Type-C olması, onun yüksek hızlı veri aktarımı ya da şarj desteklediği anlamına gelmez.
Bugün piyasada bulunan bazı USB-C kablolar yalnızca şarj içindir ve veri aktarımı yapmaz. Kimileri sadece düşük hızlı USB 2.0 veri aktarımını desteklerken, bazıları ise USB 3.2 ya da USB4 gibi daha yeni ve hızlı standartlara uygundur. Üstelik bazı kablolar yalnızca düşük güçlü cihazlar için üretilmiştir ve yüksek watt’lı şarj işlemleri sırasında ya hiç çalışmaz ya da performans kaybı yaşatır.
Bu nedenle, görünümüne güvenerek herhangi bir USB-C kabloyu kullanmak, cihazınızdan beklediğiniz performansı alamamanıza neden olabilir. Şarjın yavaş dolması, veri aktarımının saatler sürmesi veya görüntü çıkışının alınamaması gibi sorunlarla karşılaşmak işten bile değil.
Cihazınız uyumlu mu?
USB4 kablo almayı planlıyorsanız, ilk yapmanız gereken şey cihazınızın bu standardı destekleyip desteklemediğini kontrol etmek olmalı. Her ne kadar cihazın üzerinde bir USB-C girişi bulunsa da, bu girişin USB4 desteği sunup sunmadığı teknik özelliklerde açıkça belirtilmelidir.
Eğer cihazınız USB4 uyumluysa, yüksek hızlı veri transferi, birden fazla 4K monitörü tek bağlantı üzerinden çalıştırma ve hızlı şarj gibi avantajlardan yararlanabilirsiniz. Ayrıca Thunderbolt 3 desteği sayesinde gelişmiş bağlantı istasyonları, harici diskler ve profesyonel donanımlar da sorunsuzca kullanılabilir.