Birkaç saniyelik yapay zeka videosu, bakın nelere mal oluyor?
Günlük kullanımda sıradan görünen bir sohbet oturumu bile, düşündüğümüzden çok daha fazla enerji harcayabiliyor. MIT Technology Review’un analizine göre, özellikle görsel ve video üretimi gibi çok modlu işlemler enerji tüketimini ciddi şekilde artırıyor.
MIT Technology Review tarafından yapılan yeni bir çalışma, yapay zeka sistemlerinin düşündüğümüzden çok daha fazla enerji tükettiğini gözler önüne seriyor.
Basit bir sohbet robotunun verdiği tek bir yanıt, bir mikrodalga fırının birkaç saniye çalışmasına denk gelecek kadar enerji harcıyor: Yaklaşık 114 ila 6.700 joule arası... Ancak iş yalnızca yazı yanıtlamakla sınırlı kalmadığında, tablo daha da fazla korkutuyor. Görsel ya da video üretimi gibi daha karmaşık görevler devreye girdiğinde, tüketilen enerji milyonlarca joule’e kadar çıkabiliyor. Bu da neredeyse mikrodalgada ile bir saati aşkın pişirme süresiyle eş değer.
MIT’nin gerçekleştirdiği simülasyonda, kullanıcıların bir yapay zeka sistemine yönelttiği yaklaşık 15 soru, bazı görsellerin oluşturulması ve kısa videoların talep edilmesi gibi günlük etkileşimler bir araya getirildi. Ortaya çıkan enerji tüketimi yaklaşık 2,9 kilovat-saat olarak ölçüldü. Bu miktar, üç buçuk saat boyunca çalışan bir mikrodalgadan farksız.
Kendi başına bu rakamlar çok çarpıcı olmayabilir. Fakat benzer etkileşimlerin her gün milyarlarca kez tekrarlandığını düşünürsek, küresel ölçekte ortaya çıkan enerji ihtiyacı kayda değer bir seviyeye ulaşıyor. Hele ki bu enerji, fosil yakıtlardan elde edildiğinde, çevreye etkisi doğrudan artıyor.
Bu noktada bazı sorular da gündeme geliyor. Teknoloji devleri, bir yandan karbon salımının azaltılması gerektiğini savunurken, öte yandan yüksek enerji talebi yaratan yapay zeka sistemlerini dünya çapında kullanıcıların hizmetine sunuyor. Bu durum, bazı gözlemciler tarafından “çevreci söylemlerle fiili uygulamalar arasındaki çelişki” olarak yorumlanıyor.
Birçok şirket, karbon ayak izini düşürme sözü veriyor; sürdürülebilirlik hedeflerinden söz ediyor. Ancak yapay zekanın yarattığı enerji yükü, halen tam olarak hesaplanabilmiş değil. Özellikle sosyal medya platformlarında kullanılan yapay zeka destekli içerikler - örneğin animasyonlu avatarlar, kısa videolar, sohbet robotları - hem teknik altyapı hem de elektrik tüketimi açısından büyük bir baskı oluşturuyor.