Mars'taki beklenmedik bir sürpriz NASA bilim insanlarını da heyecanlandırdı
Mars'ta bulunan ve neredeyse saf silika ile bir arada tutulan yüzde 75 karbonat tanelerinden oluşan sıra dışı kaya, NASA bilim insanlarını heyecanlandırıyor.
NASA, adını Wyoming’deki Yellowstone Milli Parkı’ndaki zirveden alan, “Bunsen Zirvesi” olarak bilinen Mars’taki tuhaf kayayı yakından inceliyor. Bu kaya, Perseverance keşif aracı kayayı ilk kez fotoğrafladığı andan itibaren NASA bilim insanlarının dikkatini çekmişti.
NASA, keşfinden kısa bir süre sonra yaptığı açıklamada, “çevredeki arazide yüksek durduğu ve sol yüzünde ilginç bir yüzey dokusuna sahip olduğu için bu kaya ilgi çekiciydi” dedi ve devam etti: “Kayanın görüntüde göze çarpan diğer bir özelliği de gezicinin hemen önündeki neredeyse dikey yüzdü. Dikey bir yüz, birkaç nedenden dolayı bilim ekibinin ilgisini çekiyor: Birincisi, bir kayanın dikey yüzü, kayada meydana gelebilecek herhangi bir kimyasal veya fiziksel tabakanın enine kesit görünümünü verebilir. İkincisi, dikey bir yüz genellikle daha az tozla kaplıdır, bu da bilimsel araçlarımız için iyi bir haber.”
Perseverance, 11 Mart’ta spektrometrelerini kullanılarak “neredeyse saf” silika ile bir arada tutulan yüzde 75 karbonat taneleri olduğunu bulduktan sonra analiz için 1,7 metreye 1 metrelik kayadan bir örnek toplamak için sondaj aletini kullandı. Perseverance’ın görevinin büyük bir kısmı, antik mikrobiyal yaşamın işaretlerini içerebilecek kaya ve toprak örneklerini toplamaktır ve bunun gibi kayalar, onu bulmak için en iyi şans olabilir.
Kaliforniya Pasadena’daki Caltech’teki Perseverance proje bilimcisi Ken Farley, “Basitçe söylemek gerekirse, Jezero Krateri”ni araştırmaya karar verdiğimizde bulmayı umduğumuz tür bir kaya buydu” dedi ve devam etti: “Yeni örneklediğimiz kayadaki minerallerin neredeyse tamamı sudan yapılmıştı; Dünya’da, suda biriken mineraller genellikle eski organik materyalleri ve biyolojik imzaları yakalama ve koruma konusunda başarılıdır. Bu kaya bize, oluştuğu sırada mevcut olan Mars iklim koşulları hakkında da bilgi verebilir.”
Daha fazla analiz yapılması gerekmesine rağmen ekip, kayanın eski bir gölün parçası olabileceğine inanıyor.
West Lafayette, Indiana’daki Purdue Üniversitesi’nden Perseverance bilim insanı Briony Horgan “Hala kenarları araştırıyoruz ve veri topluyoruz, ancak şu ana kadar elde edilen sonuçlar, buradaki kayaların eski bir gölün kıyılarında oluştuğu yönündeki hipotezimizi destekleyebilir” diyor ve ekliyor: “Ayrıca bilim ekibi, karbonat ve silika oluşturmanın başka yolları olduğundan dolayı, Kenar Birimi’nin kökenine ilişkin başka fikirleri de değerlendiriyor. Ancak bu kaya nasıl oluşmuş olursa olsun, bir örnek almak gerçekten heyecan verici.”
Perseverance, Jezero Krateri boyunca örnek toplamaya devam edecek ve çok daha eski kayaları içerdiği düşünülen “Parlak Melek” olarak adlandırılan bir bölgeye doğru yola çıkacak. Eğer her şey planlandığı gibi giderse, örnekler 2028’de gezegene gidecek bir örnek toplama göreviyle Dünya’ya geri getirilecek.