Tek Diskte İki Sistem
Kendi açılış yöneticisi olmayan iki işletim sistemini bir disk üzerine kurmak oldukça karmaşık ve zahmetli bir işlemdir. Chip, bunun için yapmanız gerekenleri sizler için derledi.
3. Ana Menü ekranı: Şimdi Fdisk’in ana menüsü ekrana gelir. Burada, bir alt menüye ulaşmak bir numaralı menü öğesini, “DOS bölümü veya mantıksal DOS Sürücüsü oluştur” seçin.
Farklı işetim sistemleriyle ortaya çıkabilecek
sorunlar
Eğer Linux veya OS/2 gibi farklı bir işletim sistemi kurarsanız
dosya sistemi ile ilgili sorunlar yaşayabilirsiniz. Bu işletim
sistemleri sabit diski genellikle farklı bir şekilde kullanırlar.
Bu durumda bir partisyonun örneğin her iki sistem tarafından ortak
saklama alanı olarak kullanılması her zaman mümkün olmayabilir.
Microsoft ailesine ait ürünler genellikle uzun dosya isimlerine
ve sisteme 32 Bit’lik erişime izin veren FAT 32 dosya sistemini
kullanırlar. Buradaki tek istisna dosya sistemi olarak NTFS
kullanan NT ve 2000 işletim sistemleridir.
Eğer FAT 32 haricinde dosya sistemi kullanan bir işletim sistemi
yükleyecek olursanız Windows 98 disk dizinini okuyamayacağı için bu
partisyona erişemez. Tabii ki Windows 98 ve Me arasında dosya
alışverişi sorunsuz bir şekilde yerine getirilebilir.
DOS Aracını Kullanarak Sabit Disk Bölümleme
Sabit diskini mümkün olan en düşük ücrete bölümlemek isteyenler
için en iyi seçenek bir DOS uygulaması olan FDISK’dir. Ancak bu
programı kullanmak için önce sabit diskiniz üzerinde bulunan tüm
verileri bir CD-Rom veya bant sürücü üzerine kesinlikle
yedeklemelisiniz. Fdisk varolan verileri uyarmadan siler. Eğer
bilgisayarınızda herhangi bir işletim sistemi yüklü değilse Fdisk’i
düşünmeden kullanabilirsiniz. Bilgisayarınızda kurulu bir Windows
sistemi mevcutsa verileriniz kaybolabilir.
1. Fdisk'in çalıştırılması: Bilgisayarı bir disket yardımıyla MS-Dos modunda çalıştırın. DOS komut satırına "fdisk" komutunu girin. Bu esnada "C:\" dizininde bulunmalısınız.
İkinci işletim sistemi kurulumu
Dikkat! Bilgisayarı yeniden başlatmadan önce güvenlik için bir
Windows 98 açılış disketi oluşturmalısınız. Bunun için
masaüstündeki Bilgisayarım ve Denetim Masası klasörü içerisindeki
Program Ekle/Kaldır simgesine iki kere tıklayın. Bunun sonucunda
ekrana gelen iletişim penceresi üzerindeki Başlangıç Disketi
kartını üzerine tıklayarak aktif hale getirin.
Sürücüye boş bir disket yerleştirin ve Disket Oluştur düğmesine
tıklayın. Başlangıç disketi oluşturulana kadar bekleyin ve daha
sonra en iyisi disketi sürücüden hiç çıkartmayın. Çünkü daha sonra
ihtiyacınız olacak.
Şimdi bilgisayarı kapatın ve yeniden çalıştırın. Şu an aktif olan
partisyon halen boş olduğu için Windows 98 alıştığınız şekilde
açılmayacaktır. Sistem disket sürücü ile açılırken ekrana gelen
menüdeki ”CD-Rom desteği ile başlat” seçeneğini işaretleyin. Bu
sayede CD-Rom sürücüye açılış esnasında kendiliğinden bir harf
atanacaktır. Bu harfe dikkat edin ve disket sürücünün işi bitene
kadar bekleyin. Artık Windows Me CD’sini sürücüye
yerleştirebilirsiniz. Eğer CD sürücüye isim olarak “E:” harfi
atandıysa MS-DOS komut satırında “E:\Kur” komutunu çalıştırın.
Yukarıdaki işlemler sonucunda Windows Me kurulum programı
çalışacaktır. Ekrana gelen bilgileri takip edin ve Windows Me
kitapçığında değinilen önemli noktalara dikkat edin.
Bilgisayar açılış menüsünu Boot Magic ile
oluşturmak
Windows Me’nin kurulum programı sona erdiğinde bilgisayarı yeniden
başlatmanız istenir. Bu talimatı yerine getirin ve Windows Me’nin
kullanıcı arayüzü ekrana gelene kadar bekleyin.
Gelecekte istediğiniz zaman her iki işletim sistemine de
erişebilmek için şimdi sabit diskinize bir açılış yöneticisi (Boot
Manager) kurmalısınız. Eğer bu tür bir araca sahip değilseniz XX.
sayfadaki Boot Manager kutusuna göz atabilirsiniz.
Burada örnek olarak Boot Magic 6.0’ı kullanacağız. Diğer
programların kullanım şekilleri ise çok az farklılık gösterir.
İlk olarak Boot Magic’i kurun ve çalıştırın. Ekrana gelen pencerede
“Win9x or MSDOS” isminde iki öğe bulunur. Aşağıdaki öğenin üzerine
iki kere tıklayın ve ismini “Windows Me” olarak değiştirin.
Yaptığınız isim değişikliğini Ok düğmesine tıklayarak onaylayın.
Sol alt köşede bulunan BootMagic Enabled kutucuğuna tıklayın. Kutu
içerisindeki işaret kesinlikle görülmelidir. Yaptığınız
değişiklikleri kaydetmek ve kapatmak için Save/Exit düğmesine
tıklayın. Açılış menüsünü çalıştırmak için bilgisayarı yeniden
başlatın. Eğer açılış menüsü ekrana gelirse istediğiniz öğe üzerine
farenin sol düğmesi ile tıklayarak Windows 98 ve Windows Me
arasında karar verin.
Tabii ki aynı anda sadece bir işletim sistemi aktif olabilir.
Windos 98 ve Me’yi aynı anda çalıştırmak mümkün değildir.
Partisyon Sihirbazı: Partition Magic disk
üzerindeki her bir partisyonu Windows gezginine benzer bir
pencerede görüntülüyor.
Master Boot Record nedir? Boot için önemi
nedir?
Eğer Windows 2000, Linux veya OS/2 gibi başka işletim sistemleri de
kurmak isterseniz Boot Manager alırken Master Boot Record olarak
adlandırılan bir fonksiyon sunmasına dikkat etmelisiniz. Genellikle
MBR olarak adlandırılan bu fonksiyona sahip açılış yöneticileri
sabit diskin “0” izine yazabilirler. Bu iz sadece sistemin Boot’u
yani açılışı esnasında kullanılır.
MBR fonksiyonuna sahip açılış yöneticileri sabit disk üzerinde
kendilerine bir partisyon oluşturmazlar. Eğer bu tür bir program
kullanıyorsanız sabit diskinize başka bir işletim sistemi daha
kurabilirsiniz.
Bu durumda MBR fonksiyonuna sahip bir açılış yöneticisi edinmenizi
tavsiye ediyoruz. Bu fonksiyona sahip olan veya olmayan bir program
satın almanız ücret olarak fark etmeyecektir. Eğer ek veri
taşıyıcılar olarak kullanacaksanız bir partisyon çok olması her
durumda az olmasından iyidir.
Sabit diski bölümlere ayırmak
Sabit diski partisyonlara ayırmak için bölümleme yazılımı olarak da
adlandırılan özel bir yazılım gereklidir. Şayet bunun için para
harcamak istemiyorsanız bir DOS uygulaması olan Fdisk (Sayfa
XX’deki Pratik kutusuna bakın) sizin için uygun bir araç olacaktır.
Ancak maalesef bu program pek konforlu değildir ve bunun haricinde
işlem sırasında sabit disk üzerinde bulunan verileri kurtarma
imkanı yoktur.
Bölümleme işlemi aslında Powerquest’in Partition Magic 6.0 (Chip CD
Kodu: Bölüm) aracı ile çok daha kolay bir şekilde yerine
getirilebilir: Çünkü program kolay anlaşılır şekilde tasarlandığı
için daha kullanışlı bir arayüze sahiptir. Ayrıca varolan verilerin
üzerine de yazılmaz.
Partition Magic’i kurduktan ve çalıştırdıktan sonra Wizards menüsündeki Create New Partition seçeneği üzerine tıklayın. Daha sonra ekrana gelen pencere üzerindeki Next düğmesine tıklayın. Takip eden güvenlik sorgusuna Yes cevabını verin ve bir sonraki adıma geçmek için Next düğmesine tekrar tıklayın. Kullanılacak işletim sistemi olarak “Win 95/98” seçeneğini işaretleyin. Bu seçenek Windows Me işletim sistemi için de geçerlidir. Partisyonda kullanılacak dosya sistemi olarak “FAT 32” ve partisyon tipi olarak “Primary” öğesini seçin. Takip eden pencere üzerindeki listeden “After C:” öğesini seçin ve yeni pencere üzerinde “C:”bölümünü seçin. Oluşturulacak partisyonun büyüklüğü için 600 değerini girin ve yeni bölümü en iyisi “Windows Me” olarak adlandırın. Bir sonraki pencerede sadece Next düğmesine tıklayın. Yeni partisyonu henüz aktif olarak atama iznine sahip değilseniz. Ekrana gelen açıklamayı Ok düğmesine tıklayarak onaylayın ve ayarları son bir kez daha kontrol ettikten sonra End düğmesine tıklayın.
Bir tane sabit disk üzerinde iki ayrı bölüm bulunmasına rağmen bunlar işletim sistemleri tarafından kendi veri taşıyıcıları gibi işlem görürler. Böylece her bir partisyonu yarı sürücüler olarak düşünebilirsiniz. Bir partisyonu biçimlendirebilir, özelliklerini sorgulayabilir ve üzerine tabii ki ayrı işletim sistemi de kurabilirsiniz.
Bölümlerin aktivasyonu ve biçimlendirilmesi
Bölümleme programında biraz önce oluşturulan partisyon aktif bölüm
olarak adlandırılır. Sadece bir tane partisyon aktif olabilir bunun
haricindeki bölümler sistem tarafından gizlenirler. Bilgisayar
sadece aktif partisyon kullanılarak açılabilir.
Şimdi Windows Me için yeni oluşturulan partisyonu aktif olarak
atamalısınız. Bunun için pencerenin solunda görüntülenen yeni
oluşturduğunuz partisyona tıklayın. Daha sonra Operations
menüsündeki Advanced/Set Active komutunu çalıştırın. Bunun üzerine
Partition Magic aktif partisyonu değiştirmek isteyip istemediğinizi
soracaktır. Soruya Yes düğmesine tıklayarak cevap verin.
Eğer tüm işlemleri doğru olarak yerine getirdiyseniz Windows Me
partisyonu için Status sütununda “Active” kelimesi görünüyor
olmalı.
Açılış Sihirbazı: Powerquest'in BootMagic
uygulaması kullanışlı bir arayüze sahip.
Sıra aktif hale gelen Windosw Me partisyonunun biçimlendirilmesine geldi. Bu işleme başlamadan önce Windows Me partisyonunun seçili olmasına dikkat edin. Aksi takdirde güvenlik önlemi olarak üzerine tıklayarak seçin. Şimdi Operations menüsündeki Format komutunu çalıştırmalısınız. Bunun sonucunda ekrana gelen Partition Type listesinden ”FAT32” öğesini seçin. Partisyon ismi olarak yeniden Windows Me girin. Yaptığınız işlemleri son olarak OK düğmesine tıklayarak onaylayın. Şayet herhangi bir yerde hata yaptıysanız maalesef verileriniz geri getirilemeyecek şekilde silindi. Daha önceden üzerinde Windows 98 kurulu olan gizli partisyon ise tabii ki biçimlendirilmemelidir.
Bilgisayarınızda sorunsuz çalışan bir Windows 98 versiyonu
kurulu ve bu nedenle söz konusu sistemi kaybetmek istemiyorsunuz.
Ancak diğer taraftan Windows Me hakkında bir çok yazı okudunuz ve
en azından internet ve çoklu ortam araçlarını denemek istiyorsunuz.
Güncelliğe önem veren bir bilgisayar kullanıcısıysanız, benzer bir
durumla karşılaşmamanız neredeyse mümkün değildir.Yeni bir sistemi
denemek için illa ki eski sistemi kaybetmek zorunda mıyız? Neden
her iki sistem de tek bir sabit disk üzerinde rahatlıkla
çalıştırılamasın?
Birden fazla işletim sisteminin tek bir bilgisayarda paralel olarak
kurulması için her şeyden önce iyi bir planlama evresi gereklidir.
Sadece varolan verilerin yedeklenmesi önemli bir rol oynamaz aynı
zamanda sabit diskin kurulum ve bölünme işlemleri de hatasız
şekilde yerine getirilmelidir. Chip, bilgisayarınızda iki işletim
sistemi keyfine hızlı ve kolay bir şekilde ulaşmak için neler
yapmanız gerektiğini bu yazıda anlatıyor.
Farklı disk bölümlerinin planlanması
İlk olarak iki farklı başlangıç durumu mevcut. Ya komple bomboş ya
da üzerinde bir işletim sistemi (Örneğimizde Windows 98) yüklü olan
bir sabit diske sahipsiniz.
Eğer sabit diskiniz halen boşsa hemen birden fazla partisyon
oluşturabilirsiniz. Windows, bu seçeneği ilk kurulum esnasında
sunacaktır. Kurulum programında işletim sisteminin kullanımına ne
kadar alanın sunulmasını istediğinizi belirleyebilirsiniz. Eğer
buraya hiçbir şey girmezseniz Windows sabit diskte tek işletim
sistemi olacağı kanısına varacaktır. Bu durumda disk üzerinde ismi
“C:” olan sadece bir partisyon oluşturulacaktır.
Sabit disk üzerinde halen veri bulunuyorsa bölümleme işlemi
özellikle veri kaybı riski taşır. Fdisk’de örneğin disk üzerindeki
tüm verilerin kaybolması için yanlış bir tuşa sadece bir kere
basmanız yeterli olacaktır.
Bu nedenle ilk olarak sabit diskin bir yedeğinin alınmasını mecburi
olarak tavsiye ediyoruz. Bu, disk içeriğinin bir CD-Rom veya bant
sürücü üzerine kopyalanması anlamına geliyor. Herhangi bir sorunla
karşılaşma ihtimali nedeniyle sabit diskinizin yedeğini almak için
aşağıdaki işlemleri yerine getirmelisiniz.
Yedekleme işlemini Windows donatıları arasında yer alan Backup
aracını kullanarak yerine getirebilirsiniz. Bunun için ilk olarak
Başlat/Programlar/Donatılar/Sistem Araçları alt menüsünü çalıştırın
ve buradaki Yedekleme öğesi üzerine tıklayın. Ekrana gelen
Microsoft Backup açılış penceresi üzerindeki “Yeni bir yedekleme
işi oluştur” seçeneğini işaretleyin ve Tamam düğmesine tıklayın.
Yedekleme Sihirbazı penceresindeki “Bilgisayarımın yedeğini al”
seçeneğini işaretledikten sonra İleri düğmesine tıklayın.
Sihirbazın ikinci adımında da “Tüm seçili dosyalar” seçeneğini
aktif hale getirdikten sonra bir sonraki adıma geçmek için İleri
düğmesine tıklayın. Yedekleme yeri olarak CD veya mevcutsa bant
sürücüyü seçin ve İleri düğmesine tıklayın. Yedekleme Şekli
altındaki her iki seçeneğin işaretli olmasına dikkat edin ve İleri
düğmesine tıklayarak onaylayın. Oluşturulacak Yedek için bir isim
girin ve verilerin kopyalanması işlemini başlatmak için Başlat
düğmesine tıklayın.
Kişisel dosyalarınız artık korunma altına alındığına göre sabit
diskinizi iki parçaya ayırabilirsiniz.