Windows Vista profesyonel kullanım alanında
CHIP Online Vista'nın profesyonel alanda kullanıma has yeni özelliklerini mercek altına aldı...
Birçok tüketici Windows XP ile çalışmaya devam ediyor ve bundan memnun. Aynı strateji firmalar için de geçerli fakat Vista'nın bazı yeni özellikleri firmalara cidden avantaj sağlayabiliyor. CHIP Online Vista'nın profesyonel alanda kullanıma has niteliklerini gösteriyor.
Windows Vista'ya geçiş yapmak yahut en iyisi XP'de kalmak: Firmalar için cevap vermesi son derece güç bir soru. Microsoft ikilimde kalanlar için beş argümana dikkat çeken bir broşür bile yayımladı:
1. Daha yüksek güvenlik ve geliştirilmiş veri
koruması
CHIP Online Yorumu: Bazı istisnalar dışında doğru. Kullanıcı Hesabı
Denetimi ve Bitlocker sürücü şifreleme aracı her halükârda XP'nin
sunamayacağı çok gelişmiş özellikler. Fakat birçok büyük firmada XP
yüklü bilgisayarlar da sınırlı haklarla çalışabiliyor. Şifreleme
işi ise TrueCrypt gibi açık kaynak kodlu yazılımlarla
halledilebiliyor.
2. Notebook'lar için daha gelişmiş destek
CHIP Online Yorumu: Doğru değil. Evet, Vista daha fazla ince ayar
sunan bir güç yönetimine sahip ama uygulamada Vista'lı notebook'lar
XP'li olanlardan daha yüksek performanslı değil.
3. Üretkenliği arttırıyor
CHIP Online Yorumu: Doğru değil. Üretkenlik XP yüzünden düşmüyor ve
Vista sayesinde de artmıyor. Sadece Windows Toplantı Alanı (Windows
Collaboration) ufak çalışma grupları için iyi bir argüman
olabilir.
4.Daha hızlı dağıtım sayesinde yatırımın geri dönüşünde
artış sağlıyor
CHIP Online Yorumu: Vista'nın dağıtım süreci XP'ye nazaran çok daha
basit. Tabi ki, uzun süredir XP kullananlar büyük bir sürüm
yükseltme engeliyle karşı karşıyalar.
5. Teknik destek ve yönetim maliyetlerini
düşürüyor
CHIP Online Yorumu: Ancak kapsamlı olarak Windows Server,
Sharepoint ve Exchange gibi Microsoft hizmetleri kullanıldığı
sürece geçerli.
CHIP Online adaptasyon sürecinden yeni Yerel Grup İlkesi Düzenleyicisi, Bitlocker ve Windows Toplantı Alanı'na kadar Vista'nın profesyonel kullanım alanına giren tüm özelliklerini gösterecek.
Vista-Dağıtımı öncesinde bunlara dikkat edin
Vista'ya geçiş yapmak isteyenler öncelikle bir değişim stratejisi hazırlamalı. Bir kontrol listesi sizi başarıya götürecektir.
İlk önce geçiş süreci (adaptasyon) için ortaya çıkacak olan maliyetleri hesaplamalısınız. Yapacağınız hesaplamalarda şu unsurların bulunmasına dikkat edin: Vista lisans maliyetleri ve programlar için yeni lisans maliyetleri. Önemli: Masa başına ne kadar maliyet düşüyor? Bir diğer önemli nokta ise çalışanların eğitimi ve katılımı. Kaç saatlik eğitim ön görüyorsunuz ve bir eğitim-saatinin maliyeti ne kadar olacak? En bariz maliyet olan masaüstü-geçiş-sürecinin kendisini unutmayın. Burada kaç adet işletim sistemi imajına ihtiyaç duyacağınızı, kaç kurulumun gerekeceğini ve bir imajı oluşturmanın ne kadar süreceğini öğrenin. Ayrıca bir imajı farklı çalışma grupları için uyumlaştırmayı da planlarınıza dâhil etmelisiniz.
Vista artık uyumsuz program sürprizi verecek kadar yeni değil.
Standart programlarda üretici firma size yazılımın Vista altında
çalışmaması için çok iyi sebepler göstermeli. Daha önemlisi önceden
geliştirdiğiniz, kendinize has çalışmaların veya kullanılan
branş-yazılımlarının uyumlu olmasıdır. Bu aşamada yazılım testleri
için zaman ayırmalısınız. Eğer programlar çalışmazsa uygun yedeği
el atında bulundurmalısınız. Yenisini geliştirmek için ortaya
çıkacak maliyetleri veya yeni bir sürümü satın almayla ortaya
çıkacak maliyetleri tahmin etmeye çalışın. Microsoft, kullandığınız
programların Vista'da da çalışıp çalışmayacağını gösteren
Application Compatibility Toolkit 5.0 aracını sunuyor.
Konu donanım kaynakları olunca Vista, XP'den daha açgözlü. Çoğu
durumda eskiyen donanımı değiştirmeniz yeterli oluyor. Zaten
düzenli aralıklarla PC değişimi yapıyorsanız Vista başlangıcını
yeni cihazlar ile yapmanız daha uygun olacaktır. Her halükarda kaç
PC'nin değiştirilmesi gerektiğini bilmelisiniz. Dikkat edin: Vista
en az 512 MB sistem belleğine ihtiyaç duymasına rağmen en iyi 1 GB
RAM ile beraber çalışıyor. Ayrıca sistemin kurulacağı disk bölümü
de 20 GB'ın aşağısında olmamalı.
Dağıtım sürecini planlamak
Başarılı bir dağıtım planı gereksiz aksama sürelerini minimuma
düşürür. Ancak bu şekilde pürüzsüz bir geçişi garanti altına
alabilirsiniz. Geçiş sırasında masaüstü PC'lerin kullanım dışı
olacakları süreleri planlayın. Küçük işletmelerde Vista'yı tek tek
her bilgisayara kurabilirsiniz. 10 PC'den sonrasında ise bu metot
pratikliğini kaybediyor. Daha fazla bilgisayara sahip olan
işletmeler ağ-kurulumu imkânlarına yönelmeliler. Bu kurulumlarda
Vista merkezi bir sürücü (DVD-sürücü, ağ klasörü) tarafından
dağıtılır. Ağ kurulumu metodu daha az zaman ister
ama daha iyi bir planlamaya ihtiyaç duyar. Ayrıca şu da mümkün:
Vista'yı yeni imaj tekniği sayesinde otomatik olarak
dağıtabilirsiniz. Bu iş için gerekli tüm araçlar
Windows Otomatik Yükleme Setinde mevcuttur.
Yeni Grup İlkeleri oluşturmak
Yerel Grup İlkesi Düzenleyicisi ile yöneticiler, kullanıcıları ve bilgisayar ayarlarını bir merkezde kontrol edebiliyor. Bu fonksiyon Vista ile selefine göre çok daha fazla gelişti.
Her Windows Vista sürümü Yerel Grup İlkesi Düzenleyicisine sahip değil. Sadece Vista Business, Enterprise ve Ultimate buna uygun şekilde donatıldı. Zaten bu durum Grup İlkesi Düzenleyicisinin profesyonel kullanım için düşünüldüğünü kanıtlıyor. Fakat fikir yeni değil çünkü Windows 2000 de bir Grup İlkesi Düzenleyicisi sunmuştu. Şu an için yönetim konsolu üzerinden yönetebileceğiniz 2400 grup ilkesi var. Yerel Grup İlkesi Düzenleyicisini "gpedit.msc" komutu ile başlatabilirsiniz.
Aynı Windows Explorer'da olduğu gibi pencerenin sol tarafında
ağaç-dizilimini görüyorsunuz. Dizilim Bilgisayar ve Kullanıcı
Yapılandırması şeklinde ikiye ayrılıyor. Bu iki noktadan her
birinin Yazılım Ayarları, Windows Ayarları ve
Yönetim Şablonları şeklinde alt menüleri var.
Önemli: Bilgisayar Yapılandırmasında yapılan değişiklikler tüm
kullanıcıları etkiler. Buna karşın Kullanıcı Yapılandırması sadece
o an aktif olarak oturum açmış olan kullanıcıyı etkiler. Deneyimli
Windows-yöneticileri için Vista altında belirleyici bir değişiklik
daha var: Yönetimsel Şablonlar biçimi değiştirildi. Gerçi
geleneksel ADM dosyaları çalışmaya devam ediyor ama Vista'nın
kendisi ADMX dosyaları kullanıyor. Vista, sayısız
ilkeyi sade bir şekilde görüntülemek için farklı araçlar sunuyor.
Mesela ilke filtresi gereksiz ilkeleri kapatıyor ve sadece
ihtiyacınız olana odaklanmanızı sağlıyor.
Microsoft, Windows Vista'da güvenlik fonksiyonlarına birçok
yenisini ekliyor: Grup İlkesi düzenleyicisi ile USB cihazlara
erişim kesin bir biçimde sınırlanabiliyor veya izin verilebiliyor.
Cihazı sisteminize takın ve Aygıt Yöneticisinde cihazı seçin.
İçerik menüsünden "Özellikler" penceresini açın ve "Ayrıntılar"
sekmesine geçin. Özellik listesinden "Donanım kimlikleri" maddesini
seçin. İlk satırı bir metin dosyasına kaydedin; donanım
kimliğine (ID) sonradan ihtiyacımız olacak. Aygıt
yöneticisinde cihazın üzerine sağ tıklayıp "Kaldır" deyin. Windows
tuşuna basıp "gpedit.msc" komutunu vererek Yerel
Grup İlkesi Düzenleyicisini açın. Bilgisayar Yapılandırması
altındaki Yönetim Şablonları'na girip Sistem'i
seçin ve Aygıt Yükleme'ye gelin. Aygıt Yükleme
Kısıtlamaları klasörüne geçiş yapın. Sağ tarafta ilkeler
belirecektir. Burada "Başka ilke ayarları tarafından açıklanmayan
aygıtların yüklenmesini engelle" ilkesini seçin ve içerik
menüsünden etkin hale getirin. Aynı işlemi "Yöneticilerin Aygıt
Yükleme Kısıtlaması ilkelerini geçersiz kılmasına izin ver" ilkesi
ile yapın. Düzenleyiciyi kapatın, bir komut satırı açın ve
"gpupdate /force" komutunu verin. Son olarak ilke
düzenleyicisinde aynı noktaya gelip "Bu aygıt Kimliklerinden
herhangi biriyle eşleşen aygıtların yüklenmesine izin ver" ilkesini
etkinleştirin. Listeye ise izin verilen USB belleklerin donanım
kimliğini kopyalayın.
Gömülü şifreleme
Sabit diski tamamen şifrelemek isteyenler Vista ile ekstra bir program satın alma derdinden kurtuluyor. Bitlocker sistemle bütünleşik olarak geliyor ve SP1'den bu yana sadece sistem bölümlerini şifrelemekle yetinmiyor.
Bir iş-laptop'u için şifreleme mecburi olmalıdır. Sebep: Firmalar 2000 dolarlık bir laptop kayboldu diye batmaz. Genellikle en büyük kayıp cihazda kayıtlı olan verilerdir. Vista'nın Bitlocker özelliği işletim sistemini disk bölümünü tamamen şifreleyebiliyor, hatta SP1'den bu yana diğer disk bölümleri de bu kapsama dâhil.
Vista'yı birkaç adımda hack'lemek
Önünde bir notebook olan herhangi birisi bir Live-CD ile sistemi
başlatıp şifre kırıcılar ile saldırı yapabilir. Kırma işlemi birkaç
saniyeden uzun sürmüyor. Fakat komple disk şifreleme sonrasında
hırsız, bir veri salatasından daha fazlasını göremez. Bitlocker
işletim sistemi sürücüsünü (Volume) tamamen sektör bazında şifreler
ve SP1'den bu yana diğer disk bölümlerindeki verileri de koruma
altına alır. İyi tarafı: Sanal bellek dosyası (Paging File), bellek
kopyaları (Hibernation File) ve sistem dosyaları da şifreleniyor.
Eğer şifrelenmiş sürücüye üçüncü parti yazılımlar kurulursa
Bitlocker bunları da kendi çatısı altında koruyor (Umbrella
Protection).
Bitlocker'ı kullanmak için en az iki bölüme ihtiyacınız var.
Bunlardan ufak olanı en az 1,5 GB boyutunda ve aktif olmalı. Bu
bölüme Vista'nın önyükleme yöneticisi (Bootmanager) ve şifrelemeyi
gerçekleştiren başlangıç dosyaları depolanır. Yöneticiler için ek
bilgi: Bu sürücü şifreli değildir. Başlangıçta sabit diskleri
şifreleme için hazırlamak çok karışıktı fakat artık farklı yollar
var. Yöneticiler için ya komut satırı veya
BitLocker Sürücü Hazırlama Aracı anlam taşıyor. Güzel bir yan
etki: Araç sayesinde sabit diski komple yeniden bölümlendirmeye
gerek kalmıyor.
Bitlocker TPM yongası (Trusted Platform Module: Güvenilir Platform
Modülü) ile beraber çalışıyor. Bu şifreleme yongası şifreyi
kaydediyor ve sabit diski şifreleme ve şifresini açma görevlerinden
sorumlu oluyor. Fakat her notebook'ta TPM yongası yok. CHIP Online
bu yüzden alternatif olarak her PC başlangıcında sisteme
takacağınız bir USB belleği tavsiye ediyor. Bu iş için Grup İlkesi
Düzenleyicisini açın (gpedit.msc) ve şu klasöre geçin: "Bilgisayar
Yapılandırması/Yönetimsel Şablonlar/Windows Bileşenleri/BitLocker
Drive Encryption". Sonra şu maddeyi açın "Denetim Masası: Gelişmiş
başlangıç seçeneklerini etkinleştir". Açılan pencerede "Etkin"
noktasını işaretleyin. Sonra da "Uyumlu TPM olmadan
BitLocker'a izin ver" seçeneğin yanındaki kutucuğa tik
atın. Sonrasında Uygula ve Tamam'a basın.
İyi bir grup çalışması için Windows Toplantı Alanı
Vista ile daha verimli çalışma eşittir "Windows Toplantı Alanı". CHIP Online bu özelliği detaylı bir şekilde inceledi.
Bir podyumda durup sunum gerçekleştirmektense Windows Toplantı
Alanı, sunumu her izleyicinin notebook'una taşıyabilir. Avantaj:
İnteraktif demolar geliştiren kişiler normal bir sunum yerine çok
daha canlı bir konferans gerçekleştirebilir.
Kullanım Örneği 2: Yedekleme için USB
bellek
Bu işi yapmış olanlar bilir: Sunumun sonunda büyük bir veri
alışverişi söz konusu olur. Genellikle bu iş için elden ele dolaşan
bir USB bellek kullanılır. Daha kolayı ise Windows Toplantı Alanı
üzerinden gerçekleşiyor. Araç sayesinde kullanıcılar birlikte
dokümanlar üzerinde çalışabilir, yerel kopyalar oluşturabilir ve
değişiklikleri diğer katılımcılara ulaştırabilirler.
Hızlı kurulum
Bağlantı kurulumu çok kolay. "Windows Toplantı Alanı" programını
açın ve hemen işe koyulun: Bir kurulum sihirbazı sizi yapılandırma
boyunca destekliyor. "Yeni Toplantı Başlat" ifadesine tıklayın.
Sonrasında ise diğer katılımcılar tarafından görülecek ismi
belirleyin. Buluşmayı ayarlayan kişi (organizatör) oturum için
gerekli şifreyi katılımcılara yollayıp onları oturuma davet
edebilir. O an çevrimiçi olanları "Yakınımdaki kişiler" menüsünde
görebilirsiniz. Ayrıca iş arkadaşlarınızı e-posta yoluyla davet
edebilirsiniz. Potansiyel katılımcıların e-posta davetiyesini
aldığında sadece buna tıklayıp organizatör tarafından belirlenmiş
şifreyi girmeleri yeterli oluyor.