Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü (UEKAE) bünyesinde geliştirilen açık kaynak kodlu özgür işletim sistemi Pardus'un 1.0 sürümü 26 Aralık'tan itibaren İnternet üzerinden indirilebilecek. Bir Linux dağıtımı olan Pardus, kurulum ve kullanım kolaylığı açısından önemli ilerlemeler barındırıyor. Pardus ekibi tarafından geliştirilen ve küresel Linux camiasında geniş yankı uyandıracak yenilikçi teknolojileri ile Pardus'un büyük ilgi görmesi bekleniyor.
Pardus'un adı, "Anadolu Parsı" olarak bilinen leopar türünden geliyor. Anadolu Parsı'nın resmi olarak son görülme tarihi Ocak 1974. O tarihten sonra parsın çeşitli yerlerde görüldüğüne dair ihbarlar alındıysa da net bir karşılaşma yaşanmadı.
Özgür Yazılım Yaklaşımıyla Geliştirildi
Özgür yazılım yaklaşımı ile açık kaynaklı olarak geliştirilen Pardus, Genel Kamu Lisansı (General Public License – GPL) ile özgürce dağıtılacak. Özgür yazılımın kapalı kaynak kodlu yazılımlara göre birçok üstünlüğü bulunuyor. Bunların başında güvenlik geliyor. Açık kaynak kodlu yazılımlar, doğası gereği geliştirilme sürecinden kullanılma aşamasına kadar on binlerce göz tarafından denetleniyor. Kötü niyetli bir programcı ya da kuruluş tarafından yerleştirilebilecek bir kod parçasının böyle bir ortamda gizlenmesi mümkün değil. Ayrıca, kaynağın açık olması nedeniyle olası güvenlik açıkları hızla yamanabiliyor. Yazılımın büyük bir programcı kitlesi tarafından denetlenmesi ve incelenmesi, o yazılıma kararlılık anlamında da büyük katkı sağlıyor. Kaynak kodunun isteğe ve gereksinime göre özgürce değiştirilip yeni amaçlara hizmet edecek şekilde uyarlanması da yazılıma benzersiz bir esneklik kazandırıyor. Küresel Linux camiası tarafından bir nevi imece usulü ile üretilen işletim sistemi, gerek lisanslama yöntemi ve gerekse bakım ve yönetim kolaylığı ile toplam sahip olma maliyetinde önemli tasarruf sağlıyor.
Pardus işletim sisteminin geliştirildiği Uludağ (Ulusal Dağıtım) Projesi Yöneticisi Doç. Dr. Erkan Tekman, konuyla ilgili olarak şunları söylüyor: "Şu anda, Türkçe desteği olanlar da dahil 400 civarında Linux dağıtımı var. Pardus, kullanıcılara tam Türkçe desteği sunuyor. OpenOffice içindeki Türkçe Doğal Dil İşleme Kütüphanesi ve OpenOffice Yazım Denetimi Eklentisi Zemberek sayesinde Türkçe dil desteğini eksiksiz verebiliyoruz. Bu, şimdiye kadar hiçbir Linux dağıtımında olmayan bir özellik. Bunun dışında sistemde kurulu yazılımların birbirleriyle uyumlu çalışmasını sağlayacak olan yapılandırma yöneticisi ÇOMAR (COnfiguration MAnageR) ile Pardus’un paket yönetim sistemi "PİSİ" (Packages Installed Succesfully as Intented) büyük küçük hiçbir Linux dağıtımı tarafından ele alınmaya cesaret edilememiş iki önemli problemi özgün yöntemlerle ve son derece akıllıca çözüyor. ÇOMAR ve PİSİ’nin küresel Linux camiası ile GPL lisansı kullanılarak paylaşılmasını TÜBİTAK’tan ilk özgür yazılım ihracatı olarak ilan edebiliriz."