İnsanlığın uzay keşfi devam ederken, bilim insanları uzay yolculuğunun getirdiği özel zorlukları çözmek için çalışmalarını sürdürüyor. Uzayda regl döngüsünün yönetimi de bu kritik alanların arasında yer alıyor. Yeniden kullanılabilir popüler bir ürün olan menstrüel kapların, uzay uçuşlarının basınç ve titreşim koşullarına ne kadar dayanıklı olduğu ilk kez test edildi ve sonuçlar oldukça önemli görülüyor.
2022 yılında AstroCup araştırma grubu, mürettebatsız bir roket fırlatmasına iki menstrüel kap yerleştirdi. Dokuz dakika süren bu kısa uçuşta kaplar, yapılarına zarar verebilecek yoğun titreşim ve strese maruz kaldı. Yapılan sızıntı testleri, silikon kapların hiçbir yapısal bozulma olmadan sağlam kaldığını gösteriyor. Bu durum, menstrüel kapların uzay görevlerinde potansiyel olarak kullanılabilir bir hijyen çözümü olduğunu öneriyor.
Hormon baskısı yerine sürdürülebilir çözüm
Regl olabilen astronotların çoğu, kramp gibi yan etkileri ve yönetim ihtiyacını azaltmak için genellikle hormonal baskı yöntemlerini kullanarak döngülerini geçici olarak durduruyor. Ancak bu hormonal rejim, kan pıhtılaşması riski gibi yan etkiler taşıyabilir ve her kadın için uygun bir seçenek olmayabilir.
Öte yandan, tek kullanımlık tampon ve pedler uzay aracındaki geri dönüşüm sistemleri için ek yük ve atık sorunu yaratıyor. Menstrüel kaplar ise yeniden kullanılabilir olmaları sayesinde bu atık sorununa sürdürülebilir bir çözüm sunuyor.
AstroCup ekibi, menstrüel kapların kullanımının, astronotların kişisel tercihleri ve sağlık otonomileri açısından hayati önem taşıdığını belirtiyor. Çalışmanın baş araştırmacısı, “Artık uzayda sağlık özerkliğini yeniden tanımlayabiliriz” diyor.
Sırada uzun süreli görevler var
Uzmanlar, testlerin kapların yapısal bütünlüğünü kanıtlamasına rağmen, daha fazla araştırma yapılması gerektiğini vurguluyor. Özellikle, kapların yer çekiminin azalmış olduğu ortamda nasıl performans göstereceği ve uzun süreli görevlerde kabın ve içeriğinin boşaltılmasının zorlukları üzerinde durulması gerekiyor.
Bilim insanları, bu verileri elde etmek için farklı regl ürünlerini Uluslararası Uzay İstasyonu'nda test etmeyi hedefliyor. Araştırmacılar, Ay ve Mars görevlerindeki astronotların kişisel veya üreme nedenleriyle regl olmaya devam etmek isteyebileceğini belirterek, kadınların menstrüel seçenekler konusundaki özerkliklerine saygı duyulmasının önemini vurguluyor. Ayrıca henüz uzay keşfinin çok erken dönemlerinde olsak da, bu çalışmalar, gelecekteki uzun süreli görevler ve olası Dünya dışı üreme koşulları için kritik bir adım atılmasını sağlıyor.