Koronavirüs dünyada etkili olmaya başladığından bu yana, yani ilk vakanın tespit edilmesinden sonra yaklaşık 6 ay geçti. Virüs Ocak 2020'de ABD'de henüz 10 kişiyi bile etkilememişti ve uzmanlar, endişeye gerek olmadığını söylüyorlardı. Ancak her şey hızla değişti, salgın mart ayında ülkemizde etkili olurken ABD'deki vakalar, adeta patlama yaptı.
Salgının etkili olmasıyla birçok ülkede sokağa çıkma kısıtlamaları ve yolculuk kısıtlamaları getirilirken evinde oturan çalışanlar ve kullanıcılar, video konferans yazılımı Zoom'un yükselmesini sağladı.
Bugün yeni tür korona virüsü gizemini büyük oranda sürdürüyor. Yine de virüs hakkındaki bilgilerimiz, altı ay öncesine göre çok daha fazla. İşte şimdiye kadar öğrendiklerimiz.
Not: Koronavirüs hakkında en güncel bilgiler için Sağlık Bakanlığı'nın veya Dünya Sağlık Örgütü'nün web sitelerine göz atın.
Korona Virüsü Nasıl Yayılıyor?
Korona virüsünün ana yayılma şekli, solunum yoluyla bırakılan damlacıklar. Yani virüs, başka insanlar arasında öksürme, konuşma, şarkı söyleme, esneme ve nefes alma ile başkalarına geçiyor. Herhangi bir hastalık belirtisi göstermeyen kişilerin hastalığı taşıyabildiği biliniyor.
Virüsün asıl yayılma şekli olmasa da korona virüsü, kapı kolu, tırabzan gibi yüzeyler üzerinde de barınabiliyor ve bu yüzeylerden insanlara bulaşabiliyor.
Gripten Ne Farkı Var?
Gribin sebebi grip virüsü iken Covid-19 hastalığı (korona virüsünün neden olduğu hastalık), korona virüsünden kaynaklanıyor. İki hastalığın bulaşma ve ölüm oranları farklı, ancak benzer belirtiler gösterebiliyorlar. Gribe benzeyen belirtiler gösteriyorsanız, grip ile Covid-19'u ayırt etmek zor olduğundan, ailenizin diğer üyelerinden uzak durmanızda ve hemen bir sağlık kuruluşuna başvurmanızda fayda var.
Korona Virüsünden Nasıl Korunmalı?
Korona virüsünden korunmak için kişisel temizliğinize dikkat etmeniz, bunun yanında ulusal ve yerel sağlık yönergelerine uymanız gerekiyor. Almanız gereken en önemli önlemler arasında elinizi 20 saniye veya daha uzun yıkamak, evden çıkarken maske giymek, fiziksel olarak herkesten uzak durmak, hasta gibi görünenlerden özellikle uzak durmak, gerekmedikçe seyahat etmemek ve kalabalık yerlerden uzak durmak var.
Korona Virüsü Bulaşırsa Ne Olur?
Size Covid-19 bulaştığını düşünüyorsanız veya Covid-19 teşhisi konulduysa, hemen kendinizi izole etmeniz gerekiyor. Virüsü yaymamak için tüm etkiler geçene kadar başkalarıyla temas etmemelisiniz.
Nefes almakta, uyanık kalmakta zorluk çekiyorsanız veya diğer acil durum belirtilerini gösteriyorsanız, hemen tıbbi tedaviye başvurmanız gerekiyor.
Korona Virüsünü Kapmak Nasıl Bir His?
Belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterebiliyor. Genellikle öksürük, ateş ve nefes alma zorluğu şeklinde başlayan hastalık, ilerlediğinde tat ve koku alma kaybına, sindirim bozukluğu ve baş ağrısına yol açabiliyor.
Covid-19 geçirip iyileşenler için hastalık, gribi atlatmaya benziyor. Bazı hastalar ise aylarca aşırı yorgunluk veya başka yoğun belirtiler yaşayabiliyor.
Korona Virüsü Testi Nasıl Bir Şey?
Testler çoğunlukla burun temizleme şeklinde yapılıyor. Testlerde hemşire veya doktor, yaklaşık 15 cm uzunluğundaki bir çubuğu (pamuklu çubuğa benziyor) burun deliklerinizden birine sokuyor. Çubuk burun boşluğunuza ulaştığında hemşire veya doktor tarafından bir miktar döndürülüyor ve örnek toplanıyor.
Bazı testlerde, insanların daha hoş karşıladığı tükürük testi ve yanak bezleri de kullanılıyor. Tükürük testinde bir tüpe tükürmek gerekirken yanak bezlerinde, yanağınızın iç tarafından bir örnek alınıyor.