Şu ana kadar ekranlar hakkında ne öğrendiyseniz unutun: LED arka aydınlatmanın pabucu çoktandır dama atıldı, geleneksel LCD'ler artık tazeliğini kaybetti. Büyülü sözcük: AMOLED. Sizlere yeni ekran tekniğinin neler sunduğunu anlatıyoruz.
HD-Ready, Full-HD, LED arka aydınlatma ve daha büyük ekran ekranlardan sonra OLED teknolojisi (Organic Light Emitting Diode) ekran-tekniğindeki yeni devrim oluyor. Sony'nin de bu teknolojiyi kullanan ilk televizyonu duyurmasından sonra mevcut teknolojinin daha gelişmiş bir sürümü aramıza katılmak üzere: AMOLED (Active Matrix Organic Light Emitting Diode). Türkçesi: Aktif matrisli organik ışık diyotları.
Yeni teknolojiden beklentiler çok büyük: Üreticiler ve geliştiriciler çok daha aydınlık görüntüler, daha iyi renkler, daha kısa tepki süreleri ve daha düşük enerji tüketimi vaat ediyorlar. CHIP Online bu yeni tekniğe göz atma fırsatı yakaladı. Şimdilik şunu söyleyebiliriz: Ne üreticiler ne de geliştiriciler bol keseden vaatte bulunmadılar; zira AMOLED'li ilk ürünler bizi tamamen tatmin etti. Üçüncü sayfada bu ürünlere dair izlenimlerimizi öğrenebilirsiniz.
Sizlere sadece yeni tekniği tanıtmakla kalmayacağız, aynı zamanda en yeni cihazları da tanıtıp önümüzdeki senelerde AMOLED'in neleri mümkün kılacağını da söyleyeceğiz.
AMOLED: Teknik bu şekilde çalışıyor
Bir OLED kendi kendine ışık saçan, organik ve yarı iletken maddelerden oluşan çok ince bir yapıtaşıdır. İnorganik ışık diyotlarından farkı: Elektrik yoğunluğu ve parlaklığı daha düşüktür ve görüntü oynatımı için tek kristalli materyallere ihtiyaç duymaz. OLED'in gönderdiği ışığın rengi uyarılmış durum ile temel durum arasındaki enerji farkına bağlıdır ve farklı renk molekülleriyle istenilen biçimde değiştirilebilir.
AMOLED'in beraberinde getirdikleri
AMOLED'de her piksel aktif bir matris tarafından yönetilir. Bunun anlamı şu: Her piksel kendine has bir elektrik bağlantısına sahiptir ve bu sayede ışıldar. AMOLED'lerin kendisi ışık gönderebildiği için LCD-TV ve monitörlerde olduğu gibi arka aydınlatmaya gerek kalmaz. Bu da muazzam bir enerji tasarrufu sağlar. Arka aydınlatmaya gerek kalmamasının faydası sadece bu değil: Ekran bu sayede birkaç milimetre kalınlığında olabiliyor. Siyah renk de çok daha doygun ve daha iyi bir biçimde canlandırılır. Tüm piksellerin tamamen kapatılmasıyla siyaha ulaşılır. Güncel LCD ekranlarda sadece piksellerin önü kapatılır. AMOLED'ler neredeyse her maddeye basılabildiği için bükülebilir ekranlar yapmak veya bunları kıyafetlere entegre etmek de mümkün.
Dezavantajlar
AMOLED'ler normal OLED'lere göre daha uzun ömürlü olsa da LCD teknolojisiyle karşılaştırıldığında dayanıklılık çok düşük. Sebep: Havadaki oksijen OLED'in organik maddesine saldırıyor ve bu maddeyi aşındırıyor. Şu an düşük maliyetli üretim teknikleri kullanılsa da, bu tekniği kullanan cihazlar hala LCD-denklerinden daha pahalı.
AMOLED: Bu ürünler çoktandır var
Bu teknoloji çok yeni olmasına rağmen AMOLED kullanan cihazlar var. Bunlar hem teknolojiyi önceden tatmamızı sağlıyor hem de merakımızı arttırıyor.
MP3 çalar: Cowon S9
Cowon S9'un 3,3 inç büyüklüğünde, 16 milyon renk desteği olan bir AMOLED ekranı var. Ekran 480 x 272 pikseli çözüyor. Böylece cihaz video seyretmeye de elverişli oluyor ve bunu iyi başarıyor. Karşılaştırılabilir LCD modellere göre renkler çok daha doygun ve daha doğal bir etki bırakıyor. Bir diğer artısı: S9 bu yeni tekniğin dokunmatik ekran yapımına da elverişli olduğunu gösteriyor. Tüm bunların yanında cihaz, bir müzik çalar olarak da çok iyi bir grafik çiziyor.
Cep telefonları: Samsung SGH-S8300 Ultra Touch
AMOLED ekran kullanan birkaç cep telefonu da mevcut. Örneğin Samsung I8910 D ve Samsung SGH-S8300. Cihazın ekranı 2,8 inç büyüklüğünde ve 16 milyon renk desteği var. Ayrıca yüz tanıma özelliği, otomatik odaklaması ve çift flaşı olan 8 Megapiksel kamerası da var. AMOLED teknolojisi sayesinde ekran çok ince ve resimler/videolar renk açısından çok gerçekçi gözüküyor. S8300'ün AMOLED ekranı dokunmatik kullanımı da destekliyor. Kullanıcı hassas ekran üzerinden menüler arasında geçiş yapabiliyor, MP3 çaları ve kamerayı kullanabiliyor. Telefon numaraları ve kısa mesajlar yine cihazın klavyesi üzerinden giriliyor.
Fotoğraf makineleri: Samsung WB1000
Samsung'un yeni dijital fotoğraf makinesi WB1000, özel ve ince kasası ile dikkatleri üzerine çekmekle kalmıyor, aynı zamanda AMOLED ekran, 5x optik zum, 12 Megapiksel çözünürlük ve stereo sesli HD kalitesinde video kaydı özelliğiyle beraber geliyor. 3 inçlik AMOLED ekran 518.400 piksel çözünürlüğe ulaşıyor ve güneş ışığı altında da kontrast dolu görüntüler verebiliyor. Özellikle fotoğrafçılar yeni teknolojinin renk haslığına bayılacak. Bir diğer artı: Ekran, sıradan LCD'lerden daha az enerji tüketiyor.
Geleceğe bakış: Yeni teknolojinin diğer marifetler
AMOLED ekranlı ilk cihazlar temin edilebiliyor. Fakat AMOLED'ler sadece ekran tekniği konusunda gündeme gelmeyecek; zira sunduğu pek çok farklı imkân var.
Örneğin AMOLED'ler çok ince yapıda oldukları ve neredeyse her yüzeye basılabildikleri için gelecekte esnek, bükülebilir elektronik kitap okuyucuları (e-book reader), geleneksel gazetelerin yerini alabilir. Daha uzak gelecekteki bir tahmin: Arka yüzeyindeki solar hücrelerle kendi kendini enerjiyle besleyen AMOLED ekranlı gazeteler. Yeni tekniğin kullanılabileceği bir diğer alan ise elektronik pasaportlar olabilir. Pasaport sahibinin resminin basılmasına gerek kalmaz, bunun yerine görüntü ufak bir AMOLED'de gösterilebilir.
AMOLED'in geleceği
Gelişmeler bu seviyeye gelene kadar birkaç sene daha geçecek. Buna karşın AMOLED-TV veya monitörlerin piyasaya sürülmesi önümüzdeki senenin sonundan itibaren başlayabilir. Örneğin Samsung, 40 inçlik bir AMOLED-TV prototipi tanıttı. LG Electronics de bu senin sonunda piyasaya bir AMOLED-TV sürmek istiyor; fakat 20 inçten küçük bir model olacak.
İşe bu açıdan bakıldığında AMOLED teknolojisi bize parlak bir gelecek vaat ediyor. Şu anda temin edilebilen AMOLED ekranlı cihazlar tatmin etmeyi başarıyor ve gelecekteki gelişmeleri merak ettiriyor.