Herkes, Ay'a ilk kez inen astronotların ilk sözlerini çok iyi bilir. Peki ama Ay'dan ayrılırken söyledikleri son sözleri bilen var mı?
Ay'a iniş yapan ilk astronotun, yani Armstrong'un meşhur sözünü hatırlarsınız: "Bu benim için küçük ama insanlık için büyük bir adım!". Peki ama Ay'dan ayrılırken, astronotlar en son ne söylemişlerdi? Ay'a veda mı etmişlerdi, dünyaya geri dönmenin heyecanıyla özlem dolu bir söz mü sarf etmişlerdi?
Ay görevleri hakkındaki kayıtlar incelendiğinde, en son 40 yıl önce çıkılan Ay görevinden dönüş sırasında, görev komutanı Eugene Cernan'ın sözleri, bu merakı dindiriyor.
Kumandan, ay yüzeyinde, Apollo 17 kapsülünün tam önünde durmuş, merdivenlerden yukarı tırmanmak üzereyken şu sözlerle NASA'daki mühendislere ve televizyondan halka sesleniyor: "Şu anda Ay yüzeyinde duruyorum ve Ay yüzeyindeki son adımımla beraber bir süreliğine Ay'ı ziyaret etmeyeceğiz, ancak bunun uzun bir süre olacağına inanmıyorum. Tarihin kaydetmesi için bunu söylemek isterim. Amerika'nın bu çabası, insanoğlunun geleceğini ve kaderini tamamen değiştirdi. Ve, biz geldiğimiz gibi ayı terk ettiğimiz şu anda da biliyorum ki, tanrının isteğiyle, buraya tekrar döneceğiz, üstelik barış ve insanoğlunun geleceği için umutlarla döneceğiz. Apollo 17 mürettabatının yolu açık olsun."
Ancak kayıtar biraz bulanık olsa da, ekibin ay kapsülü ile tam kalkıştan önce son bir söz daha sarf ettiği duyuluyor. Bu söz ise, o zamanlar Hollywood aksiyon sinemasının çok sevdiği "Let's get that X out of here" kalıbına uyuyor ve astronotların, "Haydi bu -mutha-yı buradan kaldıralım," dedikleri anlaşılıyor. Mutha, Amerikan ingilizcesinde argo bir ifadenin, sokak lehçesiyle yuvarlanmış kısaltması olarak biliniyor. Astronotların veya hava kuvvetleri pilotlarının, tehlikeli görevler sırasında, argo ifadeler kullandığı bilindiği için bu terim halk tarafından garipsenmiyor.
Ancak, Walter Cunningham'ın uzay görevlerini anlatan "The All-American Boys" isimli kitabında, astronotların kalkış anından hemen önce telsizden "mutha" kelimesini kullanıp kullanmadığı konusu da irdeleniyor ve kaydın bir diğer yorumuna göre de burada astronotlar "mutha" kelimesini kullanmıyor ve daha heyecansız, daha sakin bir şekilde, "haydi artık kalkış yapalım, dışarıdaki kamerayı burada bırakıyoruz," dedikleri iddia ediliyor.
Ancak son sözler ne olursa olsun, 40 yıl önce gerçekleşen bu kalkıştan sonra insanoğlunun bir daha Ay'a gitmediği biliniyor. Fakat özel uzay şirketleri, şimdi, özel yapım uzay gemileri ile, bir kaç milyar dolar ödemeyi kabul eden zenginleri 2020'ye kadar Ay'a götürüp getirmek için çalışmaya başlamış durumda.