Şifrelenmiş bilgileri fotonlar gibi kuantum parçacıkları ile aktarmayı hedefleyen kuantum kriptografi alanı, geleceğin kuantum ağlarının kurulması için temelleri oluşturabilir ancak önemli bir fiziksel problem ile karşı karşıya durumda. Bağlı fotonların uzun mesafeleri kat etmelerini sağlamak oldukça zor. Fiber optik kablolarda bile tamamen yok olmadan yaklaşık olarak sadece 250km ilerlenebiliyor. Ancak görünene göre Çin'in Bilim Akademisi araştırmacılarının bir çözümü olabilir: Yapılması gereken tek şey, fotonları 1.200 km uzaya göndermek.
Her ne kadar uydu gönderi sistemlerini kullanarak fotonları uzaya gönderip geri yansıtma fikri daha önce de düşünülmüş olsa da, ülke geçtiğimiz Ağustos ayında bu türdeki ilk yörünge aracını – 100 milyon dolarlık Quantum Experiments at Space Scale – fırlatmıştı. Söylenilene göre bu uydu bir lazer ve ayna sisteminin yanı sıra verileri ve şifreleme anahtarlarını fotonlara işleyebilen özel bir kristale sahipti.
Klasik kuantum ağlarının ve deneylerinin başa çıkmak zorunda olduğu kara tabanlı engeller olmadan bile bu fotonları geri dönüş yolunda yakalamak kolay bir şey değil. Kristal, herhangi bir zamanda 6 milyon foton çifti üretebilmekte ancak 1.200 km aralıklı olan iki belirli kara istasyonu, saniyede yaklaşık olarak sadece bir çifti görebiliyor. Fizikçi Chao-Yang Lu'nun Wired'a söylediğine göre bu oldukça zorlu bir görev: "Bir insan saçını 300 metre uzaklıktan net bir şekilde görmeniz gerekiyormuş gibi..."
Lu ve ekibi bu başarılı deneyin daha güvenli şifreleme sistemlerine yolu açacağını ümit ediyor. Teoride, ilk olarak bir foton hattını şifreleme anahtarı ile kodlamanız ve mesajınız alıcısına göndermeniz, daha sonra da bu şifreleme anahtarını kullanarak mesajınızı göndermeniz gerekiyor.
Eğer biri anahtarı yolculuk sırasında yakalamaya, engellemeye ve hatta izlemeye çalışsa bile, kuantum kuralları anahtarın kendisinin değişeceğini söylüyor. Bu yüzden de biri hem anahtarı hem de mesajı yolculuk sırasında ele geçirse bile bunların her ikisi de işe yaramaz olacaktır. Günümüzdeki teknoloji henüz bunu yapacak kadar hassas değil ancak temel olarak hedeflenen şey tam olarak bu...