Tüm dünya bu iki insanın yaptıklarını ve yapacaklarını konuşuyor. Farklı ortamlarda her ikisinin de açıklamalarını zaman zaman okuyoruz. Ancak uzun bir süre sonra ilk defa ikili D5 konferansında bir araya gelerek izleyiciler önünde düşüncelerini aktardılar ve soruları cevapladılar.
Herkes konuşmanın "Merhaba ben PC", "Selam ben de Mac" diye başlayacağını umuyordu. Belki de tartışmanın karşılıklı atışma halini alacağı bekleniyordu. Önemli kısımlarını aktaracağımız sohbette bakın eski dost olan ikili neler konuştu.
Video 1/7
Eski zamanlarda Apple ve Microsoft
Her ikiniz de bilgisayar ve teknoloji endüstrisine, karşı tarafın katkılarının neler olduğunu düşünüyorsunuz?
Steve: Bill ilk yazılım şirketini kurdu. Oldukça büyüktü. Belki çok fazla şey söylenebilir ama yaptığı en büyük iş yazılıma odaklanmak oldu. En iyi insanları bulup bir araya getirmek ve çalıştırmak, bu zamana kadar bu işi sürdürmek kolay değil.
Bill: Öncelikle şu konuyu bir aydınlatalım. Steve Jobs'ın taklidi değilim [Gülüşmeler] Steve'in yaptığı şey olağanüstü. Böylesine özgün bir şeyi tüm insanlara sunmak büyük bir rüyaydı ve bunu yapmayı başardılar. Steve bir keresinde "Kullanmayı istediğimiz ürünleri üretiyoruz" demişti. Bunu oldukça keyifli ve şık bir şekilde yaptı. Ayrıca onun dönüşünden önce Apple başarısız olma yolundaydı.
Steve: Aynı zamanda ikimiz de çok iyi ortaklarla işe başladığımız için, iyi insanlarla çalıştığımız için şanslı sayılırız.
İki firmanın kuruluşu da birbirine yakın sayılır. Çoğu kişi Apple II'lerde Microsoft yazılımı olduğunu bile bilmiyor. O dönemde neler olmuştu?
Bill: O dönemde Altairs ve Woz gibi birkaç firma daha vardı ve kayar nokta sistemi...
Steve: Benim anlatmama izin ver. [Gülüşmeler]
Steve: O dönemde Woz'un yaptığı iş gerçekten çok temel anlamda kayan noktalı sistem sunuyordu. Yani her şey mükemmeldi aslında ama tam anlamıyla kayan noktalı bir sistem denilemezdi. Biz de gidip Microsoft ile anlaştık. Onların sunduğu oldukça popüler ve iyiydi.
Ne kadara satıldı?
Bill: 31.000$ karşılığı bu sistemi Apple'a sattık. Bu süreç aslında çok eğlenceli. [Gülüşmeler]
Video 2/7
Gelişme dönemleri ve 90'lar
O dönemde üretilen yazılımlardan bahseden ikili konuşurken sunucuların ve izleyenlerin inanması güç gelen gerçeklerden de bahsedildi. Buna göre DOS seviyesinde yazılımların üretildiği, grafik arayüzü bulunan yazılımlara ise sonra geçildiğini ifade eden Bill Gates, Apple bilgisayarlarda o zamanlarda kullanılan bellek alanlarıyla ilgili açıklamalarda bulunurken işletim sisteminin sadece 14k yer kapladığını söyledi ve konuşma şöyle devam etti:
Orijinal bir Mac işletim sistemi için sadece 14k mı?
Bill: Evet ekran için 22k bir tampon, işletim sistemi için ise sadece 14k gerekiyordu.
Steve: Bugünlerde insanlar Gigabyte seviyesine fazlasıyla alıştığı için inanılmaz geliyor ama evet tüm işletim sistemi için Kilobyte seviyesinden bahsediyoruz.
Steve'in Apple'dan ayrılmasının ardından neler olacağını düşündünüz?
Bill: Apple'ın kaderi hassas bir dengede asılı kaldı. Biz yine Apple için yazılım üretmeye devam ettik. Ancak sonrasında Apple daha üst seviye platformlar için kendini yeterince hazırlayamadı.
Özellikle 90'larla birlikte Windows yükselişe geçti değil mi?
Bill: 1995'te Windows çok popüler oldu. Ancak esas olay Mac Windows karşılaşması değil, karakter arayüzüyle grafik arayüzünün karşılaşmasıydı. O dönemlerde Gil Amelio (Apple icra kurulu başkanı ve yönetim kurulu üyelerinden) ile birlikte yatırım arayışları içindeydik [Gülüşmeler]
Steve: Gil demişti ki; "Apple, dibinden su sızdıran bir gemi gibi. Benim işim de o gemiyi alıp gideceği doğru yönü işaret etmek." [Gülüşmeler]
Steve: Apple'ın ciddi sıkıntıları vardı. Bu dönemde pek çok şey gerçekleştirildi ancak Microsoft oldukça başarılıydı. Kıskançlık oluşmuştu. Çılgınca bir durumdu çünkü Apple oldukça zayıftı. Sonra Bill'i aradım ve bazı şeyleri yamadım. Bill bazı Mac uygulamalarının geliştirilmesinden bahsetti. Microsoft bizim en iyi iş geliştirme ortaklarımızdan birisi diyebilirim.
Video 3/7
Teknolojinin bugünü ve geleceği
Peki rakip misiniz? Kabul etmem gerekir ki PC adamdan (reklamdaki) oldukça hoşlanıyorum.
Steve: Aslında reklamların amacı bunu ifade etmek değil. Adamlar birbirini seviyorlar. PC adam mükemmel biri. Reklamın başarılı olmasını, işlerin yürümesini o sağlıyor [Gülüşmeler]
Piyasada daha büyük bir pay almak için bugünlerde farklı birşeyler yapmayı düşünüyor musunuz?
Steve: Yazılımlardan ve donanımlardan ayrı olarak bahsetmek gerekir.
Bill: Aslında PC ve Mac, Zune ile iPod'un olduğu gibiler, o kadar da farklı değiller.
Önümüzdeki 5 yıl içerisinde ne gibi cihazlarla karşılaşacağız?
Bill: Muhtemelen böyle bir cihaz olmayacak. Ancak tablet tarzındaki cihazların artacağı konusuna da inanıyorum.
Steve: Kişisel bilgisayarlar oldukça esnek bir yapıya sahip. İnternet pek çok şeyi değiştirdi. Olay yine bu tarz bilgisayarların merkezinde dönecektir. Ancak burada da iPod tarzında ve fonksiyonelliği ön plana çıkarmış cihazlara odaklanılacak. Yatırım bunlara yapılıyor.
Bill: Tabii ki telefonlarda da fonksiyonellik ve döner ekranlar gündemde olacak. İnsanlar belki işlerini telefon üzerinden düzenlemeyecekler ama bu cihazların esnekliği önem kazanacak.
Steve: Cihazlarda nelerin olup olmadığı da kullanıcılara göre değişik oranda önem taşıyor. Sonuçta öncelikli hedef iletişimi sağlamak olmalı.
Video 4/7
Google hakkında ne düşünüyorlar?
Piyasada hızla yükselişe geçen dinamik içerik üreten şirketler kadar hızlı davranmadığınızı düşünüyor musunuz?
Bill: Bizim işimiz kullanıcı talepleri ve ihtiyaçları doğrultusunda birşeyler üretip piyasaya sürmek.
Steve: Apple'ın yaklaşımı ise biraz farklı. Harita yapmak, arama işi veya benzeri şeyler bizim işimiz değil. Nasıl yapılacağını da bilmiyoruz. Kısacası biz bu işi bilenlerle ortaklık yapmayı tercih eden bir firmayız. Bir şirketin her işi yapmasının imkanı yok.
PC'ler için yeni bir örnek modelle karşılaşacak mıyız?
Bill: Üç boyutlu bilgisayarlara doğru bir geçiş söz konusu. Teknolojiyle daha fazla etkileşimden söz edebiliriz. Arayüzlerin tipi hakkında halen değişik yaklaşımlar bulunuyor. Biz dokunma, yazı, konuşma veya görüntü gibi önemli değişimlerin olacağını düşünüyoruz.
Steve: Örneğin çok fonksiyonlu mini bilgisayarların (iPod, telefonlar vs.) bir devrim yarattığı gerçek. Bu işin kıvamının bulunması gerekiyor. Bazı durumlarda mevcut sistemleri geliştirmeniz gerekiyor. Bazen de tamamen yeni şeyler piyasaya sunulması gerekebiliyor. Bence bu mini bilgisayarlarda olduğu gibi radikal bir değişikliğin zamanı geldi.
Birbiriniz hakkında bilinen en büyük yanlış anlaşılma nedir?
Steve: Birlikteliğimizi onlarca yıl gizli tuttuk.
Bill: Her ikimizin de şikayet ettiği birşey yok aslında. Bu endüstriye pek çok insan gelip gitti. Birilerinin yanınızda olduğunu bilmek güzel.
Steve: Bill ile işe başladığımızda odadaki en genç insanlardık. Şimdi bakınca en yaşlısı benim. Bu yüzden burada olmayı seviyorum. Geçmişe bakınca ikimizin önümüzde kat edeceğimiz yoldan çok daha uzun yaşanmışlıkları var.
Video 5/7
Düşünceleri ve önerileri
Gates'in hayır işleri büyük takdir topluyor. Steve Jobs bu konuda herhangi bir kıskançlık duyuyor mu?
Steve: Sonuçta Bill'in amacı mezarlıkta yatan en zengin insan olmak değil. Ben her ikimizin de bu dünyadaki en şanslı insanların arasında yer aldığımıza inanıyorum. Sevdiğimiz şeyleri doğru zaman ve doğru mekanda yapıyoruz.
Yeni girişimcilere basit önerileriniz neler olabilir?
Bill: Ekonominin seviyeleri vardır. Büyük işler yapmak istemek önemli. Büyüme veya işlerin çok para gerektireceğini düşünerek gözü korkutmamak gerekir. İşi sevmek en önemli şey.
Steve: Oldukça zor aslında. Ama eğer işi sevmiyorsanız kolaylıkla pes edebilirsiniz. Sıkı çalışmayı, pek çok sıkıntıyla baş etmeyi bilmelisiniz. İşi sevin ve tutkuyla bağlanın. Aynı zamanda iyi bir yetenek avcısı olmanız gerekiyor. Ardından işi kurun ve sonra iş kendini çevirmeye başlayacaktır zaten.
Birbirinizden öğrendiğiniz şeyler neler?
Bill: Steve'in zevkine, beğeni kabiliyetine sahip olmak isterdim [Gülüşmeler]. Önsezi yeteneği ve ürünlerden bahsediyorum. Yaptığı şeyler hep çok farklı ve insanlara "wow" dedirtiyor.
Steve: İnsanlarla işbirliği konusunda çok iyi işler çıkaramadık. Bill ve Microsoft bu konuda oldukça iyi. Biz belki de yılda milyon kez eğitim veriyoruz. Ancak bunların çoğu kıdemli personelin yeteneklerinin geliştirilmesi adına oluyor.
Son sorulara geldik. Gelecek 5-10 yıllık planlarınızda en önemli şeyler neler?
Bill: Steve'in onu taşıyıp uzaklara götürecek olan aracını açıklayacağını sanmıyorum [Gülüşmeler]
Steve: Bilmiyorum. Her gün işe heyecanla başlamama sebep olan şey de bu.
Video 6/7
İki eski dostun rekabeti
Video 7/7
Keyifli ve birbirlerine dokundurmalar yaptıkları konuşmada Steve Jobs hesaplı davranıp açık ve savunmacı bir yapıda görülürken Bill Gates ise dost canlısı, oldukça net ve en az Jobs kadar zeki cevaplarla kullanıcıların karşısına çıktı. Her ikisi de yaptığı işi seviyor. Daha da önemlisi milyonların içinden sıyrılabilmiş özel insanlar olarak belki de başkalarına göstermedikleri saygıyı birbirlerine gösteriyor olmaları da takdire değer.
Görülen o ki büyük rakip gözüyle bakılan iki firmanın başındaki isimler aslında sıkı birer dost ve bir o kadar da yarışmacı karaktere sahipler. Bir anlamda geleceği şekillendirecek olan bu insanların birbirleriyle olan rekabetinde kazanan tarafın kullanıcılar olacağı ise gerçek.