Geçmiş zaman olur ki / 1980 - 1989 dönemi

Zaman makinemize atladık ve 1980 - 1999 arasında geçen 20 yıllık bir dönemin en iyi oyunlarını iki böüm halinde en baştan değerlendirmeye karar verdik. İlk bölümde 1980 - 1989, ikinci bölümde ise 1990 - 1999 yılları arasında gezineceğiz. Ancak bunu yaparken "Ah şu eski oyunlar..." mantığıyla değil, "Eğer makalemizi bu yıl hazırlıyor olsaydık..." mantığıyla hareket etmeye çalıştık. Puanlamayı da yine aynı şekilde yaptık.O yıllarda değil de 2006 yılında yaşadığınızı fark edeceğiniz tek kriter ise "Nostalji oranı". Peki ama nedir bu nostajji oranı?

"Nostalji oranı" bir oyunun, oyuncular üzerinde bıraktığı etkinin bilimsel olarak ölçülmüş halidir. Oyun ne kadar kuvvetli bir iz bırakmışsa, belleklerden silinmesi o kadar zordur. Her yeni çıkan kötü oyun, oyuncuların aklına eski ama unutulmaz oyunları getirir. Aşağıda, oyuncuların nostalji oranına göre verdikleri tepkileri daha "bilimsel" olarak bulabilirsiniz.

Altın: "Hala dün gibi aklımda. Bugün de olsa gözüm kapalı oynarım"
Gümüş: "Hatırlamaz mıyım! Şey oluyordu ya hani şeyden sonra..."
Bronz: "Hmm.. Tam çıkartamadım. Biraz mırıldanır mısınız?"

İşte başlıyoruz, iyi yolculuklar...

1980

Türkiye'de ne oldu?
Ajda Pekkan, Petrol isimli parçasıyla Eurovision şarkı yarışmasında 16 katılımcı arasında 15.liği kazandı.

Dünyada ne oldu?
Efsanevi şarkıcı John Lennon, evinin önünde vuruldu.

Yılın oyunu
Space Invaders
Yapım: Taito Corporation
Dağıtım: Atari
Türü: Arcade
Platform: Atari 8-bit, Atari 2600, Atari 5200, J2ME, MSX, NES

Dünya ciddi bir tehdit altında! Uzaylılar, dünyalıların savunmasını çökertmek için bombardıman araçlarını gönderdiler. Sizin göreviniz ise bir lazer topunu kontrol ederek yaklaşmakta olan gemileri yok etmek. Sağa sola hareket eden gemiler, kenara her geldiklerinde bir kademe daha aşağı iniyorlar. Dünyaya iniş yapmadan hepsini yok etmelisiniz.

1981

Türkiye'de ne oldu?
5.000 TL'lik kağıt paralar ilk kez kullanılmaya başlandı.

Dünyada ne oldu?
Britney Spears doğdu!

Yılın oyunu
Pac-Man
Yapım: Namco Limited
Dağıtım: Atari
Türü: Arcade
Platform: Apple II, Atari 8-bit, Atari 2600, Atari 5200, Commodore 64, Game Boy, Game Boy Advance, Game Gear, Intellivision, MSX, Neo Geo Pocket Color, NES, PC Booter, TI-99/4A, VIC-20, ZX Spectrum

Bu yılın en ilginç oyunu, hiç şüphesiz Pac-Man oldu. Namco tarafından geliştirilen oyunda, çevresindeki noktaları yemekten hoşlanan bir yaratığı yönetiyoruz. Görevimiz alandaki tüm noktaları yiyip bitirmek, bu sırada ortaya çıkan meyvelerden de bonus toplamak. Sizi görevinizden alı koymaya çalışan Inky, Blinky, Pinky ve Clyde adındaki dört hayaletten de uzak durmanızda yarar var.

1982

Türkiye'de ne oldu?
"Banker Kastelli" İsviçreye kaçtı.

Dünyada ne oldu?
Philips ve Sony ilk CD'yi piyasaya sürdü

Yılın oyunu
Zork III: The Dungeon Master
Yapım: Infocom
Dağıtım: Infocom
Türü: Adventure
Platform: Amiga, Apple II, Atari 8-bit, Atari ST, Commodore 64, DOS, Macintosh, MSX, PC Booter, TRS-80

Infocom'un ünlü Zork serisinin üçüncü oyununda, muhteşem bir macera yine bizi bekliyor. Fakat ilk iki oyundakinden farklı olarak, bu kez büyülü bir dünyada değil, yer altındaki mahzenlerde yaşam mücadelesi veriyoruz.

Serinin önceki oyunları gibi, Zork III de metin tabanlı bir adventure oyunu. Son zamanlarda yapılan oyunlardaki grafikleri düşününce, belki bu kez Infocom görselliğe de biraz yer verir diye ummuştuk ama onlar tarzlarını değiştirmeyerek, yine grafik ve ses yerine hayal gücümüzü tercih ettiler.

1983

Türkiye'de ne oldu?
Bulvar gazetesinin düzenlediği güzellik yarışmasını kazanan 20 yaşındaki Hülya Avşar adlı yarışmacının tacı, evli olduğu anlaşılınca ertesi gün elinden alındı.

Dünyada ne oldu?
İsviçre'de doğan Swatch isimli bir firma saat üretmeye başladı.

Yılın oyunu
Digger
Yapım: Windmill Software
Dağıtım: Windmill Software
Türü: Aksiyon
Platform: PC

Bu yılın en eğlenceli oyunu Digger oldu. Son derece ilginç bir oyun tarzına sahip olan Digger'da, yer altında tüneller kazarak elmasları toplamaya çalışıyorsunuz. Toplam 8 bölümden oluşan oyunda sizi engellemeye çalışan Hobin ve Nobin adlı iki yaratıktan uzak durmaya çalışmalısınız. Eğer elinizdeki silahla onlardan birini öldürmeyi başarırsanız, düşürdükleri altın kesesi sayesinde bonus toplayabilirsiniz.

1984

Türkiye'de ne oldu?
TRT renkli yayına geçti.

Dünyada ne oldu?
Aktörlerin beyaz t-shirt üzerine ceket giyip kollarını kıvırdıkları Miami Vice adlı dizi yayına başladı.

Yılın oyunu
The Hitchhiker's Guide to the Galaxy
Yapım: Infocom
Dağıtım: Infocom
Türü: Adventure
Platform: Amiga, Amstrad CPC, Apple II, Atari 8-bit, Atari ST, Commodore 64, DOS, Macintosh

Douglas Adams'ın ünlü radyo oyunu bu yıl tam anlamıyla fırtına gibi esiyor. Kitap olarak yayınlanan ve televizyona da uyarlanan eser, sonunda oyun olarak da piyasaya çıktı. İsim haklarını satın alan Infocom, kendine has espri anlayışına sahip olan öyküyü metin tabanlı adventure olarak sunuyor.

Not: Oyun çok güzel olsa da, Infocom grafik kullanmaya başlayana kadar biz de notlarını kırmaya devam edeceğiz.

1985

Türkiye'de ne oldu?
Yapılan genel nüfus sayımına göre, Türkiye'nin nüfusunun 51,4 milyon olduğu açıklandı.

Dünyada ne oldu?
Afrika'daki aç insanlar için meşhur Live Aid konseri düzenlendi.

Yılın oyunu
Super Mario Bros
Yapım: Nintendo Co., Ltd.
Dağıtım: Nintendo Co., Ltd.
Türü: Platform
Platform: Game Boy Advance, NES

Kaçırılan bir prensesi kurtarmaya hazır mısınız? Her ne kadar yönettiğiniz karakterler Mario ve Luigi birer beyaz atlı prenses sayılmasalar da, görevi başarabilirseniz prensesin minnettar kalacağından emin olabilirsiniz.

Nintendo'nun özellikle kendi oyun cihazları için geliştirdiği oyun oynanabilirlik ve grafik anlamında devrim niteliğine sahip öğeler içeriyor. GBA veya NES sahibiyseniz, Super Mario Bros'u kaçırmamanızı tavsiye ederiz.

1986

Türkiye'de ne oldu?
Perihan Abla dizisi, TRT ekranlarında yayına başladı.

Dünyada ne oldu?
Rusya'da bulunan Çernobil Nükleer Tesisi'ndeki patlama nedeniyle radyoaktif "sıkıntı" meydana geldi.

Yılın oyunu
The Sentinel
Yapım: Firebird Software Ltd.
Dağıtım: Firebird Software Ltd.
Türü: Strateji
Platform: Amiga, Amstrad CPC, Atari ST, Commodore 64, DOS, ZX Spectrum

Bu yıl Firebird Software, üzerinde çok konuşulan üç boyutlu grafikleri uygulamaya koymayı başardı. Her ne kadar göze çok hoş görünmüyor olsa da, oyunculara sağladığı özgürlük açısından bakılınca, "vektörel grafik" olarak da adlandırılan bu tekniğin ilerleyen yıllarda daha sık karşımıza çıkacağını varsaymak olası.

9.999 farklı bölümden oluşan bu oyun, sizi uzun süre (belki yıllarca!) meşgul edecektir.

1987

Türkiye'de ne oldu?
İlk maçta 8-0, ikinci maçta 5-0'lık sonuçlarla yenilmiş olduğumuz İngiltere milli takımı karşısındaki üçüncü resmi maçımızda 0-0 beraber kaldık.

Dünyada ne oldu?
19 yaşındaki maceracı Alman bir pilot, özel uçağı ile Sovyetler Birliği'nin ünlü Kızıl Meydan'ına iniş yaptı ve tutuklandı.

Yılın oyunu
Sid Meier's Pirates!
Yapım: MicroProse Software, Inc.
Dağıtım: MicroProse Software, Inc.
Türü: Aksiyon - Adventure - RPG
Platform: Amiga, Amstrad CPC, Apple II, Atari ST, Commodore 64, NES, PC

MicroProse firması ve Sid Meier adlı bir adam sayesinde artık Karaibler'de korsanlık yapma şansına sahipsiniz. Altı farklı çağ ve dört değişik ulustan tercih ettiklerinizi seçip oynayabiliyorsunuz. Oyundaki göreviniz emekliye ayrılırken en çok toprağa sahip olabilmek, farklı ülkelerden en yüksek rütbelere ulaşmak ve tabii ki kayıp akrabalarınızı kurtarmak.

O kadar geniş bir oyun ki, sabahlara kadar bıkmadan oynamak mümkün. Hatta gelişen teknoloji, ilerleyen yıllarda bu oyunun daha da kapsamlı bir sürümüyle karşılaşmamıza da neden olabilir; kim bilir?

1988

Türkiye'de ne oldu?
İstanbul Boğazı üzerine kurulan Fatih Sultan Mehmet Köprüsü kullanıma açıldı.

Dünyada ne oldu?
Avrupa liglerinde en çok atan oyuncuya verilen Altın Ayakkabı ödülünü Tanju Çolak adlı bir Türk futbolcu kazandı.

Yılın oyunu
Might and Magic II: Gates to Another World
Yapım: New World Computing, Inc.
Dağıtım: New World Computing, Inc.
Türü: RPG - Adventure
Platform: Amiga, Apple II, Commodore 64, DOS, Genesis, Macintosh, SNES

İlk oyunun yakaladığı başarı ve olumlu eleştiriler, New World Computing'i Might and Magic serisinin devamını yapmaya neredeyse mecbur bıraktı diyebiliriz. Bu yıla damgasını vuran serinin ikinci oyununda grafikler daha da geliştirilmiş ve oyunun dünyası daha da genişletilmiş. Bakalım Cron dünyasını ve kendinizi yok olmaktan kurtarabilecek misiniz?

Oyun o kadar başarılı ki, ilerleyen yıllarda yeni Might and Magic'lerle karşılaşırsanız hiç şaşırmayın...

1989

Türkiye'de ne oldu?
Grup Pan, Bana Bana isimli parçasıyla Eurovision şarkı yarışmasında 22 katılımcı arasında 21.liği kazandı.

Dünyada ne oldu?
Berlin Duvarı yıkıldı.

Yılın oyunu
Prince of Persia
Yapım: Broderbund Software, Inc.
Dağıtım: Broderbund Software, Inc.
Türü: Platform
Platform: Amiga, Amstrad CPC, Apple II, Atari ST, DOS, Game Boy, Game Boy Color, Game Gear, Genesis, NES, Sega CD, Sega Master System, SNES, TurboGrafx CD, ZX Spectrum

Aşık olduğunuz kız, sadece bir saat sonra, Vezir Jaffar adındaki sevmediği biriyle evlendirilecek. Bu sırada siz, dipsiz bir mahzenin içindesiniz. Eğer bu evliliğin gerçekleşmesine itirazınız varsa, mahzendeki yaratıklardan kurtulmalı, dışarı çıkıp Jaffar'ı bulmalı ve sorununuzu onunla çözmelisiniz. 60 dakikanız başladı!..