Gen bankası kavramı, Google gibi bilgisayar teknolojileri ile isim yapmış bir şirkete yabancı kalıyor gibi görünebilir ancak Google, Genomics projesiyle dünyanın en büyük gen bankasına sahip olmak ve bunu online olarak araştırmacılara açmak için çoktan adımlarını atmış durumda.
Gen bankası, dünyanın her yerindeki bilim insanları için, olmazsa olmaz bir kütüphane görevi görüyor. Bilim insanları ellerindeki çeşitli genom'ları, yani bir insanın tüm genetik şifrelerini içeren verileri, diğer insanların genomları ile karşılaştırarak çeşitli tespitler yapma ihtiyacı duyuyorlar. Üstelin genomlar, bir insanı çok detaylı olarak tanımaya da fırsat veriyor. Geçtiğimiz yıl, halka açık bir veri olarak depolanan 1000 genom üzerinde yapılan araştırmayla bilim insanları çoğu genomun sahiplerini, cinsiyetinden, yaşadıkları bölgeye, aile ağaçlarına kadar detaylıca teşhis edebildiler.
Gen bankası işinde, en önemli detay ise, gen bankasında olabildiğince çok sayıda genom olması... Böylece bilim insanları, çeşitli araştırmalar için çok sayıda genomu inceleme ve karşılaştırma şansı bulabilecekler. Dolayısıyla Google, milyonlarca hatta milyarlarca insanın genetik verisini depolayarak bunları farklı bilimsel projelerde kullanma ve hatta nakite çevirme imkanına kavuşacak. Bunun için de şimdiden insanlardan genetik verilerini toplamaya başladı. Her gen bağışçısına 25 dolar ödeme yapmayı da ihmal etmiyor. Ancak yakında elimizdeki mobil cihazlardan veya evimizdeki sağlık cihazlarıdan gelecek verilerle de genetik verilerimizi depolayabilecekler. Bu size çok inanılmaz görünüyorsa, 20-30 sene önce birinin size, cep telefonlarınızı parmak izinizle açacağınızı ve bu verilerin dev şirketlerin veri bankalarında depolanacağını söylediğini düşünün.
Parmak izinizi hiçbir şirkete vermeyeceğinizi söylemeniz hiç de zor olmazdı. Ancak bugün herkes, parmak iziyle çalışan telefonları satın almak için elektronik mağazalarının önünde sıraya giriyor. Kısa süre sonra, artık sağlık kontrol hizmetleri de vermeye başlayacak olan Google gibi şirketler, kullanıcıların tükürüklerinden, saç örneklerinden genetik verilerini kolayca analiz edebilecek ve bulut veri bankalarında saklamaya başlayacaklar.
Ardından bilim insanları o verilere ulaşacak ve genetik verileriniz pek çok araştırmada test veya kaynak olarak kullanılacak. Hakkınızdaki genetik verileri, kim bilir kimler bilecek, gelin gerisini siz düşünün...
Elbette, devletler ileride silah olarak kullanılabilecek genetik verilerin başkasının eline geçmesini istemeyebilir ve bu verilerin alınmasını engelleyebilirler veya farklı regülasyonlara tabi tıbbi kuruluşlara teslim edebilirler ama işin ucunda büyük paralar ve dünyaya hakim olma fırsatı varken Google'ın Genomics projesinden kolay kolay vazgeçmeyeceğini, hatta yakında Apple ve Microsoft'un da gen işine gireceğini tahmin edebiliriz.