Bilgisayarınızın düğmesine bastıktan kaç dakika sonra çalışmaya başlayabildiğinizi hiç hesapladınız mı? Kaç kere bilgisayarın karşısında oturup "hadi artık açıl" diye şikayet ettiniz? Ya da bilgisayarın karşısına geçip "Ah, keşke ne söylediğimi, ne istediğimi anlasan, beni uğraştırmasan " diye hayal kurduğunuz oldu mu? İşte HP Labs'ın geliştirdiği, devrenin dördüncü bileşeni olan memristor sayesinde bu sorunlarınız ortadan kalkıyor, konuştuğunuzu anlayan bilgisayar hayalleriniz de gerçekleşiyor.
Memristor üzerinde çalışan HP Labs Flash bellekten çok daha hızlı olan ve bilgisayarların bilgiyi insan beynine benzer şekilde analog olarak işlemesine olanak tanıyan yeni bir bilgisayar belleği türü geliştirme konusunda önemli bir gelişme kaydettiler. Bu gelişmenin anlamı artık bilgiyi hatırlayan, mevcut cihazlardan çok daha az güç tüketen ve günün birinde geçmiş davranışlara dayanarak öğrenebilecek entegre devreler içinde memristorların tasarlanmasının mümkün olması. Memristor'un keşfi bilgisayar kapatıldıktan sonra bile belleğindeki bilgiyi hatırlayan, bu sayede açılması için hiç beklemek gerekmeyen çok daha enerji tasarruflu bilgisayar sistemlerinin geliştirilmesini olanaklı kılıyor.
Bu teknoloji nerelerde kullanılacak
Memristor sayesinde bilgisayarlar hem dijital hem de analog modda çalışabilecek ve böylece farklı uygulamalara olanak tanıyacak.
Dijital modda şu anda kullanılan solid-state belleklerin (Flash) yerini çok daha hızlı ve çok daha ucuz kalıcı bellekler alacak. Bu da örneğin fotoğraflar arasında hiçbir gecikme ya da bekleme süresi olmayan dijital fotoğraf makinelerinin üretilmesini sağlayacak. Aynı şekilde, anında açılabildiği için gerekmediğinde düğmesinden kapatılarak çok daha fazla enerji tasarrufu sağlayan bilgisayarlarımız da olacak. Örneğin, tıpkı evimizdeki elektrik lambalarının düğmeye basıldığı anda açılması gibi bilgisayarlar aynı hızda açılacak, böylece mutfağa kahve almaya giderken bile bilgisayarı düğmesinden kapayabilecek, döndüğünüzde düğmesine basıp açtığınızda anında kaldığınız yerden çalışmaya devam edebileceksiniz; bu sayede de ev ve işyerlerinde ciddi oranda enerji tasarrufu sağlayabileceksiniz.
Öğrenen bilgisayarlar
Analog modundaki memristor ise uzun vadede bilgisayarların istediğiniz şeyi "öğrenebilmesini" sağlayacak. Bugün bir bilgisayarın gösterdiği her türlü öğrenim davranışı yazılım sonucu olduğu halde yakın bir gelecekte bilgisayarın kendisinin yani donanımın öğrenebilmesi mümkün olacak. Bunu da mümkün kılan bilgisayarların memristor sayesinde analog olarak çalışabilmesi olacak. Yani artık bilgisayar deyince akla yalnızca '1' ve '0' gelmeyecek. Şu anda seri dijital olarak '1' ve '0' yani açık ve kapalı olarak çalışan devre anahtarları memristor sayesinde bu iki değerin arasındaki bir değere de ayarlanabilecek, bu sayede insan beyninin örüntüler yoluyla öğrenme yöntemi olan analog öğrenme biçimine çok yakın bir hale gelecek. Bilgisayarların analog paralel çalışabilmesi sayesinde elde edeceği öğrenme yeteneği de özellikle yüz tanıma, konuşmayı anlama türünden yapay zeka uygulamalarında son derece önemli gelişmelere olanak tanıyacak.
Basın bülteninden derlenmiştir.