Türkiye'de koronavirüs salgınına karşı CoronaVac aşısının uygulanmasına başlandı. Bazı unsurlar göz önüne alınarak aşılamadaki genel öncelikler belirlendi. Aşılama takvimi 4 aşamalı olarak hazırlandı. Peki, aşı kimlere uygulanacak ve kimler aşı yaptırabilecek?
KORONAVİRÜS AŞISI ÖNCE KİMLERE YAPILACAK?
Aşıda öncelikli meslek grupları ve aşama aşama aşılama planı şöyle:
COVID-19 AŞISI KAYIT VE BİLDİRİM NASIL YAPILACAK?
Koronavirüs aşısında kayıt ve bildirim süreci nasıl olacak? Bakanlık bu konuda şu bilgileri veriyor:
- Aşı uygulaması yapılan her kişi, sonrasında aşıya ait tüm detaylara (elektronik aşı kartı vb.) cep telefonuna gönderilecek kısa mesajdan (SMS) ve e-Nabız hesabından erişebilecektir.
- İkinci doz aşınızın randevusu hekiminiz tarafından verilip kısa mesaj (SMS) olarak cep telefonunuza gönderilecektir. MHRS ve e-Nabız hesabınız üzerinden randevunuzu kontrol edebilir veya değiştirebilirsiniz. Dilerseniz aşı uygulaması ve randevu bilgilerinizin olduğu elektronik aşı kartının çıktısını alıp saklayabilirsiniz.
- Aşı sonrası istenmeyen etkiler elektronik ortamda kayıt altına alınacak ve titizlikle izlenerek değerlendirilecektir.
KORONAVİRÜS AŞISININ YAN ETKİLERİ NELER?
Bakanlığın sayfasında 'Koronavirüs aşısının yan etkileri neler? sorusuna şu yanıt veriliyor: Bugüne kadar COVID-19 aşılarına yönelik gerek yürütülen klinik çalışmalarda gerekse mevcut aşı uygulamalarında ciddi yan etkilere rastlanmamıştır. Aşılama sonrasında görülen yan etkiler sıklıkla hafiftir.
Bunlar; yorgunluk, baş ağrısı, ateş, titreme, kas/eklem ağrısı, kusma, ishal, aşı uygulanan bölgede ağrı, kızarıklık, şişlik gibi hafif yan etkilerdir.
Ancak nadir de olsa alerjik reaksiyonların olabileceği göz ardı edilmeden aşı uygulamasından sonra bir rahatsızlık hissedilmesi durumunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması ve hekime yakın zamanda aşı olunduğu bilgisinin iletilmesi unutulmamalıdır.
YAN ETKİLERLE KARŞILAŞILDIĞINDA NELER YAPILMALI?
Koronavirüs aşısı olduktan sonra yan etkiler görülürse ne yapılmalı? Bakanlığın sayfasında yan etkilerle karşılaşıldığında neler yapılması sorusu şöyle yanıtlanıyor:
Aşı sonrasında sık olarak karşılaşılabilecek durumlar ve bu hafif durumlara yönelik destekleyici yaklaşımlar şunlardır:
- Aşı uygulanan bölgede ağrı/şişlik/kızarıklık
Aşı uygulanan kolunuza yüksekte olacak şekilde pozisyon veriniz. Soğuk uygulama yapınız. (Örnek: Soğuk suyla ıslatılmış bir havlunun aşı yapılan bölgeye uygulanması vb. Bu sırada cilde doğrudan buz temas ettirilmesinden kaçınılmalıdır.) Parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanılabilir. - Yorgunluk
İstirahat ediniz, yeterli sıvı aldığınızdan emin olunuz. - Hafif ateş, titreme
İstirahat ediniz, yeterli sıvı aldığınızdan emin olunuz, parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanabilirsiniz. - Baş ağrısı
Parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanabilirsiniz. - Kas/eklem ağrısı
İstirahat ediniz, yeterli sıvı aldığınızdan emin olunuz, parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanabilirsiniz. - Kusma, ishal
Bol sıvı takviyesi yapabilirsiniz, beslenmenizi ishal diyetine uygun olarak düzenleyebilirsiniz. Ağızdan sıvı ve gıda alınamayacak kadar kusma olması durumunda sıvı kaybı olabileceğinden sağlık kuruluşuna başvurunuz.
COVID-19 aşısı uygulamasından sonra bunların dışında aşıyla ilişkili olabileceği düşünülen bir rahatsızlık hissedilmesi durumunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.