Yeni notebook satın alanlar genellikle hep eskimiş ekran kartı sürücüleri ile baş etmek zorunda kalır. Sizlere bunun sebebini anlatacağız ve alternatif ekran kartı sürücüleri ile takviye yapıp grafik kalitesini nasıl yükseltebileceğinizi göstereceğiz.
PC'ler için düzenli olarak güncellenen ekran kartı sürücüleri bulmak mümkündür fakat laptop'lar için aynı şey geçerli değildir. Sebep: AMD/ATI ve Nvidia'nın referans sürücülerinde hem masaüstü grafik yongaları (GPU) hem de mobil grafik yongaları için bir liste bulunur. Fakat mobil grafik yongaları durumunda bir de uygun laptop-üreticisi ve tür için tanımlamalar bulunur. Eğer bu tanımlamalar eksikse veya notebook-BIOS'unda kullanılan ile eşleşmezse kurulum yarıda kesilir.
Sonuç olarak notebook-üreticileri AMD/ATI ve Nvidia'nın neredeyse her modeli için referans sürücüyü uyumlu hale getirmek zorunda kalıyor. Bu görevi Nvidia ve AMD/ATI de rahatlıkla devralabilir fakat belgelendirme maliyetleri tüm üreticileri korkutuyor. Bu yüzden çoğu durumda laptop'unuzun içinde en güncel ekran kartı sürücüsünü bulamazsınız. Yeni sürümler sadece arada sırada çıkar ve genellikle destek birkaç ay sonra biter.
Güncel ekran kartı sürücüsünün yararı nedir?
Programcılar yeni sürümlerde sürücü hatalarını düzeltirler, yeni grafik yongası tanımlamaları ve çözünürlükler eklerler, performansı optimize ederler, yeni fonksiyonları açarlar ve istenmeyenleri kapatırlar. Bununla beraber mesela işletim sistemi, yazılım paketleri ve oyunlar gibi diğer programlarla beraber çalışma sonucu ortaya çıkan bug'ları düzeltirler. Yani yeni bir ekran kartı sürücüsü mutlaka performansı arttıracak diye bir kaide yok, ama uyumluluğu arttırdığı bir gerçek. Bu sayede birkaç sene eski olan notebook'unuzu bile hızlandırabilir ve modern yazılımlarla uyumlu hale getirebilirsiniz.
Çözüm: Alternatif sürücüler
Girişimci kişiliğe sahip programcı-takımları bu problemin sorumluluğunu üstlendiler ve referans sürücüleri baz alarak hem PC hem de notebook'lar için alternatif ekran kartı sürücüleri ürettiler. Bunlardan en popüler olanı Omega projesiydi fakat geliştiricinin özel nedenleri yüzünden 2008 başında askıya alındı. Yine de DNA, nVision ve NGOHQ projeleri Windows Vista ve XP'nin hem 32-bit hem de 64-bit sürümleri için alternatif ATI ve Nvidia sürücüleri üretmeye devam ediyor. Kural olarak notebook üreticilerinin işini ücretsiz olarak hallediyorlar ve bulundukları gruba göre hata düzeltmeleri ve araçlar yayımlıyorlar ve gizli seçenekleri kapatıp açabiliyorlar. Açılan yeni fonksiyonlar sayesinde kullanıcı dolaylı yoldan GPU'nun performansını bir miktar da olsa arttırabiliyor.
Risk: Modifiye edilmiş sürücüler notebook mimarisi ve enerji tüketimi gibi cihaza has özelliklere yoğunlaşmadığı için en kötü durumda enerji tasarrufu fonksiyonlarını etkisiz hale getirebilir yahut aşırı ısınma problemleri ortaya çıkarabilir.
Bu sürücüleri nerede bulurum ve nasıl kurarım?
Sıkıcı arama rutinine katlanmayasınız diye sizin için DNA, NGOHQ ve nVision gruplarının modifiye ekran kartı sürücülerinin linklerini bir araya getirdik. nVision paketi hariç geri kalan tüm paketler ihtiyacınız olan her şeyi barındırıyor. nVision, modifiye edilmiş inf-dosyasını (yeniden düzenlenmiş INF) ayrı olarak sunuyor. Yapmanız gereken sadece bu inf dosyasını ekran kartı sürücüsünün kurulum dizinine kopyalamak, eski dosyanın üzerine yazmak ve sonra kuruluma başlamak. Tavsiyemiz tüm bu işlemlerden önce bir Sistem Geri Yükleme Noktası oluşturmanız ve eski sürücüyü sisteminizden kaldırmanız yönünde olacak. Geride hiçbir sürücü kırıntısının kalmadığından yüzde 100 emin olmak isteyenler sistemini Drive Cleaner PE gibi ücretsiz araçlarla temizletebilir.
Ekran kartı sürücüsünün kurulumu aynı referans sürücülerde olduğu gibi gerçekleşiyor. Kurulum sürecini setup-dosyası ile başlatın ve sihirbazın yönergelerini takip edin. Bazı şartlar altında kurulum referans sürücülere nazaran daha uzun sürebilir. Bu sizi şüpheye düşürmesin. Sanki her şey kısır bir döngüye dönüşmüş gibi gözükse de veya ekranınız kısa bir süreliğine kararsa da kurulum süreci arka planda devam ediyordur.
nVision, NGOHQ, Xtreme-G ve DNA sürücü linkleri
Sürücü linklerini gruplara ayırdık. Öncelikle modifiye yapan gruba göre ayrım yaptık. Sonrasında ise işletim sistemi sürümüne göre (XP / Vista) sınıflandırma yaptık. Bu sınıflandırmaya göre istediğiniz sürücünün linkine tıklayın ve gerektiğinde açılan sayfada kullandığınız işletim sistemi mimarisine (32-bit / 64-bit) uygun sürücüyü indirin.
NGOHQ sürücüleri:
Xtreme-G sürücüleri:
- ATI ekran kartı sürücüsü, Vista
- ATI ekran kartı sürücüsü, XP
- Nvidia ekran kartı sürücüsü, Vista
- Nvidia ekran kartı sürücüsü, XP
DNA sürücüleri
nVision sürücüleri
- Nvidia ekran kartı sürücüsü, Vista 32-bit
- Nvidia ekran kartı sürücüsü, XP 32-bit
- Nvidia ekran kartı sürücüsü, Vista 64-bit
- Nvidia ekran kartı sürücüsü, XP 64-bit
nVision sürücüler için not: Bu sürücüler için modifiye inf-dosyasını ayrıca indirmeniz gerektiğini önceki sayfalarda belirtmiştik. Bu inf dosyasını yine linki tıkladığınızda karşınıza çıkan sayfada "Driver" linkinin yanındaki "Modded INF" ibaresine tıklayarak indirebilirsiniz.