Bilim adamları yaptıkları açıklamada, Dünya'daki en nadir elmasların yerin yüzlerce kilometre altında yüzdüğünü duyurdular.
Avustralya ve ABD'den bir jeolog ve jemologlar ekibi, değerli taşların Dünya yüzeyinin 410 mil (yaklaşık 660 kilometre) derinliğinde oluşturulduğunu belirlemek için 2016'da 25 milyon dolara satılan Güney Afrika'dan bir tanesi de dahil olmak üzere 46 mavi elmas analiz etti. Bulgular Nature dergisinde yayınlandı.
Karşılaştırma açısından belirtmek gerekirse, Uluslararası Uzay İstasyonu, Dünya'nın yaklaşık 250 mil (yaklaşık 400 kilometre) üzerinde yörüngede yer alıyor ve insanlarının en derin kazıları yaklaşık yedi mil (yaklaşık 11 kilometre) derinliğine ulaşıyor.
Uzmanların söylediğine göre mavi elmaslar, yaklaşık yüzde 0,02 oranında madencilik pırlantalarından oluşuyor, ancak dünyanın en zarif mücevherlerinden bazılarını içeriyor. Kökenleri uzun zamandır gizem içerisinde yer alıyordu.
Raporun başyazarı New York'taki Gemological Institute of America'da araştırma bilimcisi jeolog Evan Smith'in Washington Post'a söylediği üzere "nerede oluştuğuna dair kesinlikle hiçbir şey bilmiyorduk."
Bilim adamlarına bu nadir taşların nasıl oluştuğuna yönelik ipucu veren şey ise renkleri oldu. Mücevherlerin yakaladığı bor elementinin miktarına bağlı olan çarpıcı mavi renk tonu, bilim insanlarının gezegenin çekirdeğindeki gizemleri çözmelerine yardımcı oluyor.
Nature raporunda yer almayan Smithsonian Ulusal Doğa Tarihi Müzesi'ndeki mineral koleksiyonunun küratörü jeolog Jeffrey Post'un söylediğine göre "bu elmaslar hakkında özel bir şey olduğunu her zaman biliyorduk." Post, yazarların, bu elmasların tipik derinliklerden daha derinde oluşturduklarına yönelik "çok inandırıcı bir argüman" sunduklarını da sözlerine ekledi.
Bilim adamları elmaslara rengini veren borun okyanus tabanında bulunan bor ile aynı olduğu sonucuna vardılar. Ancak, bu durum daha fazla soruyu doğurdu.
Deniz tabanı yaşlandıkça ve soğudukça, zamanla bunun altındaki mantodan daha yoğunlaşıyor ve alçalıyor. Koruyucu kaya tarafından kaplanan bor, alt mantoya yeraltında kilometrelerce aşağıya iniyor.
Bu derinlikteki aşırı sıcaklık ve basınç nadir mavi elmasların oluştuğu gizli mekan oluyor. Ve tekrar yeryüzüne doğru yüzlerce yıl boyunca yolculuk yapmaları gerekiyor.