Reuters'in bildirdiğine göre bir Moskova mahkemesi, Instagram ve Facebook'un "aşırılıkçı" faaliyetlerden suçlu olduğunu söyledi ve bu ayın başlarında her iki platformda da yürürlüğe giren erişim engelini destekledi.
Ancak mahkeme, Meta'nın temel ürünlerinden biri ve Rusya'daki en popüler mesajlaşma platformlarından olan Whatsapp'ı yasağa dahil etmedi. Facebook'un Ukrayna ve diğer bazı ülkelerde şiddet çağrılarına geçici olarak izin verme kararının ardından Rus makamları Meta hakkında ceza davası açmaya karar vermişti.
Birçok Rusya uzmanı mahkemenin, ülkedeki kullanım durumu nedeniyle Whatsapp'ı yasağa dahil etmemeyi seçtiğine inanıyor. Deloitte'un 2021'de yaptığı bir ankete göre, 14 yaşın üzerindeki Rusların yaklaşık yüzde 80'i iletişim kurmak için Whatsapp kullanıyor.
Ancak ülkede Meta aleyhinde esen rüzgar, Whatsapp'ın Rusya'daki en popüler iletişim aracı statüsünü kaybetmesine neden oldu. Mobil operatör Megafon Reuters ile yaptığı görüşmede, Whatsapp'ın kaderi konusundaki belirsizlik nedeniyle milyonlarca Rus'un son haftalarda Telegram'a geçtiğini ve Telegram'ın Rusya'daki en popüler mesajlaşma uygulaması haline geldiğini söyledi.
Rus devlet medya ajansı TASS'ın söylediğine göre, hakimin kararı uyarınca Meta'nın Rusya'da ofis açması veya iş yapması fiilen yasaklandı. Ancak Rus vatandaşları, yalnızca Meta'nın platformlarından veya hizmetlerinden herhangi birini (eğer erişebiliyorlarsa) kullandıkları için aşırılıkçılıkla suçlanmayacaklar. Birçok Rus, hükümetleri tarafından yasaklanan Batılı teknoloji platformlarının çoğuna erişmek için son haftalarda VPN indirdi. Ancak VPN'lerin geleceği de ülkede pek parlak görünmüyor.
Savcılık sözcüsü TASS'a verdiği demeçte, "Meta'nın ürünlerinin bireyler ve tüzel kişiler tarafından kullanılması aşırılık yanlısı faaliyetlere katılım olarak görülmemelidir" dedi.
Ancak Facebook veya Instagram'a erişebilenler bile hala ifade özgürlüğü konusunda sınırlamalarla karşı karşıya. Yeni bir Rus yasası, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalini eleştiren "sahte haberlerin" veya kamuya açık açıklamaların yayılmasını suç sayıyor. NPR'nin bildirdiğine göre, binlerce Rus, Rusya'nın Ukrayna'daki faaliyetlerini eleştirdikleri için tutuklandı, işten kovuldu veya okuldan atıldı.
Whatsapp karardan kurtulmuş olmasına rağmen, Rusya ile Batılı teknoloji şirketleri arasında gelecekte yaşanacak mücadeleler, Rusların yeni cihazlar satın almasını veya hizmetlere erişmesini zorlaştırabilir. Samsung, Microsoft, Apple, LG ve diğer pek çok firma Rusya'da cihaz satışını durdurdu.
MacRumors kısa süre önce Rus kullanıcılarının artık App Store'a erişemeyeceğini veya iCloud'u da içeren herhangi bir Apple hizmeti için ödeme yapamayacağını bildirdi. Google Play de, Rusya'daki tüm faturalandırmayı duraklattı, ancak kullanıcılar ücretsiz uygulamaları kullanmaya devam edebiliyor.