Bu sorunun cevabı elbette yıllar geçtikçe değişecek. Ancak günün ihtiyaçlarını, günün cep telefonu işletim sistemlerinin eksik görülen yanlarına bakarak rahatça anlayabiliriz.
Günümüzde cep telefonu seçimi sadece fiyata ya da donanım özelliklerine bakmıyor; işletim sistemi de bu kararda önemli rol oynuyor. Eskiden sadece pahalı ve üst seviye cep telefonlarına konulan pek çok donanımsal ve yazılımsal özellik, yaygınlık kazanıp, daha ekonomik cep telefonlarında da kendilerine yer buluyorlar.
Bu gidişat sayesinde cep telefonları, bilgisayar erişimi olmadığında içinde bulunduğumuz bilgi çağının gereksinimlerine erişim sağlayan aygıtlar olarak önem kazanıyor.
Apple iOS4, Google Android 2.2 yaygınlaşırken, Windows Phone 7 de hazırlık aşamasındayken bir cep telefonu işletim sisteminde neler olmalı bir bakalım...
Dokunmatik deneyimi ve arayüz
iPhone sahipleri cep telefonlarının mükemmel dokunmatik deneyimine toz kondurmamakta haklılar.
Dokunmatik hem donanım, hem yazılım işi. Örneğin bazı Windows Mobile işletim sistemi kullanan HTC cep telefonlarına, resmi oalrak desteklenmeyen ROM'lar yükleyerek dokunmatik deneymini büyük miktarda olumlu yönde geliştirmek mümkün oluyor.
Dokunmatik kadar arayüzün iyi tasarlanmış olması da önem taşıyor. Burada farklı yaklaşımlar söz konusu; örneğin Apple en iyisini kendisinin yaptığına inandığı için özelleştirme desteği sunmuyor.
Öte yandan HTC Sense arayüzüne sahip Windows Mobile cepler, diğerlerinden daha çok tercih ediliyor. Yani farklı arayüz seçenekleri ve çeşitlilik, kullanıcının hoşuna gidiyor. Bir cep telefonu işletim sistemi de farklı alternatifler ve özelleştirme seçenekleri içermeli.
Özgürlük ve seçimler
Kullanıcı arayüzünün işlevselliği bir yana, cep telefonu kişisel bir eşya ve sahip olanın bir duvar kağıdı koyması, çok basit bir kişiselleştirme.
Ancak iPhone'da iOS4'e kadar hiç umut ışığı yoktu. Kullanıcılar özgürlük için garanti dışı kalmayı göze alıp Jailbreak uygulamak zorundaydı.
Bir cep telefonu işletim sisteminde kullanıcıların özgürlüğü olmalı. Donanım seçimi kadar, arayüz seçimi ve en azından görsel değişiklikler açık olmalı.
İş açıklığa gelince şüphesiz Android oldukça ön plana çıkıyor. Cep telefonu işletim sisteminin eksikliklerini kapatan sayısız uygulamayı sisteme dahil etmek mümkün. Apple, zengin bir uygulama mağazasına sahip olsa da, harici uygulamaların sisteme erişimini kısıtladığı için arada dev bir fark var.
Ancak bir işletim sistemi mükemmel olacaksa bu dengeyi iyi kurmalı. İhtiyaç duyulan özellikleri üzerinde barındırmalı ve ekstralara da yer açmalı. Uygulamaların donanım özelliklerine erişebilmesi ve özgür bir yaklaşım çok önemli.
Sosyal ağ özellikleri
WebOS, Windows Mobile, Blackberry ve Android ceplerde widget desteği, ana ekranda bir bakışta aranan bilgileri görme imkanı sunuyor. Bu çok temel ve pratik bir özellik.
Günümüzde sosyal medya araçlarının takibi de önemli hale geldi. Bu bir bakışta bilginin yanısıra, farklı ağlara hızlı ve akıcı geçiş de çok önemli.
Günümüzde akıllı ceplerin hepsinde Facebook ve Twitter gibi sosyal ağlara erişim özellikleri var. Ancak neredeyse hiçbirinde uygulamalara Samsung Bada'nın sunduğu kolaylık yok. Bu kolaylık sosyal ağlardaki bilgilerin uygulama tarafından alınarak farklı uygulamalarda kullanılabilmesi oluyor.
Online bilgilerin uygulama geliştiriciler tarafından zor yoldan değil, kolay yoldan uygulamaya çekilebilmesi, farklı ağları ve ajandaları birbirine bağlamak için son derece önemli.
Çöken uygulamalar ve multitasking
Cep telefonu işletim sistemlerinde uygulamalar keşke hiç çökmese! Ama ne yazık ki dışarıdan geliştirilen sayısız uygulama olunca bu kaçınılmaz hale geliyor.
iPhone sessiz sedasız ana ekrana dönerken, Android küçük bir hata mesajı sunarak tekrar denemeyi ya da uygulamayı sona erdirmeyi teklif ediyor. Bunun ideal dengesi basit ve gelişmiş hata mesajları modu olabilir. Her türden kullanıcının ihtiyaçlarını karşılamak önemli.
Uygulamalara değinmişken, multitasking'in önemi de artık şüphe götürmez. Cep telefonlarında bu özelliğin standart olma zamanı geldi. Neden mi? Birlikte bakalım...
Pil ömrüne işletim sistemi çözümü
Günümüzde akıllı cep telefonları 1GHz'ye varan işlemci gücüne ve 512 MB belleğe sahip canavarlar halini aldı.
Bu donanım gücü de küçücük cep telefonu uygulamalarını aynı anda çalıştırmaya yeter de artar bile. Buna karşılık uzun zamandır multitasking desteklemediği için eleştirililen Apple, iOS4 ile bu özelliği sisteme ekledi. Ancak Microsoft, Windows Phone 7'de multitasking'i başlarda sadece kendi uygulamaları için sunacak.
En büyük bahane pil ömrü oluyor. Pil ömrü gerçekten en kritik mesele, multitasking bir yana, cep telefonlarına harici uygulamalar yüklemek gerekmemeli. İyi bir cep telefonu işletim sistemi güç yönetimini kendisi yapabilmeli ve saatlerle değil, günlerle şarj ömrüne sahip olduğumuz zamanları bize geri vermeli. Tam pil sıkıntıları biterken, cep telefonları kazandıkları zengin özelliklerle bu pilleri de hızla tüketir hale geldi.
Güncellemelerin zamanlamasını, özelliklerin açık ya da kapalı olmasını optimize eden bir işletim sistemi sıkıntıları çok hafifletecektir.