İnternet kullanıcılarının en büyük dertlerinden birisi de kota. İnternet özgürlükler diyarı diye düşünenlerin önüne bir duvar gibi çıkıveriyor.
Günümüzde dosya boyutlarının artmasıyla birlikte düşük kotalar film ve müzik indirenlerin karşısındaki en büyük engel. Elbette korsandan bahsetmiyoruz, yasal indirme olanakları ve online medya alışverişi gelişiyor. Online oyun satın alan, indiren kullanıcılar yasalara uygun davranmalarına karşın, kota aşım ücretleri ya da hızın düşürülmesi moralleri bozuyor.
Uzun vadede ne olacak? Dünya çapında konuşuyoruz; rekabet bu kotaları ortan kaldıracak mı? Yoksa internet servis sağlayıcılar anlaşıp kotaları belli bir seviyede tutacak mı?
Ne yazık ki araştırmacı ve analistler uzun vadede kotaların kalkmasını değil, sınırsız seçeneklerden daha yaygın hale gelmesini bekliyor. Ama çelişkili gelişmeler de var, tam tersini işaret eden...
Ucuz internet için kota
Kotalar iki türlü, küçük kota çok ucuza internet sunmak için hazırlanmış paketlerde var ve interneti e-posta ve sörf için kullananlara yönelik.
Geniş kotalar ya da sınırsız bağlantılar ise internetteki içerikten yoğun yararlananlar için; elbette fiyat farkı var.
Özellikle mobil internet altyapısının kısıtlamaları 3G türü internet bağlantılarında kotayı zorunlu kılıyor.
Japonya gibi ülkelerde bile gecenin ilerleyen saatlerinde artan video kullanımı bu tür bağlantıları zorlayabiliyor. Bu bağlantı hızlarının dünyanın en iyi bağlantıları arasında yer almasına karşı zaman zaman zorlanması da servis sağlayıcıların gözünü korkutuyor.
Sonuçta kısıtlı ama düzenli bir hizmet sunmak, sınırsız ama kesilme riski yüksek bir bağlantı sunmaktan daha iyi müşteri memnuniyetiyle sonuçlanıyor. En azından ISP'ler böyle düşünüyor.
Farklı kota seçenekleri
Yurtdışı ISP'ler 3-5 GB'ın ötesinde 50GB'a ulaşan kotalarla testler yapıyor. Amerika'da Time Warner Cable ve AT&T denemelere devam ediyor.
50GB'ın bile belirli bir kesim internet kullanıcısı için yeterli olmayacağı ortada. Üstelik kullanılmayan kotanın bir sonraki aya aktarılmadığı kampanyadalar tüketicilerin pek hoşuna gitmiyor. Tüketici arpası çöpe gitmiş gibi hissediyor.
ISP'ler "batarız" diyorlar ama donanım maliyetlerinin düşmesi bantgenişliği maliyetlerinin de düşmesi anlamına geliyor. Bu açıdan bakılırsa aslında karlılıklarını arttırırken ortaya maliyet engelini sürmeleri dürüstçe değil.
Bazı ISP'ler kotayı aşan GB başına 1-2 dolar ücret uygularken, Amazon'un S3 bulut bilgi işlem hizmeti GB başına 10 sent ücret alıyorsa ortada yanlış bir şeyler var demektir.
ISP'lerin kendi hizmetleri
Yurtdışında piyasa analizcilerinin vardığı bazı ilginç sonuçlar, kotalı internetin amacının farklı olduğunu iddia ediyor.
ISP'lerin amacının iTunes gibi müzik hizmetleri yerine, kota uygulamasına girmeyen kendi müzik, video vb hizmetlerinin tercih edilmesi olabileceği dile getiriliyor. Bu da uzun vadede haksız rekabet davalarının açılacağını gösteriyor. Apple gibi dev şirketler, kendi hizmetlerine kota uygulanırken, servis sağlayıcıların rakip hizmetlerine kota uygulanmamasını hazmetmeyecektir.
Dahası bulut bilgi işlemin yaygınlaşmasıyla birlikte bu alanda faaliyet gösteren Google, Microsoft gibi dünya devi şirketlerin gücü de, Amerika'daki servis sağlayıcıların bile üzerinde. İşte bu durum bir savaşın başlangıcı olabilir. ISP'ler de bunu görerek, kriz başlamadan kota uygulamalarında değişiklik yapabilirler.
Bu şirketlerden biri, kotayı 250GB'a çıkartan Comcast oldu ve şimdi diğer servis sağlayıcıların bu konuda ne yapacağı bekleniyor.