İpek Özdemir
Sonunda en sevdiğiniz film ev sinemasında izleyebileceksiniz. Ancak görüntü karanlık ve renkler bozuk. Bütün bunların sebebi artık değişme vakti gelmiş projektör lambası olabilir mi? Size bunu kolayca nasıl değiştirebileceğinizi göstereceğiz.
Güncel projektör lambalarının ömrü 2.500 ile 3.000 çalışma saati olarak tanımlanıyor. O zamana kadar da ışık gücünde yüzde 50 ye varan bir azalma oluyor. Kötü görüntü kalitesinin sebebinin gerçekten bir aşınmadan kaynaklanabileceği konusunda tam emin değilseniz makinenizin içindeki sayaç size yardımcı olacaktır. Bu sayaç artık lambanızın ömrünün tükendiğini doğruluyorsa hemen üretici firmadan veya satın aldığınız mağazadan yedek lamba sipariş edin. Fiyatlar yaklaşık olarak 200 ile 350 avro arasında değişiyor. Hala lambayı değiştirip değiştirmeme konusunda endişeli iseniz ışık akımını ölçmeyi de deneyebilirsiniz.
Projektörün ışık akımını ölçmek
Bunun için ihtiyacınız olan şey bir aydınlık ölçme aleti (yaklaşık 35 avro değerinde). Projektörünüzü duvarın projeksiyon alanı tam olarak kaplayacak şekilde yakınlaştırın. Tam kapasite ile ışık verdiğinden emin olun: yani tasarruf modu kapalı ve aydınlık yüzde 100 e ayarlanmış şekilde.
Windows-Programı "Paint" ile beyaz bir test resmi oluşturun. Bulunduğunuz odayı karartın ve aydınlık ölçme aleti ile duvarın üzerinde eşit dağılmış dokuz noktadaki aydınlanma derecelerini ölçün. Elde ettiğiniz değerlerin ortalamasını alın ve bunu projeksiyon alanı ile çarpın (En X Boy m² cinsinden)- bu size projektörünüzün ışık akımını Lümen lm cinsinden verir.
Bu değeri projektörünüzün özelliklerinin yazılı olduğu kitapçıkta verilen ışık gücü ile karşılaştırın. 100 lm ye kadarki farkı göz ardı edebilirsiniz. Ancak ölçtüğünüz değer kitapçıkta yazanın yarısından daha az ise lambanızın ömrü bitmiş demektir.
LCD-Projektör sahipleri projeksiyon resmini daha doğru kontrol etmelidirler: bulut şeklindeki renk bozukluklarından izler varsa küçük LCD-panellerinin artık kullanılamaz hale gelmiş demektir. Bu durumda lambanın değiştirilmesi dahi durumu kurtaramaz, artık yeni bir makine alma vakti gelmiştir.
Dikkat: Lamba bir patlama sonucu kullanılamaz hale geldiyse, değiştirme işleminden uzak dursanız iyi olur. Büyük ihtimalle diğer parçalar zarar görmüş ve yeni lamba da bu sebepten değiştirildiği anda bozulabilir.Bu gibi durumlarda en iyi yol üretici firmanın arıza bakım bölümünü aramak olacaktır.
Sessizce yaklaşan kararma
Günün birinde projektörün resmi bulanık görünüyormuş etkisi yaratır ve sarımsı bir hal alır. Makinenin alındığı gün bir referans fotoğrafı çekmiş olanlar, parlaklıktaki, renklerin zıtlığındaki ve netlikteki kayıpları kolayca karşılaştırabilirler.
Böyle bir fotoğrafı bulunmayanlar ise aydınlık ölçü sonuçlarına güvenmek durumundalar. Çoğunlukla resimdeki bu kalite eksikliğinin sebebi lambadır- değiştirilmesi gerekmektedir.
Lambanın güvenlik parçalarının sökülmesi
Yedek lambanız hemen değişim için hazır bulunsa da : Projektörünüzü kullandıktan sonra mutlaka soğumasını bekleyin; çünkü projektör çalışırken lamba oldukça fazla ısınır. Örneğimizdeki Acer-projektörde de olduğu gibi lambanın üzerini örten kapak herhangi bir alete ihtiyaç duyulmaksızın açılabilir. Sonrasında ise birkaç güvenlik vidasının sökülmesi gerekmektedir. Bunun için en uygun alet ise orta büyüklükteki bir yıldız tornavidadır.
Lambanın içinde bulunduğu ünitenin çıkarılması
Güvenlik vidalarının çıkarılmasının ardından tel askıyı yukarı doğru çekin. Gücünüzü parmak uçlarınızda dengeli olarak kullanın ve kontrollü bir şekilde lambayı içinde bulunduran üniteyi yukarıya çekin ve dışarı çıkarın. Bu esnada projektörün içerisinde bu ünite ile bağlantısı olabilecek kabloları da dikkatli bir şekilde çıkarın.
Lambanın içinde bulunduğu ünitenin değiştirilmesi
Bizim elimizdeki projektör lambası yüksek basınç lambası adı verilen türden. Bu çeşit lambalar bir taşıyıcı birime bağlıdırlar ve bir bütün halinde değiştirilirler. Bu birimi değiştirirken lambanın cam kısımlarına parmak izi oluşmamasına son derece dikkat etmeniz gerekir. Aksi takdirde parmak izindeki yağ lamba üzerinde fazla ısınıp lambaya zarar verebilir! Değiştirme işleminin ardından projektörünüz tekrar alıştığınız resim kalitesine geri dönecektir.