Çinli üreticilerin 'çakma' olarak adlandırdığımız, klon cep telefonları; çok yönlü Japon cep telefonları ve başkanlara layık Amerikan cep telefonları. Peki, bunlardan hangisi gezegen üzerindeki en havalı cep telefonlarını üretiyor? Yazımıza teşrif edin ve gezegende bulunan en görkemli cep telefonları ile büyülenin.
Cep telefonu piyasasında Avrupalı üreticilerin tekel olduğu dönem çoktan geride kaldı. Tam terinse; cep telefonu piyasası 3. dünya ülkelerinde ağırdan bir gelişme gösterse de, gelişmekte olan ülkelerde satışlarda tam bir patlama yaşanmakta.
Hindistan'ın cep telefonu piyasasının en hızlı büyüdüğü ülke olduğunu biliyor muydunuz? Peki, Çinli üreticilerin hangi cep telefonunu iPhone'a rakip olarak geliştirdiğini biliyor musunuz? Ya da Japonların neden hep Avrupalılardan daha küçük cep telefonları ürettiğini?
Eğer merak ediyorsanız, uluslar arası bu gezimize siz de davetlisiniz; buyurun.
ABD: Vasat ve internet maestroları arasında
Amerikan cep telefonu kullanıcıları iki grupta toplayabiliriz: Bir taraftan burası iPhone'nun anavatanı; diğer taraftan büyük bir çoğunluk vasat cep telefonları tercih etmekte.
Uzun yıllar boyunca Amerikan cep telefonu üreticileri vasat ve sıkıcı cep telefonları ürettiler. Amerikan cep telefonu servis sağlayıcıların (Sprint, AT&T, Verizon ve Quest) ağ altyapısında kullanılan basit ve cazibesiz cep telefonları, ABD'de eski pikap araçlara karşı duyulan düşkünlükte olduğu gibi, sorunsuz olmaları ve güvenilirliklerinden dolayı tercih ediliyordu. Amerikalı tüketicilerin bunu fark etmesi uzun sürmedi; sonuçta Amerikalı cep telefonu üreticisi Motorola 2008 yılında ABD pazarındaki liderliğini Nokia'ya kaptırdı. Şu anda ise dünya sıralamasında, Motorola, üreticiler arasında, 5. sıraya kadar düştü.
Kısa mesaj (SMS) olayı ABD'ye gecikmeli olarak ulaştı; ama ulaşmasıyla birlikte çok tutuldu. Kısa mesaj olayı ABD'de o derece tutuldu ki; Kaliforniya eyaletindeki otoyollara, sürüş esnasında kısa mesaj yazmayı yasaklayan, işaret tabelaları yol kenarlarına yerleştirildi. Kameralar konusunda da Amerikan cep telefonları zayıf bir karneye sahipler. Zaten Amerikalı cep telefonu kullanıcıları, Japon kullanıcılar gibi, cep telefonu ile fotoğraf çekmeye pek meraklı değiller. Amerikan cep telefonları ortalama 2 Mega piksel ile resim çekerken, bu seviye Avrupa'da demode olmuş durumda.
Mobil büro işlevinde Amerikan cep telefonları
Mobil olarak internete bağlanmak, Amerika'da oldukça tutuldu. Bunun bir nedeni de, veri iletim hızının HSDPA teknolojisi ile belirgin bir şekilde artması oldu. Özellikle internet özelliğine sahip cep telefonlarında; Amerikalı üreticiler, çok tutulan birkaç model üreterek, rakiplerine fark attılar. En çok tutulan modeller: Google cep telefonu G1, iPhone ve çeşitli Blackberry modelleri oldu. ABD'de gittikçe daha fazla popüler olan bir olgu ise mobil olarak televizyon izleme alışkanlığı. Amerikalı kullanıcılar bu özelliği şimdilik YouTube, Hulu ya da diğer medya portalları üzerinden kullanabiliyorlar.
Amerikalı üretici RIM'in Blackberry modelleri çok başarılı oldu. ABD'nin yeni Başkanı Obama bile Blackberry'sini o kadar sahiplenmiş olacak ki; gizli servisin güvenlik nedeniyle sakıncalı bulduğu Blackberry'sinden vazgeçemedi. Aslına bakarsanız Obama'nın sahip olduğu Blackberry 2500 Euro değerinde, yüksek güvenlikli, özel yapım bir modeldi. Dokunmatik ekranların Apple'ın iPhone modeli ile beraber piyasada yeni bir akım yaratmasına RIM markası kayıtsız kalmadı ve 2008'in ortasında ilk dokunmatik ekranlı cep telefonu Storm'u tanıttı. Bu modelde ekrana yapılan tıklamalar ile çeşitli komutlar anında yerine getiriliyordu; ayrıca ekran üzerinde kaydırma hareketleri ile scroll ve zum işlevleri yerine getirilebiliyordu.
PalmPre, iPhone'u tahtından indirebilecek bir model olarak piyasaya girmeye di. Palm markası bu model ile içinde bulunduğu krizden çıkma hesapları yapıyor. Bunun için bu aygıta birçok yenilikçi özellik entegre ettiler; en önemlilerimden bir, mesela yeni kullanıcı arayüzü webOS. PalmPre'yi ister dokunmatik ekranı üzerinden, ister sürgülü kapağın açılmasından sonra ortaya çıkan tuş takımı üzerinden yönetebiliyorsunuz.
Made in USA: Cep telefonlarında Hiphop modası
Amerika cep telefonu piyasası tabii ki ülkenin kendine has akım ve şartlarının etkisinde kalıyor. Uzun yıllar boyunca siyahî gençler arasında oldukça popüler olan Danger markalı Sidekick modeli ABD dışında diğer ülkelerde pek tutulmadı. En önemli özelliği ve aynı zamanda en büyük avantajı sahip olduğu, Q klavye işlevini de yerine getiren, büyük tuş takımı idi. Belki de Hiphop bestelerinin çoğu bu 'Hiptopların' üzerinde oluşturulmuştur. Bu arada T-Mobile, Quadband özelliğine sahip, serinin 8. Versiyonunda, model ismi olarak, kaykay starı Tony Hawk'ın ismini kullanıyor.
Japonya: Cep telefonu severlerin cenneti!
Dünya'daki hiçbir ülkede cep telefonları Japonya'daki gibi günlük hayatın içine bu kadar girmiş değil. Japonya'da sadece en havalı cep telefonları bulunmuyor; aynı zamanda yenilikçi teknolojilerin anavatanı da burası.
Japonya cep telefonu severlerin için rüyalarının ülkesi olmalı herhalde. Burada çeşitli şekillerde ve renklerde, farklı fonksiyonlara sahip modelleri görece uygun fiyatlara sahip olabiliyorsunuz. Yerli üretimin çoğu iç pazar için özel üretiliyor; çok az model Avrupa'ya ya da Amerika'ya ihraç ediliyor.
Japonya'nın en tanınmış cep telefonu üreticileri: NTT DoCoMo, KDDI ve Softbank'tır. Bu üreticiler, moda endüstrisine benzer şekilde, yıllık olarak hazırlanmış koleksiyonlarını piyasaya sunuyorlar. Genellikle Japon cep telefonları, Avrupalı ve Amerikalı cep telefonlarına göre, daha küçük boyutlara ve kumanda elemanlarına sahip oluyor. Ne de olsa Avrupalı ve Amerikalıların daha büyük burunları bulunuyor; burnu daha büyük olanın elleri de mutlaka daha büyüktür.
Uzun yıllar boyunca Japon cep telefonu piyasası küçük kızlar için ıvır zıvır ve çizgi filmlerden fıralmış cep telefonları ile doluydu; günümüzde ise Japonlar hatırı sayılır kalitede iş cep telefonları üretmeye başladılar. Artık Japon cep telefonları; genel olarak; daha modern, daha bir ciddi, renklerin ise bu özelliklerin yanında genellikle cırlak kaldığını söylemeliyiz. Bunu NEC markasının 2009 yılı N serisinde görebiliyoruz: Kumanda elemanlarının iyice aşağıya çekilmesi, mat renkler, belirgin ve köşeli tasarım. Yine de Japonya'da cep telefonlarında aranan eğlence unsuru, teknolojik özelliklerin önüne geçmiş durumda.
Cep'te TV keyfi
Nippon kenti TV özelliğine sahip cep telefonların anavatanı durumunda. Üst sınıfa ait neredeyse tüm cep telefonları televizyon alıcısına sahipler. Her gün daha fazla sayıda yerel televizyon istasyonu cep telefonu için özel klip ve kısa filmler üretiyorlar. Bu yeni aygıtlar, Japon halkının bir yerden yere giderken can sıkıntısını giderebileceği yeni oyuncağı olacak. Bu akım ile beraber başka bir akım da kendini hissettiriyor: Japonya'da sürgülü kapaklı cep telefonlarından çok, büyük dokunmatik ekranlı modeller ile karşılaşıyorsunuz. Bu cep telefonları 150 Euro civarında bir fiyata sahipler. Bu segmentin bir üyesi de NEC SH-01A. Bu cep telefonu 8 Mega piksel bir kameraya sahip; ayrıca, görüntülü konuşma için, ön tarafında ikinci bir kamerası bulunuyor. Diğer özellikleri ise: MP3 çalar, Quadband ve tabii ki televizyon özelliği. TV izlemek için aygıtın kapağını açıp ekranı 90 derece çeviriyorsunuz. 
Çılgın cep telefonları
Japonya'da sadece TV özellikli cep telefonları bulunmuyor; gerçekten de ipin ucunu kaçırmış modeller ile de karşılaşabiliyorsunuz. Hitachi markası bu yılın başında, 3 boyutlu görüntü verebilen dünyanın ilk cep telefonunu piyasaya sundu. Bu teknolojide klonlanmış ikinci görüntü ekranın hemen önünde, ikincil bir perde gibi, projekte edilmekte. Stereoskopik görüntüyü görebilmek için, 7,8 santimlik ekrana karşı, doğru pozisyondan bakmanız gerekiyor. Hitachi yetkililerine göre bu şekilde; kullanıcı ara yüzü, aynı zamanda oyunlar ve filmler de daha belirgin yansıtılmış oluyor.
Casio CA001 modeli de bu 'olağandışı' kategoride değerlendirilebilecek bir ürün. Çünkü bu aygıt diğer standart özelliklerinin yanında, piyano çalmayı öğretme özelliğine de sahip. iPhone'a benzer şekilde; kullanıcı, Multitouch teknolojisine sahip dokunmatik ekranın üzerinden müziğini icra edebiliyor. Bununla da kalmıyor; dokunmatik ekranın yanında diğer özellikleri: 5 Mega piksel kamera, 10 adet sözlük ve ansiklopedi, e-Wallet özelliği ve sürekli koşanlar için işlevsel birkaç fonksiyon. Koşarken kaç kalori yaktığınızı da hesapladığını söylemiş miydik?
Çin: Ucuz ve genellikle 'çakma'
Çin öyle bir ülke ki, burada patent ve telif hakkı kavramları özellikle pek ciddiye alınmıyor. Bu sadece basit bir ürün korsanlığı değil, daha fazlası da var...
Çin cep telefonlarını diğer cep telefonlardan ayıran belirgin bir özellik var: Tuhaf bir şekilde bu cep telefonlarını daha önceden gördüğünüzü hissettiriyorlar size. Henüz bu ülkede telif yasaları pek işlemediğinden; bazı durumlarda başka modeller arsızca kopyalanıp ucuz bir 'çakması' piyasaya sürülüyor. Bu ürün korsanlığına karşı Amerikalı ve Avrupalı üreticiler; Çin piyasası için özel , ucuz modeller üreterek; karşı durmaya çalışıyorlar.
Ürün korsanları gün gittikçe daha fazla güç kazanıyorlar. Bir yandan, bu komünist ülkede, yerli cep telefonu üreticilerin iç piyasada resmi olarak rakipleri bulunmuyor. Diğer taraftan ise bu 'çakma' modeller artık Çin dışındaki pazarları da tehdit etmeye başladı. Ne de olsa daha ucuzlar, orijinalleri gibi fonksiyonlara ve performansa sahipler.
'Çakma' sanatı
Çinli cep telefonları birçok Avrupa ülkesinde sadece internet mağazaları üzerinden satın alınabiliyor. 'Clonemobile', 'M8cool' ya da 'Topbrandsell' gibi markalar kendi 'çakma' modellerini, örnek alındıkları orijinallerine göre, yarı fiyatına satışa sunuyorlar. 'Çakmalar' görünüş olarak orijinallerine çok benziyorlar; ama iş yazılım, işçilik ve aksesuara gelince çuvallıyorlar.
Bu aralar Nokia 5800 XpressMusic'in 'çakmaları' oldukça revaçta. Mesela güzide! Nokla 5800'ü ele alalım; bu modelinin sahip olduğu özellikler şu şekilde: MP3 çalar, 4 GB'a kadar arttırılabilir 512 MB bellek, radyo, MP4 çalma, 2 adet oyun, alarm vesaire... Ama bu kadarla kalıyor. Orijinalinin sahip olduğu donanım zenginliğine ve kalitesine ulaşamıyorlar.
Bazen 'çakma' kardeşleri, orijinali daha piyasaya çıkmadan satışa sunulabiliyor. Bu durumda korsan üretici; modeli eline, yasal olmayan bir şekilde, geçirmiştir; dışını kopyalayıp, içini kendisine göre yeniden tasarlayıp üretmiştir. Bu duruma örnek olarak ,Nokia N97 modeli henüz piyasaya çıkmadan, piyasaya düşen Nokla N97'yi örnek verebiliriz. 
Popüler iPhone 'çakmaları'
Çok sevilen bir model olan iPhone'da bu 'çakma' vakasından nasibini alıyor. Çinli üretici Meizu M8 modelini üretiyor; her ne kadar dış görünüşü çok benzer olsa da, özelliklerine baktığınızda ise farklı olduğu anlaşılıyor. Bu iPhone 'çakması' Windows işletim sistemini kullanıyor ve 3 Mega piksel bir kameraya sahip. Uzun bir bekleyişin ardından, ürün nihayet 2008'in sonunda Çin piyasasına sunuldu. 8 GB hafızaya sahip versiyonu 270 Euro civarında, daha büyük hafızalı 16 GB versiyonu ise 350 Euro civarında satışa sunuldu.
Hindistan: Cep telefonun önlenemez yükselişi
1,1 Milyar insan yaşıyor Hindistan'da ve hepsi de illa ki cep telefonları olsun istiyor. Eminiz ki Hindistan'daki bu ilgiyi gören cep telefonu üreticilerinin ve servis sağlayıcılarının gözleri yaşarıyordur.
Hindistan'ın cep telefonu pazarı rekor bir hızda büyüyor. Geçen 2 ay içinde yerel servis sağlayıcıları 25 Milyon yeni abone edindi; bu görülmemiş bir artış. Bu durumda dünya sıralamasında, Hindistan Çin'i ikinci sıraya itiyor; çünkü Çinliler yıllık olarak ancak! 10,5 Milyon yeni abone sayısında kaldılar.
Hindistanlı cep telefonu kullanıcıları bu aralar, şiddetli bir şekilde devam eden fiyat rekabetinin nimetlerinden faydalanıyorlar. Yeni servis sağlayıcılar ucuz tarifeleri ile eski servis sağlayıcılara fiyat baskısı uyguluyorlar. 1,1 Milyar Hindistanlının üçte biri artık cep telefonu kullanıyor.
Pazar lideri Bharti Airtel, onu Reliance ve en büyük yabancı servis sağlayıcı olan Vodafone takip ediyor. Şu sıralar politik olarak UMTS lisansı üzerinde tartışmalar sürüyor. Haziran'daki seçimlere kadar bu konuda bir gelişme beklemiyoruz. Tabii ki servis sağlayıcılar kontörlü ve faturalı seçenekleri abonelerine sunuyorlar. Ayrıca Avrupa'dakine benzer bir şekilde hat ile beraber anlaşmalı cep telefonu satış seçenekleri ve tarife varyasyonları müşterilere sunuluyor.
Gevezeliğe sınırlama
Hindistanlılar telefon da konuşmaya o kadar çok meraklılar ki; Hindistan parlamentosu 'telefonda gevezeliğe karşı' yasa çıkarmak zorunda kaldı. Kendileri de cep telefonu sahibi çoğu Hintli, yüksek ses ile konuşan vatandaşlarından rahatsız oluyorlarmış. Bundan sonra artık tapınaklarda, okullarda ve cenaze törenlerinde cep telefonu ile konuşulamayacak.