Microsoft'un bundan 6-7 yıl öncesinde yapabildiklerini okuyunca siz de şaşıracaksınız. Bu Windows Vista'yla başlayan, Windows 7'yle süren ve sonra işin derinlerine inen bir yazı. Windows'ta ek özelliklerin ve görselliğin iki sürüm arasındaki değişimini okuyacaksınız...
Windows Vista'nın Ultimate sürümünün vaatlerinden biri merak uyandırmıştı. Özel ekstralar ve yine özel fırsatlar sunacak olan bu sürüm bu vaatleri sessizce unuttu. Evet bir miktar Vista Ultimate ekstrası çıktı, ama bu hayal edilen seviyeye hiçbir zaman ulaşamadı. Vista'nın sürümleri arasındaki özellik karmaşasına bir de bu eklenmişti. Vista sürümleri arasında tercih yapmak karışıktı çünkü bazı alt sürümlerde olan özellikler, üst sürümlerde olmayabiliyordu. Medya merkezi özelliğinin profesyonel kullanıcılara sunulmaması bunun en önemli örneği oluyor.
Öte yandan Windows 7 Ultimate sürümünü anlamak çok kolay: diğer sürümlerin bütün özelliklerine sahip. Adım adım alt sürümlere doğru özellikler azalıyor. Ultimate sürümünün çekici yanları BitLocker ile diskin tamamını şifreleyebilmek, VHD boot, DirectAccess ve çoklu dil desteği oluyor. Açık ve seçik bir şekilde ortada, sürpriz vaat etmiyor.
Vista'nın ekstralarını Win 7'ye taşımak
Windows 7 Ultimate'in, Professional sürümüne göre ekstraları büyük bir fark yaratmıyor. En azından ev kullanıcısı için durum böyle; Ultimate bütün özellikleri isteyenlere hitap ediyor. Microsoft'un ilk başlarda Ultimate'i sadece yeni PC'ler ile birlikte satmayı düşündüğü de söylenenler arasında.
Ama bunları bir kenara bırakırsak, Windows Vista Ultimate'ten Windows 7 Ultimate'e veya bir başka sürüme geçenlere hem iyi, hem de kötü bir haberimiz var.
Öncelikle Windows Vista kullanıcılarına ne yazık ki Windows 7 Ultimate sürümüne geçiş için süper uygun bir paket sunulmuyor. Bunun yerine Home Premium ve Professional sürümlere avantajlı geçiş imkanı sunuluyor. Ama ekstraları sevenleri esas üzecek olan, bunların Windows 7'ye taşınamaması.
Ekstralar neler? Windows 7'nin felsefesi ne?
Microsoft Tinker, Texas Hold'em Poker ve animasyonlu arka planlar yani DreamScenes Windows 7'de yok ve upgrade bile yapsanız Vista'dan Windows 7'ye aktarılamıyorlar.
Bunun sebebi de oldukça basit, bu tür ekstralar, basit ve temiz olmayı amaçlayan Windows 7'nin felsefesine aykırı. Windows 7, verimliliğe önem veren, boşa sistem kaynağı tüketmeyi sevmeyen bir işletim sistemi. Yani Windows Vista'nın şaşalı, gösterişli halinden bir hayli uzak. Windows 7 de elbette iyi görünüyor ama bu görünüş Vista'dan daha kibar, daha zarif ve haliyle daha sistem dostu.
Dreamscenes'e alışık olanlar, sarkıtlardan damlayan suları, oluşan dalgaları ve genel olarak enfes animasyonlu arka planları özleyecekler.
Peki bu özellikler gerçekten önemli miktarda sistem kaynağı tüketiyor mu?
Görselliğin performansa etkisi ne kadar?
Geliştiriciler vakitlerini Dreamscenes'i aktarmak ve test etmek yerine Windows 7'yi zayıflatmaya harcamışlar. Sonuçta ortaya daha uzun pil ömrü ve daha yüksek performans çıkmış.
Örnek vermek gerekirse 2.8GHz Core 2 Duo Lenovo Thinkpad T400'de hiçbir uygulama çalışmazken bile Vista yüzde 20 işlemci kullanıyor. Bunun yüzde 3'ü Desktop Windows Manager ve yüzde 12'si Explorer. Yani DreamScenes gereksiz yere işlemci gücü harcayarak pili kurutuyor.
Durum böyle olunca da Windows 7 takımının ne kadar haklı olduğu görülüyor. Microsoft başkan yardımcısı Bill Mirchell'in 2007'de verdiği "Kutudan çıkanla eşit değerde ekstralar çıkmaya devam edecek ve zaman içerisinde daha çok katma değer yaratacak" sözü de tarihe gömülüyor. Bu verilen sözler daha sonra Bill Veghte tarafından yapılan "Windows planlama ve geliştirilmesinde yeni yaklaşımımızın kapasitesi düzenli yayın planının dışında Windows özellikleri sunmaya yetmiyor" şeklindeki açıklamayla son bulmuştu.
Aurora ve Longhorn
Windows 7 duyurulduğunda Mitchell'in yerine geçen Mike Nash sorunun Windows Live'da sunulan özelliklerle ekstraların birbirine karıştırılmış olması olduğunu belirtmişti. Ufak tefek eğlenceli şeyler eklense de GroupShot fotoğraf düzeltme aracı gibi yenilikler hiçbir zaman yayınlanamadı.
Bu araçta yer alan özellikler daha sonra AutoCollage aracında kullanıldı. Aynı takım en azından birikimlerini taşımışlardı. Bu elemanlar daha sonra Office 2010 için de araç geliştirdiler.
Sonuçta kullanıcılar her yerde kart ve bulmaca oyunları bulabilirler. Bunlar bir işletim sisteminin önemli özellikleri değil. Esas mesele Longhorn'da söz verilen Aurora arayüzün gerçekleşmemesiydi. Bu arayüzde bulunan kompozisyon ve animasyon oldukça kaliteliydi. Aurora da orijinal Windows Presentation Foundation (Windows sunum temeli) sürümü olan Avalon üzerine kuruluydu. DreamScenes bunun ancak gölgesi olabilirdi.
Performans kaybetmeden daha iyi görsellik
Aurora'nın farkı pek çok animasyonu hiçbir performans kaybı olmadan çalıştırabilmesiydi. Bunu DirectX ve Direct3D kullanarak ve işlemci yerine ekran kartından, GPU'dan yararlanarak yapabiliyordu. XAML kullanan Aurora 2003'te sergilenmişti. Daha sonra 2004 yılındaki konferansta ise ortadan kaybolmuştu.
Gelişim sürecinin sonralarında orijinal Avalon kopartılıp çok daha zayıf bir grafik katman olarak yeniden yazılmıştı. Altında yatan mimari ve animasyon desteği ise çöpe gitmişti. Yani anlayacağınız DreamScenes'in ortadan kaybolması, Aurora'nın yitirilmesinin yanında hiçbir şey değil. Microsoft daha o günlerde GPU kullanarak, donanım özelliklerini zorlamadan ve daha iyi bir işlemciye gerek kalmadan muhteşem bir grafik arayüz sunabilecekken bunu neden rafa kaldırmış, işte bu bilinmiyor.