Aynı Anda Hem En Küçük, Hem de En Devasa Olan Beyaz Cüce Keşfedildi!
Bilim insanları, şimdiye kadarki en küçük olan ama aynı zamanda da en yüksek kütleye sahip beyaz cüceyi keşfettiklerini açıkladılar.
Uluslararası bir gökbilimci ekibi, şimdiye kadarki en
küçük ve en ağır beyaz cüceyi keşfetti. ZTF
J1901+1458 olarak adlandırılan yıldız kalıntısı, inanılmaz
bir manyetik alana ve hızlı dönüşe sahip olan, gerçekten sınırları
zorlayan bir cisim şeklinde tanımlanabilir.
Nature dergisinde bildirilene göre, beyaz cüce 2.140 kilometre yarıçapa ve Güneşimizin 1.327 katı kütleye sahip. Bu da böyle bir yıldız nesnesi için mümkün olan maksimum kütleye çok yakın olmasını sağlıyor. Bu kütle biraz daha yüksek olsa, beyaz cüce bir süpernovaya patlayacaktı ve beyaz cücelerin ilk etapta kendi üzerlerine yıkıcı bir şekilde çökecek kadar büyük olmadığı için süpernovaya dönüşemeyen yıldızların son ürünü olduğu düşünüldüğünde bu kaderin ironik olduğu söylenebilir.
Bu beyaz cüce aynı zamanda kendi ekseni etrafında 6 dakika 57 saniyede bir dönerek hızlı dönen gezegenlerden biri olarak karşımıza çıkıyor. Ancak bu dönüş hızı, her 5,3 dakikada bir dönüşü tamamlayarak gözlemlenen en hızlı dönen yıldız EPIC 228939929 kadar hızlı değil. Ayrıca ZTF J1901+145, Dünya'da oluşturabildiğimiz, yıkıcı olmayan en güçlü manyetik alanlardan birkaç yüz kat daha güçlü olan inanılmaz bir manyetik alana sahip.
Bu olağanüstü yıldız kalıntısı, beyaz cüceler ve daha fazlası hakkında bildiklerimizi önemli ölçüde değiştirebilir. Caltech'ten baş yazar Dr Ilaria Caiazzo, açıklamasında "patlamaya yetecek kadar büyük olmayan bu çok ilginç nesneyi yakaladık" dedi ve ekledi: "Bir beyaz cücenin ne kadar büyük olabileceğini gerçekten araştırıyoruz."
Olasılıklardan biri, beyaz cücelerin, büyük bir yıldızın çökmüş çekirdeği olan bir nötron yıldızına dönüşmek için patlayıcı bir olaydan geçmek zorunda olmamaları olabilir. Bu nesnelerin içinde meydana gelen karmaşık fizik olayları (kütle yeterince yüksek olduğunda) onları bir nötron yıldızına dönüştürmek için yeterli olabilir.
Caiazzo, "Bu oldukça spekülatif, ancak beyaz cücenin daha
fazla çökerek bir nötron yıldızına dönüşecek kadar büyük olması
mümkün. O kadar büyük ve yoğun ki, çekirdeğinde elektronlar,
nötron oluşturmak için çekirdeklerdeki protonlar tarafından
yakalanır. Elektronlardan gelen basınç, yerçekimi kuvvetine karşı
iterek yıldızı sağlam tuttuğundan, çekirdekten yeterince fazla sayı
da elektron çıkartıldığında çekirdek çöker" diyor.
Yeni bulunan beyaz cüce bizden sadece 130 ışık yılı uzaklıkta, yani galaktik açıdan bakıldığında Dünya'ya oldukça yakın. Aynı zamanda genç, yaşı 100 milyon yıldan daha az. Bu da son derece küçük ve ağır nesnelerin düşünülenden daha yaygın olabileceği ihtimalini öneriyor.
Yıldız kalıntısı, Caltech'in Palomar Gözlemevinde faaliyet gösteren Zwicky Geçiş Tesisi veya ZTF tarafından keşfedildi. Bunun gibi sınırları zorlayan daha birçok beyaz cüce yakında bulunabilir ve bilim adamları bu nesnelerin doğası hakkında önemli soruları yanıtlamaya başlayabilir.