ABD hükümeti, NVIDIA’nın Çin’e yalnızca yaptırımlara uygun H20 modeli değil, daha güçlü olan H200 çiplerini de satmasına izin verdi. Karar, Başkan Trump’ın Truth Social üzerinden yaptığı açıklamayla ortaya çıktı. Ticaret Bakanlığı da satışlardan yüzde 25 gümrük vergisi alınacağını doğruladı.
Trump, bu kararı Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’e ilettiğini ve olumlu bir yanıt aldığını belirtti. Bakanlık, benzer uygulamanın AMD, Intel ve diğer Amerikan firmaları için de geçerli olacağını ifade etti. Ancak ulusal güvenlik gerekçesiyle NVIDIA’nın en yeni Blackwell ve yakında çıkacak Rubin çipleri anlaşmaya dahil edilmiyor. Belirlenen vergi oranı, Beyaz Saray’ın geçtiğimiz ağustosta öngördüğü yüzde 15’in de üzerinde.
Pazar kaybı endişesi
ABD yönetimi, en güçlü çiplerin hâlâ yasaklı olmasını sürdürse de, Reuters’ın aktardığına göre NVIDIA’nın tamamen Çin pazarının dışında kalması durumunda işini Huawei’ye kaptırabileceği yönünde endişeler vardı. Satılacak H200 çiplerinin sayısı ya da hangi Çinli şirketlerin alım yapabileceği konusunda ise resmi bir açıklama yapılmadı.
NVIDIA yaptığı açıklamada, “Ticaret Bakanlığı tarafından onaylanacak ticari müşterilere H200 sunulması, Amerika’nın çıkarları açısından dengeli ve doğru bir adım” dedi.
Siyasi tepkiler ve güvenlik tartışması
Karar ABD içinde tartışmaları da beraberinde getirdi. Bazı Demokrat senatörler, bu adımı “muazzam bir ekonomik ve ulusal güvenlik hatası” olarak nitelendirirken, Çin’in askeri ve teknolojik kapasitesine katkı sağlayacağını savundu. Cumhuriyetçi Temsilci John Mollenaar ise daha sert bir açıklama yaparak, “NVIDIA şunu iyi bilmeli: Çin bu teknolojiyi kopyalayacak, kitlesel üretime geçecek ve NVIDIA’yı saf dışı bırakmaya çalışacaktır” dedi.
Kara borsa gerçeği
ABD, Blackwell B200 modelinin satışına kısıtlama getirmiş olsa da, önceki raporlara göre 1 milyar dolar değerindeki bu çipler ve diğer üst seviye NVIDIA ürünleri dolaylı yollarla Çin’e ulaştı. B200, H100 ve H200 gibi modeller, Çin’e özel olarak düzenlenen H20 çipinden çok daha üstün bir performans sunuyor. NVIDIA daha önce B200’ün bazı görevlerde H200’den yaklaşık on kat, H200’ün ise H20’den altı kat daha hızlı olduğunu belirtmişti.
Çin’in alternatif arayışı
Washington’ın onayı, Çin’in bu çipleri kesin olarak satın alacağı anlamına gelmiyor. Pekin yönetimi son dönemde yerel şirketlere ABD teknolojisini kullanmamaları yönünde telkinlerde bulunuyor. Bu alanda en güçlü Çinli rakip olan Huawei ise NVIDIA ve AMD ile rekabet edebilmek için üç yıllık iddialı bir plan açıklamış durumda.
Ancak birçok uzman, Huawei’nin son dönemde hızlı ilerlese de NVIDIA’nın hâlâ birkaç adım önde olduğunu belirtiyor. Çip analisti Richard Windsor’a göre Çinli şirketlerin mevcut üretim kapasitesi, NVIDIA’nın ileri seviye teknolojisinin oldukça gerisinde kalıyor.