Teknoloji milyarderi, CEO, girişimci, Verimlilik Bakanı: Elon Musk Aslında Kim?
Girişimleriyle sadece ABD’yi değil, tüm dünyayı değiştiren sansasyonel bir iş insanı olan Elon Musk, aslında kariyeri boyunca çok sayıda başarılı girişimin de mimarı olarak tanınıyor. Onun daha önce yaptığı işleri duyduğunuzda Musk hakkında ne kadar az şey bildiğinize şaşırabilirsiniz.
Elon Musk’ı anmak gerektiğinde ona uzay gemileri inşaa ettiği için Galaksiler Fatihi diyoruz ama Musk sadece galaksileri fethetmiyor. Aynı zamanda bir sosyal medya fenomeni, elektrikli otomobilleri dünyaya kabul ettiren bir mühendis, e-posta ile para gönderme teknolojisini dünyaya tanıtan bir girişimci, iflah olmaz bir kripto para spekülatörü, dünyayı kökünden değiştirmeye and içmiş X'in sahibi, insanları beyinlerine çip yerleştirerek cyborglara çevirmeye çalışan bir "Dr. Frenkestein", minyatür uydularla dünyanın en ıssız noktalarına bile internet bağlantısı sunan bir tür global GSM operatörü ve hatta dev tüneller kazarak yer altında otomobilleri tren gibi hareket ettiren bir müteahhit. Onu tanımlamaya sıfat yetiştiremiyoruz desek, hak verirsiniz.
Şimdi yeni bir şapka daha takmaya hazırlanıyor. Çünkü, 20 Ocak'ta Beyaz Saray'da koltuğa oturmaya hazırlanan Donald Trump iki ünlü teknoloji devi, Elon Musk ile Vivek Ramaswamy'i 'Devlet Verimlilik Kurumu' (Doge) başına getirdi.
Peki, Elon Musk bu noktaya nasıl geldi? Hangi eğitimleri aldı, hangi işleri yaptı ve bugün dünyanın en zengin iş adamlarından birine nasıl dönüştü? İşte Elon Musk'ın biyografisi...
Aslında Kanadalı bir ailenin çocuğu olarak 1971 yılında Güney Afrika’da doğan Musk, eğitim için önce Kanada ve sonra ABD’ye yerleşip üniversiteyi ABD’de bitirdi.
Video oyunu Blastar
Bu sırada, 20’li yaşlarının başında genç bir mühendis olarak bilgisayarlara merak saldı ve daha sonra Commodore 64’e dönüşecek olan, 1980’lerin popüler ev bilgisayarı VIC-20 için Basic dilinde Blastar isminde bir video oyunu yazdı. Bu oyunu da dönemin bilgisayar dergilerinden birine 500 dolara sattı. Dergi de muhtemelen oyunu okurlarına ücretsiz olarak dağıttı. Bu arada 1991 yılında 500 dolar büyük bir para olmasa bile, ikinci el tertemiz bir otomobil almak için yeterli miktarda bir paraydı. Ancak Musk’ın bu işten kazancı 500 dolardan çok daha büyük oldu, çünkü oyun yazarak öğrendiği yazılım disiplini ona bugünkü zenginliğinin kapılarını açtı.
Zip2
Birkaç yıl sonra 1995’te, Elon Musk kardeşi Kimbal Musk (fotoğraftaki) ve bir arkadaşları ile Global Link İnformation network isimli bir şirket kurdular. Bu şirket daha sonra Zip2 ismini aldı ve internette online olarak şehir rehberi yayınlamaya başladı. Hangi şehirde ne var, insanlar bu rehberi kullanarak iş bağlantıları kuruyor, otomobil tamircileri yedek parça siparişi veriyor, restoranlar yerel üreticilerden taze sebze meyve sipariş ediyordu. Kısacası Elon Musk ve kardeşi, o zamana kadar ansiklopedi boyutunda telefon rehberleri yayınlayan “sarı sayfalar”ın işlevini internete taşımışlardı.
Elon bu işte, yazılımı hazırlama sürecini üstlenmişti. Her gece, kardeşi Kimbal’ın ve diğer ortaklarının bağladığı iş anlaşmalarına göre, şehirlerdeki iş yeri reklamlarını güncelliyordu. İşini büyütmek ve müşteri bulmak isteyen iş yeri sahipleri de Musk’ın şirketine cuzi miktarlarla reklam veriyordu. Ancak bu iş modeli o kadar büyük bir potansiyel taşıyordu ki, sonunda ABD’nin teknoloji devi Compaq şirketi Zip2’yi 307 milyon dolar ödeyerek 1999’da satın aldı. Bu dev satı alma o kadar büyüktü ki, o zamana kadar hiçbir teknoloji startup’ını satın almak için bu kadar büyük para ödenmemiş olabilirdi. Tabi şunu da unutmamak lazım. 2000 yılında patlayan dot.com balonundan önce gerçekleşen bu satın alma sırasında, dev şirketler bu minik teknoloji startuplarının yakın gelecekte milyarlarca dolarlık değere ulaşacağını düşünüyordu. Aslında haksız da sayılmazlardı.
307 milyon dolarlık satıştan büyük pasta dilimini Musk’ın abisi alırken, Musk şirketteki yüzde 7’lik hissesine karşılık sadece 22 milyon dolar kazandı. Ancak bu bile dev bir servet anlamına geliyordu. (Shutterstock)
Paypal
Musk, 22 milyon dolarla emekli olmayı hiç düşünmedi ve kazandığı paranın 12 milyon dolarını, 1999 yılında X.com isminde bir “online banka” kurmak için harcadı. Evet, görüldüğü üzere 25 yıl önce bile Musk, X ismine kafayı takmıştı. Dostları ona bu ismi kullanmaması konusunda baskı yapmasına rağmen, X.com isminde değişiklik yapmadı. Çünkü X ismi o dönem internette pornografik siteler için kullanılan bir semboldü. Musk’ın arkadaşları bu ismin pronografi sitesiyle karıştırılabileceğinden endişe ediyordu. Ancak Musk yoluna devam etti ve 200 bin kullanıcıya ulaştı.
Teknik olarak kurduğu yapı, insanların e-posta adresleri üzerinden birbine para göndermesini ve bunun banka hesaplarına transfer olmasını sağlamaktı. Bu sistem size yabancı gelmeyebilir, zira Paypal ile aynı mekanizma olduğunu fark etmiş olmalısınız. Haklısınız çünkü X.com aslında PayPal’in öncüsüydü. (Shutterstock)