Hızlı şarj telefon piline zarar veriyor mu?
40 telefon üzerinde iki yıl süren devasa bir deney, kullanıcıların yıllardır tartıştığı soruyu kesin olarak yanıtladı. iPhone ve Android cihazlarda yapılan 500 şarj döngüsü sonrası elde edilen veriler, hızlı şarjın pil sağlığına zarar verip vermediğini ortaya koyuyor.
Akıllı telefon kullanıcılarının en çok merak ettiği ve sürekli tartıştığı sorulardan biri nihayet yanıtını buldu: Hızlı şarj, telefonumun pil sağlığına zarar veriyor mu?
HTX Studio adlı bir YouTube kanalı, bu sorunun cevabını bulmak için iki yıl süren devasa bir teste imza attı ve sonuçları geçtiğimiz günlerde yayınladı. 40 farklı telefon satın alınarak gerçekleştirilen bu kapsamlı deneyler, sadece hızlı şarjın etkilerini değil, aynı zamanda pili ne zaman değiştirmemiz gerektiği gibi önemli soruları da aydınlattı.
Standart incelemelerin veya kısa süreli testlerin cevaplayamadığı bu sorular, aynı otomasyon prosedürleri kullanılarak yapılan uzun soluklu şarj ve deşarj döngüleriyle detaylıca incelendi.
Hızlı şarj mı, yavaş şarj mı? Sonuçlar şaşırtıyor
Deney için altı iPhone 12 ve altı iQOO 7 telefon kullanıldı. Her model, hızlı şarj ve yavaş şarj gruplarına ayrıldı. Otomatik bir uygulama, telefonları %100'den %5'e kadar deşarj etti, bu da otomatik şarjı tetikledi. Pil %100'e ulaştığında şarj durdu ve döngü yeniden başladı. Aynı deney, telefonlar %30 ile %80 arasında şarj ve deşarj edildiğinde de uygulandı.
167 gün ve 500 döngünün, yani yaklaşık 1.5 yıllık tipik kullanımın ardından elde edilen sonuçlar netti: Hızlı şarj (iPhone'da 20W, iQOO'da 120W) ile yavaş şarj arasında pil sağlığı açısından önemli bir fark oluşmadı.
Elde edilen verilere göre, 500 döngü sonunda iPhone 12 yavaş şarj ile %11.8, hızlı şarj ile ise %12.3 pil kapasitesi kaybetti. iQOO modelinde ise yavaş şarjda %8.8 kayıp yaşanırken, hızlı şarjda kayıp tam tersine daha az çıkarak %8.5 oldu.
Sonuçlar, pil sağlığı üzerindeki etkinin şaşırtıcı derecede düşük olduğunu gösterdi. Hatta iQOO modelinde hızlı şarjın performansı yavaş şarjdan biraz daha iyydi. Ayrıca, pili %30'da şarja takıp %80'de bırakmanın, %5'ten %100'e şarj etmekten daha az yıpratıcı olduğu gözlemlendi, ancak aradaki fark yine de göz ardı edilebilir seviyede kaldı.
Pil sağlığı ne zaman performansı etkiliyor?
Peki, telefonu %100 şarjda bırakmak zararlı mı? Araştırmacılar, bir hafta boyunca %1, %50 ve %100 (prize takılı) seviyelerde bekletilen iPhone 12'lerde ölçülebilir bir kapasite kaybı göremedi. Bu, pil yaşlanmasının uzun vadeli bir süreç olduğunu ve kısa süreler için telefonu %100'de bırakmanın pile zarar vermeyeceğini işaret ediyor.
Ancak yüzlerce döngü sonunda pil sağlığı kaçınılmaz olarak düşüyor ve bu düşüş performansı belirli bir eşikten sonra etkiliyor. Deneyler, pil sağlığı %85'in altına düşene kadar telefon performansının belirgin şekilde etkilenmediğini ortaya koydu. Pil sağlığı %85'in altına indiğinde, kısıtlama %5 pil seviyesi yerine %11 pil seviyesinde devreye girmeye başlıyor.
Pil sağlığı %79'un altına düştüğünde ise hem pil ömrü belirgin şekilde kısalıyor hem de daha erken devreye giren kısıtlama performansı düşürüyor. Bu iki faktör bir araya geldiğinde, hem pil ömrünü hem de sürdürülebilir performansı geri kazanmak için pil değişimini düşünmek mantıklı hale geliyor.