Norveç, ülkenin batı kıyısında yer alan Rogfast projesiyle dünyanın en derin ve en uzun deniz altı karayolu tünelini inşa ediyor. Yaklaşık 27,3 kilometre uzunluğunda ve deniz seviyesinden 392 metre derinlikte olacak bu tünel, tamamlandığında mevcut dünya rekorlarını geride bırakacak.
Temel olarak bu proje, Norveç'in önemli şehirleri Bergen ve Stavanger arasındaki ulaşım süresini kısaltmayı ve feribot ihtiyacını ortadan kaldırmayı planlıyor. Rogfast, seyahat süresini yaklaşık 40 dakika azaltacak ve her biri iki şeritli iki ayrı tüp yapıdan oluşacak. Bu tünel, Norveç’in feribotları tünel ve köprülerle tamamen kaldırmayı planladığı daha büyük E39 sahil otoyolu yenileme projesinin de kilit bir parçası olarak öne çıkıyor.
Uluslararası inşaat firması Skanska’nın proje yöneticisi Anne Brit Moen, tünelin Norveç’in batı kıyısındaki bağlantıyı hızlandırarak bölge için ekonomik ve ulaşım açısından önemli bir iyileşme sağlayacağını belirtiyor.
Maliyet, hassasiyet ve zorluklar
2018’de başlayan Rogfast projesi, maliyet aşımları nedeniyle bir süre duraksasa da, 2021’de yeniden hız kazandı ve 2033 yılına kadar tamamlanması hedefleniyor. Projenin tahmini maliyetinin 25 milyar Norveç Kronu (yaklaşık 2,4 milyar ABD Doları) seviyesinde olması bekleniyor.
Rogfast’ın inşası, mühendislik açısından da büyük zorluklar içeriyor. Tüneli iki uçtan kazarak ortada buluşmayı hedefleyen inşaat ekipleri, sadece 5 santimetre gibi dar bir hata payıyla çalışıyor. Bu yüksek hassasiyeti sağlamak için, tünelin dijital bir ikizini oluşturarak inşaat planlarıyla hataları karşılaştırmalarına olanak tanıyan dönen lazer tarayıcılar gibi son teknoloji ekipmanlar kullanılıyor.
İnşaat sırasında tuzlu su sızıntıları ve araçlardan kaynaklanan hava kirliliği gibi sorunlarla karşılaşıldı. Kirlilik sorununu çözmek için, jet pervaneleriyle çalışan karmaşık bir havalandırma sistemi tasarlanıyor.
Norveç’in yenilikçilik anlayışı sadece deniz altı projeleriyle sınırlı değil. Bergen şehri de çöpleri vakumlu borularla emerek, çöp kamyonu ihtiyacını azaltıp dizel emisyonlarını yüzde 90’a kadar düşüren bir sistem kurmuştu.
Rogfast’ın tamamlanması, feribotla ilgili meslekler için bir sorun yaratsa da, yeni karayolu hattının yerel ekonomi, deniz ürünleri endüstrisi, eğitim ve kamu hizmetleri üzerinde olumlu bir etki yaratması kaçınılmaz. Proje, diğer yoğun şehirler ve kıyı şeritleri için de su altı otoyolları inşa etme konusunda ilham verebilir.