1965 Yılında, Koronavirüsü İlk Kez Bulan İsim: Dr. June Almeida

Bize, koronavirüsten ilk kez 55 yıl önce bahseden efsane ismin kim olduğunu biliyor musunuz? Dr. June Almeida ve hikayesi, içeride...

Koronavirüsü ilk o buldu

Yeni Koronavirüs SARS-CoV-2'nin Çin'in dışına yayılmaya başlaması ile beraber, Korona virüsleri hakkında bilgi edinme isteği 2020'nin başından beri dramatik bir yükseliş gösterdi. Her ne kadar COVID-19 salgını bu virüs ailesini kamunun ilgi odağı haline getirmiş olsa da, bilim insanları yarım asrı aşkın bir süredir bu virüsleri çalışmaktaydı. Bu virüs ailesinin 1960'larda tanımlanmasında en önemli role sahip olan kişi de, Dr. June Almeida'ydı.

1930 yılında Glasgow, İskoçya'da doğan Dr. Almeida, 16 yaşındayken üniversiteye gitmek için kaynak bulamamasından dolayı okulu terk etti. Yine de Histopatoloji (doku hastalıklarının teşhisi ve araştırılması) alanında Glasgow Infirmary'de (küçük hastane - klinik) teknisyen olarak çalışmaya başladı ve daha sonra Londra'da St. Bartholomew's Hastanesi'ne geçti. Bir sanatçı ile evlenmesinin ardından Dr. Almeida Kanada'ya göç etti ve orada, şans eseri, Toronto'daki Ontario Kanser Enstitüsü bir elektron mikroskopi teknisyeni arıyordu.

İngiltere'deki akademik problemlerin bulunmadığı Kanada'da Dr. Almeida viral yapılar ile ilgili oldukça etkileyici birkaç bilimsel yayımın ortak yazarlığını yaptı. Yeteneği ve hevesi St Thomas's Hastanesi tıp okulunda mikrobiyoloji başkanı olan Profesör Anthony P Waterson'ın dikkatini çekti ve Toronto'yu ziyareti sırasında, 1964 yılında Londra'da ona katılmasını istedi. Bu teklifi kabul eden Dr. Almeida, Birleşik Krallık'ta büyük başarılara imza attı ve yayım serisi ile DSc (Bilim Doktoru) unvanını alması uygun görüldü.

Dr. Almeida'nın belki de en büyük bilimsel mirası, immüno-elektron mikroskopi (IEM) adı verilen orijinal tekniği virüslerin görüntülenmesinde kullanımına öncülük etmesiydi. Dr. Almeida virüsleri, virüslerin çevresinde toplandığı, hayvanlarda yetiştirilen veya insanlardan alınan belirli antikorlarla birleştirdi.

Bu tekniği kullanarak rubella (kızamıkçık) virüsünün ilk görüntülerini yakalamanın yanı sıra, Dr. Almeida yöntemin bir uyarlamasını kullanarak da Nezle Araştırma Ünitesi direktörü Dr. Davik Tyrrell ile beraber ilk kez bir Korona virüsün görüntüsünü yakaladı.

Dr. Tyrrell, gönüllülerden alınan örnekleri inceliyordu ve nezle ile ilgili olan pek çok virüsün yetiştirilmesinin mümkün olmasına rağmen, bazılarının rutin hücre yapısı içerisinde yetiştirilemediğini fark etti. Özellikle dikkat çeken Surrey'deki bir yatılı okulda "1960 yılında tipik nezle olan bir erkek çocuktan" alınan B814 olarak adlandırılan örnek, hiçbir bilinen virüs türüne benzemiyordu. Dr. Tyrrell, 1965 yılında yayınladığı makale ile ilk şüphelerine rağmen B814 türünün insan solunum yollarındaki diğer hiçbir virüs ile ilgili olmadığına karar verdiklerini belirtiyordu.

1965 Yılında, Koronavirüsü İlk Kez Bulan İsim: Dr. June Almeida
Dr. June Almeida

Dr. Tyrrell'in yanı sıra, Dr. Almeida da bu gizemli virüsü özellikle geliştirilen organ kültürlerinde görüntüledi ve söylenene göre örnekleri "influenza virüsleri gibi ama tam olarak aynı değil" olarak tanımlamaktaydı. Belirgin "taç-benzeri" görüntüleri, daha önce fare hepatiti ve tavukların bulaşıcı bronşitini inceleyen Dr. Almeida için tanıdıktı.

Ancak bu makale, görüntülerin sadece "influenza parçacıklarının kötü görüntüleri" olduğunu söyleyen hakemler tarafından reddedildi ve 1967'de görüntüler yayımlandı. Bir yıl sonra, diğer yedi virolog ile beraber Dr. Almeida, Nature'a bir makale yazdı ve bulgularını belirterek, yeni virüs ailesi için "Korona virüs" adını önerdi. Bu isim, Dr. Almeida'nın ilk olarak gözlemlediği "taç-benzeri" (Latince corona) görüntüyü temel alıyordu.

Dr. Almeida'nın eksi akıl hocası Profesör Hugh Pennington'ın The Scotland Herald'a şunları söylüyor: "O'nun öncü çalışmaları olmadan, şu andaki Korona virüsü salgını ile başa çıkarken her şey çok daha yavaş ilerleyecekti. O'nun çalışması virüsü anlamamızı hızlandırdı. O bir öncüydü. Örneğin Çinliler virüsü tanımlamak için O'nun (Almeida'nın) teknolojisini kullandılar. Kültüre bakarken O'nun yaptığını tekrar ettiler. June'un yaptığı günümüz ile çok ilgili. Yöntemleri halen kullanılıyor ve şu andaki salgın sırasında yardımcı oluyor."

Dr. Almeida, 2007 yılında hayatını kaybetmeden önce virüsleri görüntülemeye ve diğerlerine de bunun nasıl yapılacağını öğretmeye devam etti. 1979 yılında Dünya Sağlık Örgütü (WHO) için "Hızlı Laboratuvar Viral Teşhisler için Kılavuz" adlı bir belgenin ortak yazarlığını yaptı. Emekli olması ve yetkili bir yoga öğretmeni ve antik tüccarı olmasından sonra bile Almeida'nın elektron mikroskopisine ilgisi, danışman rolünde geri dönmesine sebep oldu ve bu rolü ile de HIV virüsünün ilk yüksek kalite görüntülerinin alınmasına yardımcı oldu.

Okuyucu Yorumları