ABD ve Avrupa'da uzun yıllardır gündemde olan 'alkol kilidi' Türkiye'de de yakında daha sık konuşulacak. Çünkü Resmi Gazete'de yayımlanan kararla birlikte 'imal edilecek araçların yüksek güvenlik ve düşük emisyon seviyesinde olması ve kara yollarındaki can ve mal güvenliğinin artırılması ile daha çevreci araçların kullanımının sağlanması' amacını taşıdığı belirtilen yeni nesil güvenlik sistemlerine ilişkin düzenleme yapıldı.
Açıklamaya göre Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanan çalışmalarla, otomotiv sanayisinin uluslararası pazara entegrasyonu, piyasaya arz edilecek araçların yüksek güvenlik ve düşük emisyon seviyesinde olması ve kara yollarındaki can ve mal güvenliğinin artırılması; daha çevreci araçlar hedeflendi.
NE ZAMAN ZORUNLU OLUYOR?
Düzenlemede "Araçlarda Acil Durum Şeritte Tutma Sistemi, Alkol Kilidi Kurulum Ön Hazırlığı, Sürücü Dalgınlık ve Dikkat Uyarı Sistemi zorunluluğuna" ilişkin mevzuat kapsamında M1 (Otomobil), M2 (Minibüs), M3 (Otobüs), N1 (Hafif ticari), N2 (Kamyonet), N3 (Kamyon) kategorilerine göre yürürlüğe gireceği tarihler belirlendi. Buna göre tarih AB ile eş zamanlı olarak yeni imal edilecek araç, aksam veya ayrı teknik üniteler için 7 Temmuz 2024 olarak belirlendi.
Uygulama tarihleri itibarıyla yeni imal edilecek ilgili kategorideki araçlarda belirtilen sistemler için zorunluluk getiriliyor.
ALKOL KİLİDİ NEDİR?
Alkol kilidi kurulum ön hazırlığı yönetmeliği Avrupa Resmi Gazetesi’nde 30.07.2021 tarihinde yayımlanmıştı. Peki, bu düzenlemede geçen alkol kilidi ne anlama geliyor?
Amerikan CDS alkol kilidini şöyle tanımlıyor: "Alkol kilidi, sürücü önceden belirlenmiş bir seviyeden daha düşük bir BAC'ye (kandaki alkol oranını belirleyen ölçüm birim) sahip bir nefes örneği vermedikçe bir aracın çalışmasını engeller"
ABD'deki kullanımda alkollü araç kullanan sürücüler için bir tür denetimli serbestlik koşulu olarak kullanılmıştır.
CDS alkol kilidi konusunda şöyle devam ediyor: Kilitler, bir aracın alkollü sürücüler tarafından değil, alkollü olmayan sürücüler tarafından çalıştırılmasına izin vermede oldukça etkilidir. Çalıştırma sonrası yeniden test, sürücünün sürüş sırasında ayık kalmasını gerektirir. Bir veri kaydedici, her testte sürücünün BAC'sini kaydeder ve denetimli serbestlik görevlileri tarafından alkollüyken ve araç kullanma davranışını izlemek için de kullanılabilir.
ALKOL KİLİDİNİN TARİHÇESİ
İlk alkol kilidi 1969'da geliştirildi. Alkol algılama cihazlarıyla kilitler 1980'lerde standart hale geldi. ABD'de bazı eyaletler 1980'lerin ortalarında pilot programlar uyguladılar. California, alkol kilidinin kullanımına izin veren ilk yasayı çıkaran eyalet oldu.
VOLVO'DAN ALKOL KİLİDİ TANIMI
Volvo'nun internet sitesinde alkol kilidinin kullanımıyla ilgili şu bilgiler verilir: Alkol kilidinin fonksiyonu aracın alkolün etkisi altında bulunan kişiler tarafından sürülmesini engellemektir. Motorun çalıştırılabilmesi için sürücünün alkol etkisinde olmadığını teyit eden bir nefes testini geçmesi gerekir. Alkol kilidi kalibrasyonu her bir pazarın yasal sürüş sınır değerine uygun şekilde yapılır.
ALKOL KİLİDİ NASIL ÇALIŞIR?
Bugün teknolojinin gelişmesiyle beraber (üfleyerek, sensörle vb) farklı yöntemlerle çalışan alkol kilitleri bulunuyor ancak genel mantık aynı: Alkollü sürücünün aracı çalıştıramaması.
Peki, ya aracı alkolsüz biri çalıştırır ve alkollü sürücü direksiyona geçerse? Bugünkü pek çok alkol kilidi cihazı araç çalıştırıldıktan sonra seyahat boyunca ölçüme devam edebiliyor.
ABD'deki uygulamalarda bazı cihazlarda belirli bir bekleme süresinden sonra hatalı ölçüm riskine karşı yeni bir teste izin veriliyor. Bazı cihazların da yeniden test limiti var.
Uygulamada hangi teknolojinin nasıl çalışacağı kısmı ise henüz net olarak açıklanmış değil.
BU İÇERİKLER DE İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR