Çoğu kişi biyolojik yaşı umursamazken, Steve Horvath herkesten çok daha önce biyolojik yaşı nasıl hesaplayacağını buldu. 2011 yılında, o zamanlar UCLA’da genetik profesörü olan Horvath, tükürüğümüzün içine hapsolmuş kimyasalların insan sağlığını ve düşüşünü yakından takip edebildiğini gösteren öncü bir araştırma yayınladı.
Horvath, Business Insider ile yaptığı görüşmede “O zamanlar bir bardağa tükürüp yaşınızı ölçmeniz çok ilginç bir bulguydu” dedi ve ekledi: “Büyük ölçüde göz ardı edildi.”
On yıldan fazla bir süre sonra, biyolojik yaşınızı Horvath’ın keşfine dayanan tükürük veya kan analizleriyle ölçmeyi vaat eden çok sayıda uzun ömürlü şirket bulunuyor. Horvath, “Bunu görmek güzel” diyor ve devam ediyor: “Fakat aşırı hevesli insanların bir şeyler teklif etme tehlikesi de var ve bilim henüz gerekli noktaya ulaşmadı. Bu beni çok geriyor.”
Biyolojik yaş tespit kitleri nasıl çalışıyor?
Test kitleri artık yüzlerce dolara mal oluyor ve tükürüğünüzden, yanak hücrelerinizden, kanınızdan veya idrarınızdan DNA alınmasını gerektiriyor. Bu testlerin tamamı, DNA’daki zamanla değişen ve genetiğimiz ve yaşam tarzımız gibi hem çevresel hem de biyolojik etkilere yanıt olarak değişen kimyasal imzaları ölçerek çalışıyor. Temel olarak, bu testler ne kadar hızlı ya da yavaş yaşlandığımızı ölçüyor.
Ancak şu anda uzun ömürlülük girişimi Altos Labs’ta baş araştırmacı olarak çalışan Horvath, tüketicilerin şimdilik tüm bu gösterişli DNA tabanlı biyolojik yaş tahminlerini çok ciddiye almamaları gerektiğini söylüyor. Horvath, “Tüketiciye söylemek istediğim en önemli şey şu: bunu yalnızca mizah anlayışınız varsa yapın. İnsanlar bu konuda rahat olmalı” diyor.
Bu arada, biyolojik yaş testi bir kişinin sağlığın tam olarak göstermez. Dikkate alınması gereken kan basıncı, kilo, kolesterol ve kan şekeri gibi başka anlamlı göstergeler de vardır.
GrimAge saati
Horvath, GrimAge saati olarak adlandırdığı altın standardın, bugüne kadarki “ölüm riski için en iyi tahmincimiz” olduğunu söylüyor. GrimAge testi, yaşlanma hızımızı kabaca belirlemek için DNA’mızın 1.030 farklı harfindeki kimyasal değişiklikleri ölçüyor. Ancak Horvath, GrimAge’in bile bir ölüm hesaplayıcısı olarak kullanılmaması gerektiği konusunda uyarıyor.
Biyolojik yaş testleri, sağlığınızın bugün yaşadığınız yıllara göre nasıl biriktiğini ölçer ve bu nedenle, onlarca yıl sonra gelecekteki sağlığınızın nasıl olacağını doğru bir şekilde tahmin edemez. Şimdilik bu testler klinik olarak çok anlamlı değil. Ancak Horvath, doktorların bir gün hastalarına biyolojik yaş testi yaptırabileceklerini ve daha sonra yaşlanmayı geciktirici haplar veya henüz icat edilmemiş başka müdahaleler önererek yaşam süresini uzatmaya ve biyolojik yaşı azaltmaya yardımcı olabileceklerini umuyor. Horvath, “Çeşitli nedenlerden dolayı henüz bu noktaya ulaşmadık ve en önemlisi; elimizde bir hap yok” diyor.
Ancak yaşlanmayı gerçekten yavaşlatan bazı yaşam biçimleri ve önerileri var ve Horvath dört tavsiyede bulunuyor. Öncelikle Horvath, sağlıklarını ve ömürlerini uzatmayı uman insanların, bilimin insan yaşlanmasını yavaşlattığını zaten gösterdiği basit, kanıta dayalı şeylere odaklanmaları gerektiğini söylüyor. Bir kişinin biyolojik yaşının ilerleyişini ölçülebilir şekilde azaltabilen bunlar; sigara içmemek, sebze tüketimini artırmak, egzersiz yapmak ve kronik inflamasyonu azaltmak (sonunda kanser ve kalp hastalığı gibi sorunlara yol açabilir) olarak listeleniyor.
HORVATH'IN BİLİME DAYALI 4 ÖNERİSİ
Horvath, sağlıklarını iyileştirip ve ömürlerini uzatmayı uman insanların, bilimin insan yaşlanmasını yavaşlattığını zaten gösterdiği basit, kanıta dayalı şeylere odaklanmaları gerektiğini söylüyor. Bu eylemler, bir kişinin biyolojik yaşını ölçülebilir şekilde azaltabilir ve şunları içerir:
-
Sigara içmemek
-
Sebze alımını artırmak
-
Egzersiz
-
Kronik inflamasyonu azaltmak (Çünkü sonunda kanser ve kalp hastalığı gibi sorunlara yol açabilir).
Horvath, “Sağlıklı bir yaşam tarzı hakkında bildiğiniz her şey, bu biyobelirteçleri etkiliyor gibi görünüyor” diyor ve en yakın arkadaşlarına paralarını pahalı DNA testlerine harcamamalarını tavsiye ediyor: “Sadece sigara içmeyin, egzersiz yapın, sebzelerinizi yiyin.”
Kişisel olarak keşfettiği üzere (40 yaşına geldiğinde yaptığı gibi), biyolojik yaşınızı iyileştirmenin en hızlı yollarından biri sigarayı bırakmaktır. Ayrıca eskisinden daha az şeker ve çikolata yiyor ve “sağlığına düşkün” diyetine bağlı kalıyor.
Kendi saatini bir gösterge olarak kullanarak, bu değişikliklerin biyolojik yaşının zamanla azaldığını söylüyor ve “bende etkisi oldu” diyor.