SpaceX’in Güney Teksas’ta gerçekleştirdiği test uçuşlarının çevresel etkileri Meksika’nın tepkisini çekti. Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum, sınırın hemen kuzeyinde yaşanan roket patlamaları ve enkaz saçılması nedeniyle çevre kirliliği endişesi taşıdıklarını belirtti. Hükümetin, şirketin olası uluslararası yasa ihlalleri nedeniyle hukuki süreç başlatmayı incelediği açıklandı.
Sheinbaum, düzenlediği basın toplantısında yaptığı açıklamada, “Gerçekten de bir kirlilik söz konusu” ifadelerini kullanarak, olayların yalnızca teknik birer aksaklık olmadığını, bölgesel çevre güvenliği açısından da değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
Tepkilerin merkezinde SpaceX’in Starbase adlı tesisinde geçtiğimiz hafta yaşanan patlama yer alıyor. Statik ateşleme testi öncesi yapılan hazırlıklar sırasında Starship roketlerinden biri büyük bir gürültüyle infilak etti. Olayda can kaybı yaşanmadı ancak çevreye saçılan parçalar nedeniyle bölgede güvenlik önlemleri artırıldı ve halka geçici olarak uzak durma çağrısı yapıldı.
Starbase tesisi, Teksas’ın güney ucunda, Meksika sınırına oldukça yakın bir konumda bulunuyor. En yakın Meksika yerleşimi olan Matamoros kasabası sadece 13 kilometre uzaklıkta. Bu mesafe, yaşanan kazaların uluslararası boyut kazanmasına neden oluyor.
Tek seferlik bir sorun değil
Son patlama, Starship roketlerinin yaşadığı teknik sorunların en yenisi. Sadece son altı ay içinde yaşanan diğer olaylar da dikkat çekici. Ocak ayında yedinci test uçuşunu gerçekleştiren bir Starship, beklenmedik titreşimler nedeniyle oluşan bir itici gaz sızıntısı ve yangın sonucu parçalanarak Karayipler’e kadar uzanan bir alana enkaz saçtı. Mart ayında, motor donanımındaki bir arıza nedeniyle bir uçuş havada kesildi ve roket infilak etti. Mayıs ayında ise yeniden giriş sırasında yaşanan bir sızıntı kontrol kaybına yol açtı ve roket atmosferde parçalandı.
Bu olayların ardından ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA), güvenlik gerekçesiyle Florida’nın bazı bölgelerinde geçici uçuş yasakları uygulamak zorunda kaldı.
Meksika tarafında ise çevresel kaygılar giderek daha yüksek sesle dile getiriliyor. Özellikle Tamaulipas eyaletine komşu olan bölgede fırlatmaların etkileri üzerine bir inceleme başlatıldı. Yerel çevre grupları, Starship testlerinin doğal yaşamı tehdit ettiğini ve özellikle Teksas’ın Boca Chica kıyılarındaki hassas habitatlar üzerinde olumsuz etkiler yarattığını savunuyor.
Meksikalı yetkililer, sınır ötesinden kaynaklanan bu çevresel etkilerin yalnızca ABD’nin iç meselesi sayılamayacağını belirtiyor. Claudia Sheinbaum’un açıklamaları da bu yaklaşımı yansıtıyor: “Yasal olarak hangi adımlar atılabilir, bunu değerlendiriyoruz. Konu yalnızca enkaz değil, uzun vadeli etkiler de göz önüne alınmalı.”