NASA’nın Ingenuity helikopteri, üç yıl süren çalışmalarının ardından Mars’ta son uçuşunu yaptı. Ingenuity, bu ay (Ocak 2024) gerçekleştirdiği 72. uçuşu sırasında, Perseverance keşif aracıyla iletişimi kesildi. NASA daha sonra helikopterle tekrar temas kurmayı başarmış olsa da, 18 Ocak’taki iniş sırasında Ingenuity’nin karbon fiber pervane kanatlarından en az birinin hasar gördüğü ortaya çıktı. Helikopter dik durumda ve halen yer kontrolörleriyle temas halinde ancak artık uçma kabiliyetine sahip değil.
Ingenuity, başlangıçta planlanan ömründen çok daha uzun süre çalışma devam etti. NASA, helikopteri 30 gün boyunca beşe kadar test uçuşu gerçekleştirecek şekilde tasarladı, ancak Mars helikopteri üç yıldan daha uzun bir süre hizmette kaldı. Ingenuity, başlangıçta tahmin edilenden 14 kat daha fazla uçtu ve toplam uçuş süresi iki saatin üzerindeydi.
NASA Yöneticisi Bill Nelson, yaptığı açıklamada, “başka bir gezegendeki ilk uçan araç olan Ingenuity’nin tarihi yolculuğu sona erdi" dedi ve devam etti: “Bu olağanüstü helikopter hayal ettiğimizden çok daha yükseğe ve uzağa uçtu ve NASA’nın en iyi yaptığı şeyi yapmasına, imkansızı mümkün kılmasına yardımcı oldu. NASA, Ingenuity gibi görevler aracılığıyla, güneş sistemimizde gelecekteki uçuşların ve Mars’a ve ötesine yönelik daha akıllı, daha güvenli insan keşiflerinin önünü açıyor.”
Ingenuity’nin ilk beş uçuşunun ardından NASA, bir operasyon gösterisi olarak helikopteri çalışır durumda tutmaya karar verdi ve helikopter, Perseverance için ön keşif yaptı.
18 Ocak’ta Ingenuity ekibi, helikopterin önceki gezisinde acil iniş yapmak zorunda kalmasının ardından yerini tam olarak belirleyebilmek için kısa bir dikey uçuş planladı. Helikopter yaklaşık 12 metre yüksekliğe ulaştı ve saniyede 1 metre alçalmadan önce 4,5 saniye boyunca havada kaldı. Ancak yüzeyden yaklaşık bir metre yüksekteyken Perseverance ile teması kesildi.
Pervane kanadının neden hasar aldığı henüz bilinmiyor. NASA, kanadın yüzeye çarpıp çarpmadığını araştırıyor. Curiosity, Ingenuity’nin hasarını incelemek için çok uzakta. Helikopterin kendi kamerası, pervane kanadındaki hasarı gölgesinin bir fotoğrafı sayesinde tespit etti.
Bu dayanıklı helikopter zorlu araziye, ölü bir sensöre, toz fırtınalarına (ardından kendini başarıyla temizleyebildi) ve Mars’ta geçen bir kışa dayandı. Ingenuity ekibi, son testleri gerçekleştirip son veri ve görüntüleri hafızasından indirdikten sonra helikopterin operasyonlarını sonlandıracak. Dünya’dan başka bir gezegende motorlu, kontrollü uçuş gerçekleştiren ilk uçan araç olarak tarih yazdıktan sonra, Ingenuity’nin artık yapabileceği tek şey Mars yüzeyinde dinlenmek.