Hiç olmadığı kadar insan, sosyal "medya"yı kullanıyor. İlk zamanlarda sosyal platformların sadece büyük yararlarının olduğunu görsek ve düşünsek de, bugün yararları ile zararlarının yarıştığı söylenebilir. Hatta Facebook gibi güvenlik fiyaskolarıyla ünlü bir sosyal platformu kullanıyorsanız, "zararlı" tarafa düşmeniz an meselesi olabilir. Bu yazımızda sosyal ağların avantajlarını ve dezavantajlarını ele alacağız. Yazımızı okuduktan sonra sosyal medya hakkındaki kendi fikrinizi netleştirmeniz mümkün olabilir.
Sosyal Medyanın Faydaları
Ailenizle İrtibat Kurmak: Facebook, MySpace gibi hizmetlerin ilk amaçları, başkalarının hayatlarında olup bitenler hakkında bilgi sahibi olmanızdı. Bu amaç, sosyal medyanın hala ilk avantajlarından bir tanesi. Sosyal medya üzerinden normalde bağınızın kopacağı, belki de yurt dışında bulunan birçok aile üyeniz ve arkadaşınızla kolayca irtibat kurmanız mümkün.
Haberlere Ulaşmak: Haberlere ulaşma, sosyal medyanın hem artıları, hem de eksileri arasında sayılabilir. Büyük haber kuruluşlarının neredeyse tümünün sosyal medya hesapları olduğundan, sadece Facebook ve Twitter üzerinden dünyada ve ülkemizde olup bitenler hakkında bilgi sahibi olabiliyoruz. Bu bilgilerin sahte olabilmesi ve hatta toplumları ve seçimleri etkilemek için kullanılabilmesi ise sosyal medya devlerini de çok meşgul eden ciddi bir sorun.
İş Bulmak: LinkedIn gibi sosyal ağlar, siteye kaydettiğiniz yeteneklere uygun işleri sizin için otomatik olarak listeleyebiliyor.
Etkinlik Planlamak: Parti, gezi, düğün, konferans gibi topluca yapılan etkinlikleri organize etmek için Facebook, en iyi araçlardan bir tanesi.
Müşteri Kitlesi Oluşturmak: Kendi işinizi kuruyorsanız, sosyal medya kitlelerle veya müşterilerinizle iletişime geçmenizi çok kolaylaştırıyor. Dahası yüksek isabetli reklamlar vererek, TV'de, radyoda veya basılı medyada harcayacağınız paranın çok daha azıyla kitlenize ulaşabilirsiniz.
Eğlenceli: Sosyal medyanın en temel özelliğini unutmamakta fayda var. Eğer sosyal ağlarda dolaşmak eğlenceli olmasaydı, Facebook'un kullanıcı sayısı 3 milyara yaklaşmayacaktı. Oyun, sohbet, ilginç yazı ve videolar, şakalar, zamanınızı sıkılmadan geçirmenizi sağlayabilir. Tabi, bunu abartmanın tam aksi etki yapabildiğine dair araştırmalar da var.
Sosyal Medyanın Dezavantajları
Siber Zorbalık: Cinsiyetine, görünüşüne, cinsel tercihine, dinine, engellerine, siyasi görüşlerine ve çok daha fazlasına göre hedef olan kullanıcıların sayısı, giderek artıyor. Özellikle çocuklar, sosyal medyanın bu yönünün hedefindeler.
Tiryakilik: Bir restorana veya kafeye gittiğinizde telefonuyla uğraşan sayısız insan göreceksiniz. Bu insanların çoğu, muhtemelen gerçek dünyayla ilgili sorunlarla değil, Instagram'da paylaştığı son fotoğrafa gelen "beğenme" sayısındaki artışla meşgul.
Bu durumun psikolojik olarak sağlıklı olmadığının altını önemle çizelim. Sosyal medyanın en büyük zararlarından biri, buna benzer gerçek dışı sorunlarla zamanınızı ele geçirebilmesi ve dikkatli olmazsanız sizi köleye dönüştürebilmesi.
Gizliliği Unutun: Sosyal medya kullanan birinin sevdiği kitapları, çalıştığı yeri, bebeğinin neye benzediğini sadece bir iki dakikada görmeniz mümkün. Bunları gizleyenleri adeta daha fenası bekliyor: Milyonlarla kullanıcı, verinize göz diken devasa şirketlerin kasıtlı veya kasıtsız güvenlik sorunlarının kurbanı olmuş durumdalar. Hiçbir sorun çıkmasa bile, attığınız her adımının tanımadığınız birileri (şirketler) tarafından bilinmesi ve bunların internete sızabilmesi aslında büyük bir sorun.
Reklamlar Rahatsız Edici: Sosyal medyada gördüğünüz reklamlar, otobüs durağında asılı olan reklama bakmaya benzemiyor. Her hareketiniz analiz edilerek oluşturulan sosyal medya reklamları, kabus gibi bir yönetimi anlatan 1984 kitabından çıkmış gibiler.
Veriniz Gerçekten Silinmiyor: Facebook veya Twitter hesabınızı kapattığınızda, veriniz artık başkalarına görünmüyor. Peki, bu şirketler fotoğraflarınızı, kişisel mesajlarınızı, paylaşımlarınızı, yorumlarınızı gerçekten siliyor mu? Firmalar, bu verileri sildiklerini söyleseler bile, günün birinde bir güvenlik sorunuyla veya haksızlığa uğrayan bir eski çalışanın çıldırmasıyla ortaya dökülmesi mümkün. Belki bu ihtimal çok küçük, ama kesinlikle yok değil.
Sosyal Medya Sosyalleştirmiyor: Birçok araştırma, "sosyal" medyanın isminin aksine sizi toplumdan uzaklaştırdığı sonucuna vardı. Bunun bağımlılık gibi bazı sebeplerini yukarıda ele aldık. Arkadaşınız tatile gidip, her anını sosyal medyada paylaştığında, döndüğünde onu aramak ve tatili hakkında konuşmak için sebebiniz kalmayabilir.