Dinozorlar Jurassic Park'taki gibi geri dönebilir mi?

Ünlü Jurassic Park filminde bilim insanları, kehribar içindeki sivrisineklerin midelerindeki kandan 80 milyon yıllık dinozor DNA'larını çıkarmıştı. Peki, gerçek hayatta devasa boyutlardaki dinozorlar geri dönebilir mi? Jurassic Park gerçek olabilir mi? Bu soru bugünlerde merak konusu... İşte farklı kaynaklardan yorumlar:Live Science da bu soruya yanıt aramış. İşte paylaşılan görüşler: Makalede görüşleri yer alan Londra Doğa Tarihi Müzesi'nden omurgalı paleontoloğu Susie Maidment, Jurassic Park'taki gibi amber içinde milyonlarca yıl saklanan DNA dolu sivrisineğin soyu tükenmiş bir dinozorun yeniden yaratılmasına yardımcı olabileceği fikrini reddediyor. Maidment, bilim insanlarının elinde 50 milyon yıllık sivrisinek kanı gibi görünen bir şey olmasına rağmen DNA bulamadıklarını ve bir şeyi yeniden inşa etmek için DNA'ya ihtiyaç olduğunu belirtiyor.Maidment, kehribar konusunda ise şunları belirtiyor: "Dinozorların zamanından kalma sivrisineklerimiz var ve bunlar amber içinde saklanıyor. Ancak kehribar bir şeyleri koruduğunda, yumuşak dokuları değil kabuğu koruma eğilimindedir. Yani sivrisineklerin içindeki kanı kehribar içinde muhafaza edemezsiniz" (Kaynak)'DİNOZORLAR ZATEN HALA BİZİMLE' Maidment Live Science'a yaptığı açıklamada ise dinozorların zaten hiçbir zaman tümüyle yok olmadığını; kuşların et yiyen dinozorlardan evrimleştiğini, dolayısıyla kesin biyolojik tanımla bu ortak atadan evrimleşen her şeyin, aynı anatomik özellikleri paylaşan bir dinozor olduğunu belirtiyor ve ekliyor: "Dinozorların neslinin tükendiğini söylüyorlar ama yalnızca kuş olmayan dinozorların nesli tükendi. Kuşlar dinozordur ve kuşlar hâlâ evrimleşiyor, bu yüzden kesinlikle yeni kuş türlerinin evrimleştiğini göreceğiz ve bunlar da yeni dinozor türleri olacak".ELDE DNA VAR MI? IFL Science ise Maidment ile 2023 yılında görüşmüş. Bu daha yeni röportajda "Aslına bakılırsa fosil kayıtlarındaki en eski DNA muhtemelen yalnızca bir milyon yaşında, belki biraz daha fazla yaşında. Dinozorların nesli 66 milyon yıl önce tükendi, dolayısıyla bu noktada kesinlikle dinozorlara ait bir DNA'ya sahip değiliz. Ancak artık bir miktar kanımız var, dolayısıyla dinozorlardan korunmuş bazı kırmızı kan hücrelerimiz" görüşünü paylaşıyor. TERSİNE MÜHENDİSLİK IFL Science'ın haberine göre devam eden birkaç farklı teknik daha var. Bunlardan biri tersine mühendisliktir. Bu fikir dinozorların doğrudan torunları olan kuşları alıp, onların genetiğiyle oynayarak dinozor gibi bir şey üretebileceğiniz tezine dayanıyor. BİR DE FARKLI GÖRÜŞ Independent'ın haberine göre ise Northampton Üniversitesi'nden genetik bilimci Dr. Jamal Nasir dinozorların geri gelmesi imkansız olmadığı görüşünde. Nasir "Evrim büyük ölçüde stokastiktir ve illa ileriye doğru girmek zorunda değil; birden fazla yöne gidebilir. Dinozorların geri dönmesinin ters yönde gerçekleşme ihtimalinin daha yüksek olduğunu iddia ediyorum çünkü yapıtaşları zaten var" diyor. Ona göre bu ihtimalin gerçekleşmesi için uygun koşulların sağlanması gerektiğini belirtiyor. Ancak bu durumda dinozorların değil ama benzer canlıların tekrar ortaya çıkabileceğini savunuyor.KEHRİBAR VE DİNOZOR Kehribar (amber), toprağa gömüldükten sonra kimyasal bir değişiklik nedeniyle katılaşan, fosilleşmiş ağaç reçinesidir. Bugün katı halde olmasına rağmenDünya’daki kehribarın çoğu oluşurken çok daha akışkan haldeydi. Yani küçük organizmalar, örneğin bitkiler ve böcekler yanlışlıkla ona yapışıp kalabiliyordu.İşte o organizmalar günümüzde kehribarın içinde donmuş ve mükemmel şekilde muhafaza edilmiş gibi görünüyor. 19. yüzyılda yayımlanan bir iki araştırmada buorganik kalıntılardan DNA çıkarmanın (Jurassic Park’ta görüldüğü gibi) mümkün olduğu iddia edilse de daha güncel araştırmalar bunun mümkün olmayacağını öne sürüyor.Natioanal History Museum'un sitesinde yer alan bir makalede bu konuda şu görüş var: Belirli koşullar altında kanın korunması, bilim adamlarının onda DNA bulacağı anlamına gelmiyor. Yani eski bir böceğin içinde bir dinozorun kanı bulunsa bile, ondan sürüngeni yeniden yaratma fırsatı garanti edilmez.DİNOZOR NEDİR? Dinozorlar yeryüzünde yaklaşık 160 milyon boyunca hüküm sürdü. Çoğu zaman, yaşadıkları çevrelerdeki en üst düzey yırtıcılardı. Fosilleşmiş dinozorkalıntıları insanlık tarihi boyunca bulunmuş olsa da dinozorlar bilimsel olarak ilk kez 19. yüzyılın başlarında tanımlandı. (İlk dinozor buluntuları, ejderha ve hidra gibi mitolojik yaratıkların da kökenini oluşturmuş olabilir.) 1842’de Dinosauria taksonuna adını veren kişiyse İngiliz paleontolog Sir Richard Owen’dır. Dinozor kelimesi “korkunç kertenkele” anlamına gelir ama bu anlam biraz yanıltıcıdır çünkü dinozorlar aslında kertenkele değil, apayrı bir sürüngen grubudur. Dinozorlar, yaşamlarına Pangea adlı süperkıtada başlayan, kendi içinde çeşitliliğin fazla olduğu bir gruptur. Kıta kayması ilerledikçe ve Pangea daha küçük kıtalara ayrıldıkça dinozorların çeşitliliği de arttı. Triceratops ve T-rex ne kadar farklı görünseler de ortak bir atadan gelirler" (Kaynak: Dinozor Ansiklopedisi/2018)