Mars'ın gizemli yüzü ve diğer tuhaflıklar: Bilim mi, illüzyon mu?
Mars’ta bugüne kadar karşılaşılan en ilginç görüntüler: insan yüzü, örümcek benzeri şekiller, kapı ilüzyonu ve zebra kayası… Gerçek doğa harikaları ile bilimsel açıklamalar bir arada.
Kızıl Gezegen yalnızca kurak bir çöl değil; aynı zamanda ev sahipliği yaptığı doğa harikaları ve optik illüzyonlarla bizi şaşırtmaya devam ediyor. Mars, Güneş Sistemi’ndeki en büyük yanardağ Olympus Mons'a ve gezegenin neredeyse %40'ını kaplayan dev Borealis Havzası’na sahip. Ancak yüzeydeki keşiflerde karşılaşılan bazı görüntüler, bilimsel merakın yanı sıra komplo teorilerini de beraberinde getiriyor.
Mars’ın yüzü: Işık ve gölgenin oyunu
1976 yılında NASA’nın Viking 1 yörünge aracı, Mars’ın Cydonia bölgesinden Dünya’ya dikkat çekici bir görüntü gönderdi. Görselde, yerden yükseliyormuş gibi duran dev bir insan yüzü yer alıyordu. Bu durum, bazı teorisyenlerin Mars’ta kadim bir medeniyetin izlerini aramasına yol açtı.
Ancak bu “yüz”, aslında o anki ışık ve gölgelerin oluşturduğu bir optik illüzyondan ibaretti. Yıllar sonra Mars Keşif Yörünge Aracı'nın çektiği yüksek çözünürlüklü görüntüler, bu yapının aslında “mesa” adı verilen geniş ve düz tepeli bir tepe olduğunu gösterdi.
Pareidolia: Mars'ta goril gören gözler
2020 yılında bir YouTuber, NASA’nın Curiosity gezgininin çektiği bir karede gorile benzeyen bir figür ve onun yavrusunu gördüğünü iddia etti. Bazı kullanıcılar ise bu şekli ayıya, hatta bir heykele benzetti. Ancak gerçek çok daha sıradandı: Kayaların tesadüfi şekliydi.
Bu tür yanılsamalar, beynimizin tanıdık figürleri rastgele şekillerde görmeye eğilimli olmasından kaynaklanır. Pareidolia olarak bilinen bu psikolojik fenomen, cansız nesnelerde yüzler veya figürler görmemizin temel nedenidir ve Mars gibi bilinmezliklerle dolu yerlerde sıkça karşımıza çıkar.
Kaya duvarında “kapı”: gerçek mi, yanılsama mı?
Mayıs 2022’de Curiosity tarafından çekilen bir başka görüntü ise komplo teorisyenlerini heyecanlandırdı. Görüntüde bir kayanın yüzeyinde, adeta bir yapıya aitmiş gibi duran kapı benzeri bir boşluk göze çarpıyordu.
Ancak bilim insanları, bu oluşumun büyük ihtimalle doğal kaya yapıları, gölgeler ve bakış açısının birleşimiyle oluşan sıradan bir jeolojik şekil olduğunu belirtti. Mars tapınağı teorileri, bu mantıklı açıklamanın yanında oldukça zayıf kalıyor.