Güneş yüzeyinde, bugüne kadarki en büyük Güneş fırtınasını başlatan leke kadar devasa bir küme (AR 4294-4296) ortaya çıktı ve şu an doğrudan gezegenimize bakıyor. Bu büyük kompleks, önümüzdeki hafta boyunca Dünya'yı hedef alacak gibi görünüyor. Uzmanlar, her ne kadar kutup ışıkları (aurora) ve bazı teknolojik aksamalar olası olsa da, yeni leke kümesinin ikinci bir Carrington Olayı yaratma ihtimalinin düşük olduğunu belirtiyor.
AR 4294-4296’nın, 1859 yılında kayıtlara geçen en büyük Güneş fırtınası olan “Carrington Olayı”nı doğuran dev leke ile yaklaşık olarak aynı büyüklükte olduğu açıklandı. Koyu lekeleri, Carrington lekesinin yüzey alanının yaklaşık yüzde 90’ını kaplıyor. Bu leke kümesi, Güneş’in Dünya’ya bakan tarafına dönmeden önce, NASA’nın Perseverance Mars keşif aracı tarafından Güneş’in uzak yüzeyinde tespit edilmişti.
Güneş lekeleri, manyetik alan çizgileri koptuğunda güçlü radyasyon patlamaları, yani Güneş patlamaları yayma kapasitesine sahip. Bu patlamalar, koronal kütle atımları (CME) denen plazma bulutlarını Dünya'ya fırlatabilir. CME'ler, gezegenimizin manyetik alanında jeomanyetik fırtınalara yol açarak elektronik cihazları etkileyebilir ve canlı kutup ışıklarının oluşmasını sağlar.
Bu yeni koyu lekeler, “son 10 yılın en büyük güneş lekesi gruplarından biri” ve en güçlü patlama türü olan X sınıfı patlamalar salma yeteneğine sahip.
Carrington Olayı bugün yaşanırsa...
Carrington Olayı, tahmini X45 büyüklüğünde bir patlama salmıştı ve günümüzdeki en güçlü patlamaların bile kat kat üzerinde bir güce sahipti. Eğer günümüzde bu güçte bir patlama olursa, yörüngedeki uyduların ve elektrik şebekelerinin zarar görmesiyle toplam hasarın 1 trilyon doları aşabileceği tahmin ediliyor.
Ancak uzmanlar, leke boyutunun her şey olmadığını belirtiyor. Bir lekenin patlama potansiyeli, aynı zamanda manyetik alanının yapılandırmasına bağlı. AR 4294-4296'nın manyetik alanları karmaşık olsa ve uzak tarafta bir X sınıfı patlama serbest bırakmış olsa da, uzmanlar, yakın gelecekte Carrington Olayı ile eşdeğer bir süper fırtınanın olacağına dair net bir işaret görmediklerini söylüyor.
Bilim insanları, gelecekteki aktiviteleri belirlemek için bu dev lekenin manyetik alanını yakından takip ediyor. Bu lekenin, boyutundan dolayı tek bir turdan fazla hayatta kalması bekleniyor, bu da herhangi bir büyük patlama yaşanmazsa Aralık ayının sonlarında “ikinci tur” için geri dönebileceği anlamına geliyor.
Güneş’in son yıllarda aktif olması, yaklaşık 11 yıllık Güneş döngüsünün en aktif aşaması olan Güneş maksimumuna yaklaşmasından kaynaklanıyor. Bu durum, yakın zamanda yaşanan ve son 21 yılın en güçlüsü olan jeomanyetik fırtınaları tetikledi.