Antik Yunan medeniyetinden bu yana insanlar, Dünya’nın küresel bir şekle sahip olduğunun farkında. Günümüzde, uydular ve modern teknolojiler sayesinde bu gerçek daha da güçlü bir şekilde ortaya çıkmış durumda. Ancak, bu kanıtlara rağmen halen Dünya’nın düz olduğunu savunan ve büyük bir uçan disk üzerinde yaşadığımız konusunda ısrar eden bir grup insan var. "Düz Dünyacılar" olarak da adlandırılan Bu kişiler, her türlü bilimsel veriye karşı çıkarak kendi inançlarını sürdürmeye devam ediyor.
Düz Dünya Teorisi ve Psikolojik Kökleri Kent Üniversitesi'nden araştırmacılar, bazı insanların bu inanca neden bu kadar sıkı bir şekilde tutunulduğunu anlamaya yönelik dikkat çekici bir çalışma gerçekleştirdi. Araştırma ekibi, 137.000’den fazla kişiyi kapsayan 279 farklı çalışmanın sonuçlarını analiz etti ve önemli bir bulguya ulaştı: Düz Dünya teorisine inanan insanlar, diğer bireylere göre güven eksikliği ve kaygı yaşamaya daha yatkınlar.
Çalışmanın başyazarı Dr. Mikey Biddlestone, şöyle diyor: “İnsanlar psikolojik ihtiyaçlarını karşılamanın alternatif yolları bulabiliyorsa veya bu ihtiyaçlar ilk etapta engellenmemişse, komplo teorilerini daha az çekici bulabilirler.” Bu durum, bireylerin sosyal güvenlik, aidiyet ve değer görme gibi psikolojik ihtiyaçlarının karşılanmasıyla yakından ilişkili.
Komplo teorilerinin temeli: Güvensizlik ve belirsizlik
Komplo teorileri, genel olarak kabul görmüş anlatılara karşı çıkarak, fantastik ve çoğu zaman mantıksız alternatif açıklamalar sunar. Örneğin, "Düz Dünya" görüşünü benimseyenler, Dünya’nın yüzeyinin düz görünmesi gibi basit argümanlarla bu iddialarını destekler. Ancak, bu teorilere inanmanın kökeninde, bireylerin belirsizlik ve güvensizlik hislerini telafi etme çabası yatıyor olabilir.
Araştırmacılar, komplo teorilerinin bireyler ve toplumlar üzerindeki zararlı etkilerine dikkat çekiyor. Psychological Bulletin'de yayımlanan çalışmada şu ifadeye yer veriliyor: “Komplo teorilerine inanmanın, bireyler ve toplumlar için zararlı sonuçlar doğurduğu bulundu. Bu etkileri anlamak ve azaltmak adına teorilerin psikolojik çekiciliğini açıklamak hayati önem taşıyor.”
Yapılan analizler, komplo teorilerinin insanların tehdit altında hissettikleri toplumsal imajlarını koruma çabası olabileceğini ortaya koyuyor. Ayrıca, varoluşsal tehditlere ilişkin kaygıların ve toplumsal yabancılaşmanın, bu inançları güçlendiren ana faktörler olduğu belirtildi.
Araştırmacılar, bu bulguların gelecekte komplo teorilerine karşı daha etkili yöntemlerin geliştirilmesine zemin hazırlayabileceğini umut ediyor. Bilimin ve toplumsal farkındalığın artması, bu tür zararlı inançların yayılmasını engellemede önemli bir rol oynayabilir.