Yapay genel zeka (AGI), insan benzeri zekaya ve kendi kendine öğretme yeteneğine sahip yazılımlar oluşturmaya çalışan bir teorik yapay zeka araştırma alanı. Kısaca insan zekasını geride bırakmış karmaşık bir AI sistemi olarak da tanımlanabilir. Burada, eğitilmediği ya da geliştirilmediği görevleri de yerine getirebilmesi amaçlanıyor. Bu doğrultuda OpenAI’nin 5 aşamalı şekillendirdiği yapay genel zekâ (AGI) yol haritası yapay zekâ gelişiminin gelecekte nasıl şekilleneceği konusunda önemli bir bakış açısı sunuyor. Bu kilometre taşı, yapay zeka alanında devrim yaratabilir ve potansiyel olarak çeşitli alanlarda insan yeteneklerini aşabilir.
Ancak bu o kadar kolay değil. Sohbet YZ’sinden (Seviye 1) başlayıp akıl yürütme araçları, ajanlar ve inovatörler boyunca ilerleyerek, tüm organizasyonlar olarak işlev görebilen YZ sistemleriyle (Seviye 5) doruğa ulaşması gerekiyor. OpenAI şu anda kendisini Seviye 1'de görüyor ve Seviye 2'ye yaklaşıyor. Bu, doktora düzeyinde eğitimle sorunları çözebilen YZ sistemlerini temsil ediyor. İşte iki dev firma arasındaki anlaşmazlığın temelinde de bu yatıyor. AGI aslında Microsoft'un OpenAI ile olan milyarlarca dolarlık ortaklığının önemli bir parçası ve anlaşmadaki katı bir madde, ChatGPT üreticisinin bu arzu edilen ölçütü elde etmesiyle ortaklığın sona ereceğini kesin bir şekilde belirliyor.
Microsoft, AI firmasına yaptığı 14 milyar dolarlık yatırımı ve kendi çıkarlarını korumaya çalışırken, OpenAI'nin AGI'yi erken ilan edebileceğinden endişe ediyor. Çünkü OpenAI yöneticilerinin gelişmiş bir insan programcının yeteneklerinin ötesine geçebilen bir AI kodlama aracı yayınlayarak AGI'yi ilan etmek için görüşmelerde bulundukları bildiriliyor. Buna karşın Sam Altman’ın yakın zamanda günümüz bilgisayarlarının ve sistemlerinin bir YZ dünyası için inşa edilmediğini itiraf etmesi ve Microsoft CEO'su Satya Nadella’nın AGI yol haritasını "saçma sapan kıyaslama korsanlığı" olarak nitelendirmesi ile işler iyice karışmış durumda.
OpenAI, 3 milyar dolarlık bir Windsurf satın alımı ile Microsoft'un Fikri Mülkiyet üzerindeki etkisini gevşetmeye çalışıyor. Diğer taraftan Microsoft da OpenAI'nin Kamu Yararına Şirket'indeki (PBC) aslan payını istiyor ki bu teklif etmeye istekli olduklarının çok üzerinde. Son birkaç ayda, bu ve benzeri bir çok olay, tarihin en iyi "teknoloji dostluğunun" görünüşte yıprandığını gösteriyor. Microsoft, kendi şirket içi modellerini geliştirmeye başladı bile ve potansiyel olarak teknolojisi için OpenAI'ye aşırı bağımlılıktan kurtuluyor. ChatGPT üreticisi AGI'yi duyurma planıyla ilerlerse, Microsoft ile bağlarını koparmak, fikri mülkiyet haklarını ve amiral gemisi AI modellerine erişimini kesmek için iyi bir konumda olabilir. Zaman ne gösterecek, bekleyip göreceğiz. O zamana kadar bu kadar tartışmaya yol açan AGI yol haritasını merak edenler detayları aşağıda bulabilir:
OpenAI'nin AGI yol haritasının ilk seviyesi, şirketin teknolojisinin mevcut durumunu temsil eden sohbet YZ’sine odaklanıyor. Bu aşamada, YZ sistemleri doğal, insan benzeri konuşmalara katılmada mükemmel olmalı, temel bir anlayış ve çok çeşitli istemlere ve sorulara yanıt verme yeteneği gösterebilmeli. Bu seviyeye, çeşitli konularda kullanıcılarla konuşma tarzında etkileşim kurabilen ChatGPT gibi modellere örnek verebiliriz. Etkileyici olsa da, bu aşama AGI'ye doğru yolculuğun sadece başlangıcı ve OpenAI, daha sofistike yapay zeka seviyelerine ulaşmak için hala önemli ilerlemelere ihtiyaç olduğunu kabul ediyor.
OpenAI'nin AGI yol haritasının ikinci seviyesi, karmaşık sorunları insan uzmanların yeterliliğiyle çözebilen YZ sistemleri olan akıl yürütme araçlarını tanıtıyor. Bu sistemlerin, harici kaynaklara erişim olmadan, doktora düzeyinde eğitim almış bir kişi kadar iyi problem çözme görevleri gerçekleştirmesi bekleniyor. Bu dönüm noktası, insan davranışını taklit etmekten gerçek entelektüel yetenek göstermeye doğru önemli bir sıçramayı temsil ediyor. OpenAI, AI yeteneklerinde daha gelişmiş muhakeme ve problem çözme becerilerine doğru önemli bir geçişi işaret eden bu seviyeye yaklaştığına inanıyor.
OpenAI'nin AGI yol haritasının üçüncü seviyesinde, "Ajanlar" uzun süreler boyunca otonom olarak çalışabilen AI sistemleri olarak ortaya çıkıyor. Bu gelişmiş modeller, karmaşık görevleri üstlenip,, kararlar alarak ve sürekli insan gözetimi olmadan değişen koşullara uyum sağlayarak bir kullanıcı adına hareket ederek günler geçirebilir. Bu seviye, YZ otonomisinde ve pratik faydada önemli bir sıçramayı temsil ediyor ve karmaşık işlemleri bağımsız olarak ele alarak endüstrilerde devrim yaratma potansiyeline sahip. Bu tür ajanların geliştirilmesi, daha sofistike YZ uygulamalarına doğru önemli bir adım atarak, problem çözme yetenekleri ile gerçek dünya senaryolarında bağımsız varlıklar olarak işlev görme yeteneği arasındaki boşluğu kapatabilir.
OpenAI'nin AGI yol haritasının dördüncü seviyesi, çeşitli alanlarda çığır açan fikirler ve çözümler geliştirebilen YZ sistemleri olan "inovatörler"i tanıtıyor. Bu aşama, YZ’nin inovasyonu ve ilerlemeyi bağımsız olarak yönlendirme yeteneğini ifade ettiği için önemli bir sıçramayı temsil ediyor.
Yol haritasının zirvesi olan Seviye 5 ise, stratejik düşünceye, operasyonel verimliliğe ve karmaşık sistemleri yönetme ve organizasyonel hedeflere ulaşma uyarlanabilirliğine sahip, bütünsel varlıklar olarak işlev görebilen YZI "Organizasyonlarını" öngörüyor. Bu ileri seviyeler teorik kalsa da, YZ araştırmacılarının nihai amacını temsil ediyor ve YZ’nin gelecekte endüstrileri ve organizasyonel yapıları devrim niteliğinde değiştirme potansiyelini vurguluyor.